Amerika Güney Kıbrıs Rum Yönetimi'nin askeri altyapısını güçlendirecek
Washington, Rum kesimine verdiği askeri desteği artırıyor. Silah satışı, ortak tatbikatlar derken şimdi 'savunma iyileştirmeleri' kapsamında, adanın güneyindeki askeri altyapıya ve hava üslerine yeni yatırımlar kapıda. Rum kesimi, bu hamleleri 'ulusal savunma stratejisinin temeli' olarak görüyor.


Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY) ile ABD arasındaki askeri işbirliği ivme kazandı. Amerikalı bir askeri heyet “savunma iyileştirmenin” parçası olarak bu hafta Güney Kıbrıs'ta olacak.
Rum kesimi Hükümet Sözcüsü Konstantinos Letimbiotis, merkezi Almanya'da bulunan heyetin ABD ve diğer ortaklarla birlikte çalışabilirliği artıracak altyapı projeleri konusunda bilgi ve tavsiyelerde bulunacağını söyledi. Bu, son bir ay içerisinde ABD'nin, GKRY ile askeri işbirliğini geliştirmek için attığı adımların sonuncusu oldu.
Letimbiotis salı günü basına yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı: “Altyapının iyileştirilmesi, modern araçların tedariki ve eğitime yapılan yatırımlar, etkili ve esnek bir savunma için ulusal stratejimizin temel dayanaklarıdır.”
HAVA ÜSLERİ GÜÇLENDİRİLECEK
Değerlendirme adanın batı kesiminde yer alan Baf kentindeki bir askeri üste yapılacak. Konuyla ilgili bilgi sahibi bir kaynak Reuters'a yaptığı açıklamada, üste yapılacak incelemeye ihtiyaç duyulması halinde “bölgeden geniş çaplı tahliye operasyonlarına olanak sağlamak için” hava üssündeki iniş tesislerinin iyileştirilmesinin de dahil olduğunu söyledi.
SİLAH SATIŞI ONAYLANDI
Emekli ABD Başkanı Joe Biden görevin süresinin son günlerinde Rum yönetiminin Washington'dan askeri teçhizat satın almasına izin veren bir yönerge yayınladı. Biden'ın açıklamasında G.Kıbrıs'a "savunma malzemeleri ve savunma hizmetleri sağlanmasının ABD'nin güvenliğini güçlendireceği ve dünya barışına katkıda bulunacağı kanaatindeyim." ifadelerine yer verildi.
ABD'nin GKRY Büyükelçisi Julie Davis Fisher ise söz konusu yönergenin "Doğu Akdeniz'de ilişkilerin derinleştirilmesi, güvenlik işbirliğinin artırılması ve istikrarın teşvik edilmesi yönünde önemli bir adım." olduğunu savundu.
ANKARA KINADI
Kararın hemen ardından Türk Dışişleri Bakanlığı, ABD'nin G. Kıbrıs'a yönelik askeri eğitim ve silah satışı için uygun olma kararı kınandı. 16 Ocak'ta yayımlanan açıklama şu şekilde devam ediyor:
“Ada’daki silahlanma faaliyetlerini artıracak bu kararı vahim bir hata olarak değerlendiriyoruz. Bölgemizin son derece hassas bir dönemden geçtiği göz önünde bulundurulduğunda, ilgili tüm tarafların kışkırtıcı adımlardan kaçınması ve sağduyulu hareket etmesi gerekmektedir.”
Bakanlık, “Anavatan ve Garantör devlet Türkiye olarak, KKTC’nin savunma ve caydırıcılık kabiliyetlerini artırmak amacıyla atacağı adımları desteklemeyi sürdüreceğiz.” vurgusunu yaparken, aynı zamanda yeni Trump yönetiminin bu karardan geri dönmesi çağrısında bulundu.
Pazartesi göreve başlayan Trump yönetiminden desteğin süreceğine veya kesileceğine dair herhangi bir işaret henüz gelmedi.
NATO KESİMİ
Rum kesimi ayrıca adada devasal ve bir o kadar da kötü şöhretli iki İngiliz üssüne de ev sahipliği yapıyor. Gerek Ağrotur gerekse Dikelya, 7 Ekim 2023'ten beri Gazze, Lübnan, Yemen ve İran'a karşı yürütülen saldırılarda İsrail için destek ve lojistik merkezleri haline geldi.
