Yandex
05 Aralık 2025 Cuma
İstanbul 17°
  • Şırnak
  • Çanakkale
  • Çankırı
  • Şanlıurfa
  • Çorum
  • İstanbul
  • İzmir
  • Ağrı
  • Adıyaman
  • Adana
  • Afyon
  • Aksaray
  • Amasya
  • Ankara
  • Antalya
  • Ardahan
  • Artvin
  • Aydın
  • Balıkesir
  • Bartın
  • Batman
  • Bayburt
  • Bilecik
  • Bingöl
  • Bitlis
  • Bolu
  • Burdur
  • Bursa
  • Düzce
  • Denizli
  • Diyarbakır
  • Edirne
  • Elazığ
  • Erzincan
  • Erzurum
  • Eskişehir
  • Gümüşhane
  • Gaziantep
  • Giresun
  • Hakkari
  • Hatay
  • Iğdır
  • Isparta
  • Kırşehir
  • Kırıkkale
  • Kırklareli
  • Kütahya
  • Karabük
  • Karaman
  • Kars
  • Kastamonu
  • Kayseri
  • Kilis
  • Kmaraş
  • Kocaeli
  • Konya
  • Malatya
  • Manisa
  • Mardin
  • Mersin
  • Muş
  • Muğla
  • Nevşehir
  • Niğde
  • Ordu
  • Osmaniye
  • Rize
  • Sakarya
  • Samsun
  • Siirt
  • Sinop
  • Sivas
  • Tekirdağ
  • Tokat
  • Trabzon
  • Tunceli
  • Uşak
  • Van
  • Yalova
  • Yozgat
  • Zonguldak

Savunma fuarlarında yıldız, sahada hedef: 4,5 nesil balon Rafale'nin havası Keşmir'de söndü

Pakistan ordusunun, çatışmanın kaynadığı 6 Mayıs günü üç Rafale’yi düşürmesi, 'girdiği her çatışmadan galip çıkar' efsanesini duman etti. Sekiz farklı ülkeye 261 adet ihraç edilen Fransız jeti, girdiği ilk 'gerçek' çatışmada, Çin üretimi J-10C savaş uçağına ve PL-15E füzesine yenilmekten kurtulamadı

4,5 nesil Fransız jeti Rafale ilk kez Pakistan ordusu tarafından düşürüldü... Rafale'yi Çin yapımı J-10C düşürdü... Uçak Çin yapımı PL-15E füzesi kullanıyor
Dassault Rafale

Pakistan-Hindistan gerilimi, büyük bir ticari başarı olan Fransız Rafale jetlerinin itibarını ağır şekilde sarstı. Pakistan ordusu, 6 Mayıs’ta meydana gelen çatışmalarda 4,5 nesil savaş uçağı kategorisindeki üç Rafale’yi düşürdüğünü açıkladı. CNN’e konuşan bir Fransız yetkili, en az bir Rafale'nin “oyun dışı” kaldığını kabul etti.

Sosyal medyada dolaşıma giren Hindistan Hava Kuvvetlerine ait Rafale’lerin enkaz fotoğraflarında, Keşmir’in farklı noktalarına saçılmış bir motor, bir kuyruk parçası ve Fransız savaş jetlerinde kullanılan MBDA MICA havadan havaya füzesinin kalıntıları görüldü. Fotoğraflanan uçak kuyruğundaki BS-001 seri numarası, bunun Hindistan'a 2016'da ilk teslim edilen Rafale'nin ta kendisi olduğuna işaret ediyor.

Pakistan Dışişleri Bakanı Ishaq Dar, “Çokça övülen Rafale jetleri feci şekilde başarısız oldu; Hint pilotları tamamen beceriksiz olduklarını kanıtladı.” açıklamasında bulundu.

'CEZASIZ GÖREV UÇAKLARI'

Savunma fuarlarında yıldız, sahada hedef: 4,5 nesil balon Rafale'nin havası Keşmir'de söndü - Resim : 1
Rafale'nin motor kısmı

4,5 nesil Fransız jetinin ilk kez yüksek tehditli bir hava muharebesine girdiği bu çatışmada kayıp vermesi, platformun daha önceki “kusursuz siciline” büyük bir gölge düşürdü. Bugüne kadar katıldığı operasyonlar, 6 Mayıs’ta Keşmir semalarında yaşanan çatışma seviyesinin oldukça altındaydı:

- NATO’nun 2011’deki Libya harekâtı. Görev: Uçuşa yasak bölgeyi denetleme ve kara hedeflerini vurma.

- 2013’te Mali’deki radikal İslamcı gruplara karşı yapılan hava saldırıları. Görev: Yakın hava desteği ve stratejik bombardıman.

- 2014’ten itibaren Irak ve Suriye. Görev: DEAŞ hedeflerine yönelik hava saldırıları.

