2 bin FETÖ’cüyü aklamaya hazırlanıyorlar
FETÖ üye ve yöneticilerini aklayan kararlar veren Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, 2 bin hükümlüyü aklamaya hazırlanıyor. Hükümlü Yüksel Yalçınkaya’nın davası yeniden görülmeye başlanırken Türkiye’de FETÖ davalarına bakan hakim ve savcılara da gözdağı veriliyor
Kaan Arslan
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), 2 bin FETÖ hükümlüsünün “ihlal” başvurusunu değerlendirmek için Türkiye’den savunma istedi. 26 Eylül 2023’ten yüzlerce FETÖ hükümlüsü hakkında ihlal kararı veren AİHM’nin sonraki adımda ise yaklaşık 8 bin FETÖ’cüyü aklayacağı ileri sürülüyor.
18 Aralık 2023’teki 1000 kişilik liste veren AİHM, 29 Nisan’da da yeni 1000 kişilik liste iletti ve savunma talep etti. Adalet Bakanlığının bu tarihlerden itibaren 6 ay içinde savunmasını iletmesi bekleniyor.
AİHM, 26 Eylül 2023’te FETÖ hükümlüsü Yüksel Yalçınkaya hakkında verdiği kararda Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 6, 7 ve 11. maddelerindeki adil yargılanma hakkı, kanunsuz ceza olmaz ilkesi ile toplanma ve dernek-sendika kurma özgürlüğü konusunda ihlal oluştuğunu ileri sürmüştü. FETÖ’yü aklayan ilk uluslararası karar olan Yalçınkaya kararında, Bylock kullanma, Bank Asya’da hesap açma ve FETÖ kuruluşlarında üye ve yönetici olma delillerinin örgüt yöneticiliği delili olamayacağını iddia etmişti.
AİHM Yalçınkaya kararında, söz konusu ihlalin 8 bin FETÖ hükümlüsünün başvurusu için de emsal olduğunu belirtmişti. Yüksek Mahkeme’nin FETÖ’yü aklayan ve delilleri yok sayan tavrı, Türkiye’ye yönelik bir siyasi baskı olarak yorumlanmıştı.
‘KISA SÜREDE SONUÇLANACAK’
AİHM Büyük Daire, Yalçınkaya kararının ardından üç kişilik komite kuraracak ByLock mahkumiyetlerine yönelik başvuruları değerlendirmeye aldı.
Türkiye’deki tüm yargı süreci tamamlanan FETÖ hükümlülerinin 2019-2023 yılları arasında yaptığı başvurular geçen yıldan itibaren sonuçlanmaya başladı.
Yalçınkaya kararının 8 bin FETÖ hükümlüsü için emsal olduğunu belirten AİHM Büyük Dairesi, binlerce aklama kararının geleceği mesajını vermişti. FETÖ’cülerin avukatlığını üstlenen isimler, yaklaşık 100 bin hükümlü için de Türkiye’deki yargı süreçleri tamamlandıktan sonra AİHM’e başvuru yapacağını ifade etti.
FETÖ’cülerin yurtdışındaki avukatlarından Gökhan Güneş, AİHM’deki tüm FETÖ davalarından aklama kararlarının çıkacağını kaydederek şunları söyledi:
“Olağanüstü bir durum olmadıkça bu dosyaların hepsinde Yalçınkaya kararında olduğu gibi ihlal kararı verileceği ve başvurucuların yargılamalarının AİHM içtihatlarına uygun şekilde yeniden yapılmasının isteneceğidir.
“Yerleşik Yalçınkaya kararını emsal gösteren AİHM, taraflara soru yöneltmediği gibi taraflardan savunma yapmalarını da beklememektedir. Bu da AİHM'in söz konusu başvuruları kısa sürede sonuçlandırarak Yalçınkaya doğrultusunda ihlal vereceğinin açık bir göstergesidir.”