9 Ocak'ta İsrail Cumhurbaşkanı İzak Herzog, “katil evine dön!” sloganları arasında GKRY'yi ziyaret etmişti İsrail basını, Herzog ile Rum mevkidaşı Nikos Hristodulidis arasında yapılan görüşmede, Tel Aviv'in Türkiye'nin Suriye içindeki askeri varlığı ve nüfuzundan duyduğu endişenin ele alındığını yazmıştı.
PKK'nın elebaşlarından Abbas kod adlı Duran Kalkan, Ekim ayında İsrail'in Lübnan'a yönelik kara işgalinin başladığı günlerde, "Dananın kuyruğu Kıbrıs'ta kopacak. Bu savaşın merkezi Türkiye'dir." demişti.
Tatbikat programına yerleştirildi
12 Aralık 2024'te ABD Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasası (NDAA)'nda yapılan değişiklikle GKRY, ilk kez Pentagon’un Doğu Avrupa'ya yönelik askeri eğitim programlarına katılmaya uygun ülkeler listesine dahil edilmişti.
Değişiklik uyarınca Rum Milli Muhafız Ordusu, 2027 yılına kadar çok taraflı tatbikatlara katılabilecek ve Güney Kıbrıs'ın diğer Doğu Avrupa ülkeleriyle birlikte ABD liderliğindeki askeri eğitim tatbikatlarında yer almasına olanak sağlanacak.
'STRATEJİK DÖNÜM NOKTASI'
Hükümet Sözcüsü Konstantinos Letimbiotis, kararı “stratejik bir dönüm noktası” olarak nitelendirerek bunun “ABD'nin Kıbrıs Cumhuriyeti'ne verdiği artan jeopolitik ve askeri önemin altını çizdiğini” söylemişti.
Letimbiotis, Rum Yönetimi’nin, Doğu Avrupa ülkeleriyle birlikte “ABD himayesindeki çok taraflı askeri eğitim programlarına katılan NATO ve Barış İçin Ortaklık (CPE) programında yer almayan tek devlet olmasıyla” övünmüştü. Rum Sözcü, “Bu adım, ABD'nin Kıbrıs'ın Doğu Akdeniz'deki kritik stratejik rolünü tanıdığının altını çiziyor.” değerlendirmesinde bulunmuştu.
Rubin de Kıbrıs’ı işaret etti
Pentagon'un psikolojik savaş elemanı Rubin önceki gün, “Kıbrıs'ın CYCLOPS'u Trump Çağı İçin Mükemmel Bir Ortaklık Eğitim Merkezi” başlıklı bir makale yayınladı. Rubin, makalesinde, 2020 yılında ABD ile Güney Kıbrıs’ın “CYCLOPS” adlı bir güvenlik eğitim merkezini kurmak için anlaşma yaptığını anlattı.
Güney Kıbrıs’ın “Amerika’yı yeniden güvenli ve büyük kılacak önemli bir ortak” olduğunu belirten Rubin, makalede şu ifadeleri kullandı:
“CYCLOPS'un Kıbrıs'ta kurulması stratejik bir tercih olarak değerlendiriliyor. Kıbrıs'ın küçük bir ada olması, eğitim için gelenlerin vize ihlali yapma veya sığınma talebinde bulunma riskini azaltıyor. Ayrıca, Kıbrıs'ın İsrail ile olan güvenlik işbirliği, bölgesel güvenliğe katkı sağlıyor. Merkezin finansmanı ABD ve Avrupa Birliği tarafından sağlanıyor. CYCLOPS'un yıllık yaklaşık 2 milyon dolarlık bir bütçe ile desteklenmesi, kaçakçılık ve terörizmle mücadelede önemli bir araç olarak görülüyor. Bu yatırım, hem Avrupa hem de Orta Doğu'da güvenliğin artırılmasına katkı sağlarken, ABD'nin proaktif güvenlik politikalarının bir parçası olarak önem kazanıyor.”
PROAKTİF ABD
Rubin CYCLOPS’un finansı için şu önerilerde bulunuyor:
“Programları finanse etmek için yıllık 2 milyon dolarlık bir sübvansiyon - mevcut Dışişleri Bakanlığı veya Savunma Bakanlığı bütçelerinden kolayca yeniden tahsis edilebilir - ABD'nin kendi limanlarından birinde meydana gelen bir terör olayının yol açtığı milyarlarca dolarlık zararı önlemesine yardımcı olabilir. ABD, proaktif olduğu zaman en güçlü durumdadır. Kıbrıs bunu yapmasına olanak sağlamaktadır. Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Mike Pompeo'nun başlattığı görevi devralmalı ve Antony Blinken devam etmeli. CYCLOPS, Amerika'yı yeniden güvenli ve büyük kılacak önemli bir ortaklıktır.”