Bu operasyonların hiçbirinde gelişmiş hava savunma sistemleri bulunmuyordu veya sistemler önceden bastırılmıştı. Hava üstünlüğü ise genellikle koalisyon güçleri tarafından sağlanmıştı. Rafale’ler bu bağlamda çoğunlukla “cezasız görev uçakları” olarak işlev gördü.

Savunma fuarlarında yıldız, sahada hedef: 4,5 nesil balon Rafale'nin havası Keşmir'de söndü - Resim : 2
Seri numarası ile birlikte kuyruktan bir parça

J-10C SAHAYA İNİYOR

Pakistan'ın, Hint savaş uçaklarına karşı savunmada, Çin'in geliştirdiği J-10C jetlerini kullandığı belirtiliyor. Bu 4,5 nesil avcı jeti, özellikle radar, motor, aviyonik sistemler, manevra kabiliyeti ve hava-hava mühimmatı açısından dikkat çekiyor. J-10C'nin en önemli özelliklerinden biri, aktif fazdizili radarı (AESA) kullanabilmesi.

HİSSELER YALAN SÖYLEMEZ

Çin ve Fransa'nın savunma sanayi arenasına dönen bu hava çatışmasının sonuçları sadece askeri değil, ekonomi cephesinde de kendini gösterdi. J-10C'yi üreten Avic Chengdu Aircraft Co.'nun hisseleri çarşamba günü, son altı ayın en yüksek günlük artışını kaydederek yüzde 20 değer kazandı. Rafale'nin üreticisi Dassault Aviation'ın hisseleri ise aynı gün yüzde 6 oranında düşüş yaşadı.

Bloomberg’in savunma analisti Eric Zhu’ya göre birçok modern Çin yapımı silah sisteminin şimdiye dek sahada test edilmemiş olması, bu tür çatışmalarda edinilecek muharebe geçmişinin ihracat potansiyeli açısından önemini gösteriyor.

2019-2023 yılları arasında Pakistan’ın savunma ithalatının yüzde 82’si Çin’den yapıldı. Bu oran, 2009-2012 döneminde yüzde 51 seviyesindeydi. Çin’in Pakistan’a sattığı başlıca sistemler arasında JF-17 ve J-10C savaş uçakları, karadan havaya füze sistemleri ve gözetleme ekipmanları yer alıyor.

Savunma fuarlarında yıldız, sahada hedef: 4,5 nesil balon Rafale'nin havası Keşmir'de söndü - Resim : 3
Pakistan hava Kuvvetlerine ait bir J-10C

AVCININ OKU PL-15E

J-10C’lerin Rafale’leri engellemek için yine Çin üretimi PL-15E havadan havaya füzelere başvurduğu belirtiliyor. Bu bilgi henüz resmi kaynaklarca doğrulanmasa da sosyal medyada paylaşılan PL-15E füzesine ait enkaz görüntüleri uzmanlarca ön analize tabi tutuldu ve büyük ölçüde teyit edildi. Pakistan’ın söz konusu füzeyi kullanması, PL-15E’nin ilk kez operasyonel bir bağlamda başarıyla kullanıldığının göstergesi olabilir. Füze, aktif radar güdüm sistemine sahip ve 200 kilometrenin üzerinde menzile ulaşabildiği belirtiliyor; bu da onu Rafale gibi uçaklara karşı ciddi bir tehdit hâline getiriyor.

Son yıllarda savunma sanayinde Türkiye’yi içine alacak şekilde Batı’dan Doğu’ya doğru kayan eksen, Pakistan sahasında açıkça hissediliyor.

Pazarlama başarısı

Rafale'nin ilk versiyonu 2002'de hizmete girdi. 2015 yılından beri sekiz farklı ülkeye toplam 261 adet ihraç edildi. Bu satışlardan Fransa, 37,5 milyar avro gelir elde etti. Rafale alıcıları şu ülkelerden oluşuyor: Birleşik Arap Emirlikleri (80), Mısır (55), Endonezya (42), Katar (36), Hindistan (36), Yunanistan (6 yeni, 12 ikinci el), Sırbistan (12), Hırvatistan (12 ikinci el).

Fransa ise bugüne kadar kendi silahlı kuvvetleri için toplamda 234 adet Rafale siparişi verdi.

Pakistan ve sıradakiler

J-10C ilk kez 2018'de hizmete girdi. İlk kez 2022 yılında, 25 adet olmak üzere Pakistan'a satıldı. Mısır'ın da filosuna J-10C savaş uçaklarını kattığı iddia edilse de bu konuda resmi ve kesin bir teyit bulunmuyor. Bangladeş, 16 adet J-10C savaş uçağı alımı için Çin ile görüşmeler yürütüyor. Brezilya ile sürdürülen J-10C görüşmelerinde henüz ilerleme kaydedilmedi. Çin'in J-10C ihraç etmek istediği ülkelerden biri de Fas.

Çin Halk Kurtuluş Ordusu Hava Kuvvetleri, 125 adet J-10C'yi etkin olarak kullanıyor.

Pakistan Hindistan Fransa Çin Türkiye Mısır Birleşik Arap Emirlikleri