AİHM’NİN AKLAMA KARARLARI
- 23 Nisan 2024’te Sefa Akay v. Türkiye davasında ihlal kararı verildi.
- 23 Nisan 2024’te Gülcü ve diğerleri v. Türkiye davasında 15 Temmuz’dan sonra FETÖ’den ihraç edilen 50 hakim ve savcı hakkında ihlale hükmedildi.
- 26 Mart 2024’te Kartal v. Türkiye davasında ihlal olduğu belirtildi.
19 Mart 2024’te Parıldak v. Türkiye kararında ihlal kararı verildi.
- 12 Aralık 2023’te Kolay ve diğerleri v. Türkiye davası ile Mecit ve diğerleri v. Türkiye davasında 366 FETÖ üyesi aklandı.
- 26 Eylül 2023 Yalçınkaya v. Türkiye davasında karar
YARGIYA HAKARET ETMİŞTİ
AİHM’nin akladığı isimlerden eski Zaman muhabiri Ayşenur Parıldak, sosyal medyada “Cübbesini üç kuruşa satan alçak yargı mensupları, hukuk eğitimi almış biri olarak hepinizden utanıyorum.” diyerek Yargı mensuplarına hakaret etmişti.
DAVA HAKİMLERİNE GÖZDAĞI
21 Aralık 2023’te Nevşin Mengü’nün Youtube kanalında konuşan Koç Üniversitesi Öğretim Üyesi Kerem Gülay, FETÖ davalarına bakan hakimlere gözdağı vererek, “Gün gelir, devran döner” ifadelerini kullanmıştı. Gülay şunları söylemişti:
“Bylock kararı veren hakimler sıkıntıya girebilir! Yalçınkaya kararı ve Hükümete bildirimi yapılan 1.000 dosya Türkiye için çok büyük önem taşıyor. Ama maalesef henüz yeterince fark edildiğini düşünmüyorum. AİHM, kararlarının dikkate alınmaması üzerine 1.000 dosyaya ilişkin bildirimde bulundu ve bakın elimde daha fazlası var dedi.
“AİHM; keyfe göre hüküm kurmuşsun, kendi kafana göre standart belirlemişsin ve o dönem her istediğini içeri atmak için Bylock varsa ben mahkum ederim demişsin diyor. Kararın Türkçesi budur!
“Gün gelir, devran döner; bu kararları verenler hakim karşısına çıkabilir. Çok daha fazlası! Devranın dönmesine gerek yok. Bu yargıçlar yurt dışına çıkarlarsa insanlığa karşı suç işlemekten sorumlu tutulabilirler ve bunda zaman aşımı yok.
“Hakimlerin düzgün bir değerlendirmeyle karar vermemeleri yurt dışında hem kendilerini riske soktuğu gibi bu durum Türkiye açısından da çok ciddi bir risk. Bunu yapan sadece Türkiye mi? Hayır, Çin, Kuzey Kore ve İsrail de yapıyor. İnsanlar, bunlardan nasıl bir örneğe yaklaştığımızı tahayyül edebilir.”
AVRUPALI VEKİLLERDEN FETÖ’YÜ KURTARMA ÇAĞRISI
Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi’nden (AKPM) 24 milletvekili, Fetullahçı Terör Örgütü’nü (FETÖ) kurtarmak için Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’ne çağrı yaptı. Vekillerin yayınladığı ortak deklarasyonda, FETÖ yargılamaları “insanlık suçu” olarak nitelendirildi, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) Kavala, Demirtaş ve Yalçınkaya kararlarının uygulanması için harekete geçmeye davet edildi.
Batı’nın FETÖ’yü aklamak için Türkiye’ye yönelik baskıları devam ediyor. Aralarında DEM Parti (HDP) milletvekillerinin de bulunduğu bazı AKPM) vekilleri, 31 Ocak’ta “Türkiye'de sistematik keyfi özgürlükten mahrum bırakma insanlığa karşı suç teşkil edebilir” başlıklı bir deklarasyon yayınladı.
