Almanya Eurofighter’ı veto etti! Gerekçe İmamoğlu

TÜRKİYE’nin 40 adet Eurofighter Typhoon savaş uçağı alım süreci, Almanya’daki hükûmet değişikliği ve siyasi tartışmalar nedeniyle sekteye uğradı. İngiltere, İtalya ve İspanya satışa onay verirken, Almanya’dan beklenen imza, Başbakan Olaf Scholz’un görev süresinin son günlerinde askıya alındı. Alman Handelsblatt gazetesi, Scholz’un satışın durdurulması yönündeki kararında İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu hakkındaki yargı sürecinin etkili olduğunu yazdı. Alman yetkililer, “demokrasi suikasti” olduğu gerekçesi ile silah satışını onaylamayacaklarını bildirdi.

Habere göre Scholz, koalisyon ortaklarını ikna etmeye çalıştı, hatta Yeşiller Partisi’nin yönettiği Dışişleri ve Ekonomi Bakanlıklarından da onay aldı. Ancak satış işlemleri sonuçlandırılamadı. Bu nedenle süreç, Almanya'da kurulacak yeni hükûmete kaldı. Yeni koalisyonun Hristiyan Birlik Partileri (CDU/CSU) ile SPD arasında kurulması bekleniyor. Friedrich Merz’in başbakanlığında şekillenecek koalisyonun programında, NATO müttefiklerine silah ihracatında daha hızlı ve esnek olunacağı belirtiliyor. Bu kapsamda Türkiye’ye yapılacak Eurofighter satışı, Merz yönetiminin önündeki ilk sınavlardan biri olarak görülüyor.

KAAN’IN 2030’DA ENVANTERE GİRMESİ BEKLENİYOR

Satış süreci İngiltere merkezli olarak yürütülüyor. Türkiye, F-35 programından çıkarılmasının ardından, F-16 Block 70 tedarikinde yaşanan gecikmeler nedeniyle geçici çözüm olarak Eurofighter alımına yönelmişti. İngiltere, kısa süre önce Türkiye’ye resmi teklifini sundu. Paket, 40 adet savaş uçağını kapsıyor. Anlaşmanın yakın zamanda imzalanması bekleniyordu. Türkiye’nin mevcut F-16 filosu hâlâ etkinliğini korusa da beşinci nesil uçaklara sahip ülkelerle arasındaki teknoloji açığı büyüyor. Yerli savaş uçağı KAAN’ın 2030 öncesi envantere girmesi öngörülmediği için, Eurofighter kritik bir geçiş süreci aracı olarak değerlendiriliyor.

KARAR KONSORSİYUMU DA ETKİLEDİ

Almanya’nın kararı yalnızca Türkiye’yi değil, Eurofighter projesinde yer alan konsorsiyum ülkeleri arasındaki dengeleri de sarstı. İngiltere merkezli BAE Systems ve Almanya merkezli Airbus’ın da dahil olduğu konsorsiyum, yaklaşık 5 milyar dolarlık bu satıştan önemli gelir bekliyordu. İngiltere ve İspanya ekonomik ve stratejik gerekçelerle satışa açık destek verirken, İtalya ise sürece sessiz onay verdi. Almanya’nın son dakikada koyduğu siyasi gerekçe, konsorsiyum içinde huzursuzluğa yol açtı.

Yeni kurulacak Alman hükümetinin Türkiye’ye yapı-lacak satışa nasıl yaklaşacağı merak ediliyor. CDU/CSU cephesi, NATO müttefikliği ve savunma sanayii iş birliklerine ön-celik verilmesi gerektiğini savunuyor. Buna karşın SPD, Türkiye’ye silah satışlarının iç politikada pazarlık unsuru olarak kullanılmasından yana. SPD’ye göre bu satış, Cumhurbaşkanı Erdoğan üzerinde baskı kur-mak için bir koz olabilir. Sürecin yeni hükümetle birlikte ivme kazanıp kazan-mayacağı önümüzdeki haftalarda netlik kazanacak.

AKKUYU’DA DA BENZER KRİZ YAŞANMIŞTI

Almanya'nın geçmişte de benzer şekilde Türkiye’ye yönelik kritik projelerde geri adım attığı biliniyor. Ekim 2024’te Rusya Başbakan Yardımcısı Aleksandr Novak, Alman Siemens’in Akkuyu Nükleer Güç Santrali’ne (NGS) ekipman te-darikine ilişkin yükümlülüklerini yerine getirmediğini açıklamıştı.

Novak, “Sözleşmeye rağmen Alman Siemens şirketi, belirli sınıftaki ekipmanların teslimatını gerçekleştirmedi. Ekipman proje için kritik olmasa da önemliydi. Müzakerelerden sonuç çıkmayınca, Rosatom Türk ortaklarıyla birlikte alternatif çözümler geliştirdi. Gerekli parçalar dost ülke-erden (Çin) satın alındı ve ilk parti Akkuyu sahasına ulaştı.” demişti. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar da Siemens’e tepki göstermişti.