‘Daire sayısı arttıkça vergi oranı artsın’
Konut Fiyat Endeksi, Ekim 2023’te aylık yüzde 3,8, yıllık da yüzde 86,5 arttı. TCMB Başkanı Erkan’ın ‘Bir insanın 10 evi olmamalı, 10 insanın bir evi olmalı.’ sözlerini ve Konut Fiyat Endeksi’ni değerlendiren tüketici ve emlak temsilcileri, daire sahipliği arttıkça vergi artmalı’ dedi
Sabrican Tıknazoğlu
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Ekim 2023 dönemine ilişkin Konut Fiyat Endeksi (KFE) verilerini açıkladı. Buna göre 2023 yılı Ekim ayındaki bir önceki aya göre yüzde 3,8’lık artışla son beş ayın en düşük aylık artış hızı görüldü. Bir önceki yılın aynı ayına göre nominal olarak yüzde 86,5, reel olarak ise yüzde 15,4 oranında arttı. KFE (Eylül 2023) verilerine göre de eylül ayında konut fiyatları aylık bazda yüzde 4,3, yıllık bazda da yüzde 89,2 yükseliş göstermişti.
İstanbul, Ankara ve İzmir’in konut fiyat endekslerinde de 2023 yılı Ekim ayında bir önceki aya göre, sırasıyla yüzde 2,9, 4,7 ve 3,3 oranlarında artış gözlendi. Endeks değerleri bir önceki yılın aynı ayına göre, İstanbul, Ankara ve İzmir’de sırasıyla yüzde 74,4, 101,5 ve 80,1 oranlarında artış belirlendi.
KÖPÜK FİYATLAR DÜŞÜYOR
TCMB Başkanı Hafize Gaye Erkan’ın, Hürriyet gazetesinde 16 Aralık günü yayımlanan söyleşisinde konut piyasası ile ilgili dile getirdiği “Bir insanın 10 evi olmamalı, 10 insanın bir evi olmalı.” sözleri kamuoyunda tartışma yarattı. Başkan Erkan’ın ifadelerini ve ekim ayı KFE verilerini Aydınlık’a değerlendiren tüketici ve emlak temsilcileri; köpük fiyatların düşmeye başladığını fakat gayrimenkulun yatırım aracı olarak kullanımının önüne geçilmesi gerektiğini söyledi. Bir kişinin 10 daire sahip olabileceğini ancak sahip olunan daire arttıkça verginin katlanarak artması gerektiğini belirten İstanbul Emlak Müşavirleri Derneği Başkanı Adnan Yeşiltaş, şöyle konuştu:
‘Bir kişinin 10 evi olmamalı’ ifadesi çok garip bir ifade. Bir kişinin 10 evi olsun, 100 evi de olsun. Ancak bir evi olan yurttaşın ödeyeceği vergi ile iki, üç, beş, 10 evi olanın ödeyeceği vergi oranı farklı olsun. Daire sayısı her arttığında, vergi de katlanarak artsın. İki ifade de şaşırtıcı, ilginç. Bu kadar konudan bir haber olacağını zannetmiyorum. Herhalde bir an boşlukla böyle bir ifade kullandı.
“Gayrimenkul, ihtiyaç olarak kullanılmanın dışında yatırım aracı oldu. Arz-talep arasındaki makas açılınca, gayrimenkul diğer yatırım araçlarının önüne geçti. Gayrimenkulu yatırım aracı durumundan kurtarmak gerekiyor. Bunun da en makul yolu; bir dairesi olandan vergi ile birden fazla dairesi olandan alınan verginin farklı olmasıdır. İnsanlar gayrimenkule değil de iş kurmaya, fabrika açmaya, istihdam artırmaya yönelmeli.
“Son yıllarda gayrimenkulde düşüş hiç olmadı. Yabancı alımı ile birlikte piyasada artış oldu. Yabancıların değerinden yüksek fiyattan aldığı konutlar emsal teşkil etti. Yabancı talepler piyasayı alt üst edince köpük artışlar yaşandı. Burada düşen şey şu; köpük rakamın aynı hızda seyretmemesi.”