Deklarasyonda Türkiye’deki terörle mücadelenin “muğlak” olduğu ileri sürülürken Osman Kavala, Selahattin Demirtaş ve Yüksel Yalçınkaya davalarında adil yargılanma hakkının ihlal edildiği iddia edildi. Ortak metni imzalayanlar arasında DEM Partili Sevilay Çelenk Özen ve Berdan Öztürk de yer aldı.
‘BASKI’ TALEBİ AVRUPA KONSEYİ’NDE
Hollanda merkezli Adalet Meydanı Vakfı, Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’nden Türkiye’ye FETÖ’ye sahip çıkmasını talep etti. Komite, mart ayı toplantısında Vakfın başvurusunu aldığını bildirdi.
13 Şubat’ta Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’ne bildiri sunan Vakıf, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) FETÖ’cü Yüksel Yalçınkaya’yla ilgili aklama talebinin uygulanmasını talep etti. Vakıf Başkanı Mustafa Özmen imzalı çağrıda, Türkiye’de FETÖ’cülere yönelik davaların baştan görülmesi ve AİHM’nin Yalçınkaya kararı doğrultusunda aklama kararlarının alınması için baskı yapılması istendi.
‘BÜTÜN İMAMLAR VE ÜYELER AKLANACAK’
Vatan Partisi Hukuk İşleri Bürosu Başkanı Nusret Senem, AİHM’nin Türk yargısına müdahale ettiğine dikkat çekerek şu değerlendirmeyi yaptı:
“Bu kararlar FETÖ üyesi olarak ceza alan bütün sanıkları alakadar ediyor. Son derece önemlidir çünkü bir anlamda Türk yargısının yargılama yetkisini tanımayan bir karardır.
“Bütün FETÖ'nün imamları, üyeleri, darbede görev aldığı kanıtlanmamış bütün FETÖ militanları böylece aklanmış olacak. Türk yargısına ciddi bir müdahaledir.
“Tabii bunun maddi sonuçları da olacak. Türkiye’den tazminat talepleri olacak. Kamudan atılanların göreve dönmeleri söz konusu olacak. Her türlü özlük haklarının iadesini de talep edebilecekler. Tabii Türkiye hükümeti buna uyacak mı, uymayacak mı? Onu göreceğiz önümüzdeki dönemde.
“Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, yargılama süreçlerimizin doğrudan içeriğine girerek delil değerlendirmesi yapmış oluyor. Yıllardır Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi davalarıyla ilgileniriz. Böyle bir durum hatırlamıyorum. Oysa böyle bir değerlendirme yetkisine sahip değil. Ne Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinde ne de protokollerde böyle bir hakkı da yok AİHM’nin.”
‘FETÖ’YÜ ORTADAN KALDIRIYORLAR’
AİHM’ni Yüksel Yalçınkaya kararından sonra başlayan Kayseri’de yeniden görülen davayı da değerlendiren Senem şunları vurguladı:
“Bylock’tan hüküm giyen FETÖ imamları, FETÖ üyeleri yeniden yargılanacak demektir. Bir mahkeme uyduğuna göre Hükümet’in, Adalet Bakanlığının mahkemelerin AİHM kararlarına uyması yönünde görüş bildirmiş olması gerekir.
Bu çok vahim bir manzara. Diğer mahkemeler de benzer kararlara uyacaklar. Deliller ortadan kalkmış oluyor. Benzer delilleri göstererek terör örgütü üyeliğinden ceza vermek artık anladığım kadarıyla mümkün olmayacak.
Yani 15 Temmuz gecesi darbeye kalkışanlar hariç FETÖ tamamen aklanmış ve ortadan kalkmış olacak. Bu da Türkiye'nin FETÖ'yle mücadelesini etkileyecek olumsuz bir gelişme yaratacak.”