BARINMA İHTİYACI İÇİN DEVLET YATIRIMI
Her ailenin bir ev sahibi olması gerektiğini ve bunun için devletin yatırım politikalarını uygulaması gerektiğini vurgulayan Tüketici Hakları Derneği Genel Başkanı Turhan Çakar, şu ifadeleri kullandı:
“‘Bir kişinin 10 evi olmamalı’ doğru. Fakat 10 kişinin bir evi değil her ailenin bir evi olmalı. Cumhuriyet tarihinde kira fiyatlarının en yüksek olduğu dönemi yaşıyoruz. Dar gelirli insanlar kiralarını zor ödüyor. İnsanların zorda kalmaması için her ailenin bir evi olmalı. Devlet de her ailenin ev sahibi olması için gereken yatırım ve konut üretim politikalarına ağırlık vermelidir. Bugünkü yaşam pahalılığında ücretlilerin konut sahibi olması çok zor. Dolayısıyla devlet bu konuda destek olmalı.”
KİRADA ARABULUCULUĞA 76 BİN BAŞVURU
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, kira uyuşmazlıklarında arabuluculuğa 76 bin 780 başvuru yapıldığını, bu başvurulardan 32 bin 98’inin anlaşmayla sonuçlandığını açıkladı. Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, kira uyuşmazlıklarında zorunlu arabuluculuk uygulamasına ilişkin sosyal medya hesabından açıklama yaptı. Tunç, kira uyuşmazlıklarında arabuluculuk uygulamasının 1 Eylül’de başladığını hatırlattı. Bakan Tunç şu ifadeleri kullandı: “Eylül tarihinden itibaren başlattığımız kira uyuşmazlıklarında arabuluculuk sistemine 76 bin 780 başvuru oldu bu başvurulardan 32 bin 98’i anlaşmayla sonuçlandı böylece 64 bin kiracı ve kiralayandan oluşan vatandaşımız dava yoluna gitmeden dostane bir şekilde uyuşmazlığı çözdüler.”
‘YARGININ İŞ YÜKÜNÜ AZALTTI’
Tarafların anlaşmalarının, tahliyeleri ve yeni kiralama ihtiyacını azaltarak kira fiyatlarını da düşürdüğünü savunan Tunç şöyle devam etti: “Ağustos ayında 20 bin kira davası açıldığını düşündüğümüzde 3,5 ayda yaklaşık 70 bin dava açılması muhtemel iken dava sayısının 13 bin 923’te kalması yargının iş yükünün de azalmasını sağladı. En önemlisi de kiracı ev sahibi tartışmalarını aza indirerek toplumsal barışa da hizmet etti.”
KİRALARDA DÜŞÜŞ EĞİLİMİ
Emlakjet, Türkiye geneline ilişkin kasım ayı emlak verilerini yayımladı. Şirketten yapılan açıklamaya göre, Türkiye genelinde kasımda konut arayanların yüzde 44'ü kiralık, yüzde 56'sı satılık konut aradı. Bir önceki aya göre satılık konut fiyatlarında radikal bir değişiklik yaşanmazken, kiralardaki düşüş eğilimi devam ettiği gözlemlendi.
Verilen bilgiye göre, Emlakjet kullanıcılarına, "Yeni İlan Düzenlemesinin Gayrimenkul Sektörüne Etkileri" de soruldu. Kullanıcılar, düzenlemenin gayrimenkul arama platformlarına güveni artıracağını bildirdi. Ankete katılanların yüzde 60'ı, yeni düzenlemenin sahte ilanların önüne geçeceğini düşünüyor.
BİLGİ KİRLİLİĞİ ENDİŞESİ
Açıklamada görüşlerine yer verilen Emlakjet Üst Yöneticisi (CEO) Tolga İdikat, gayrimenkul sektöründe, bilgi kirliliğinin ve ilan kirliliğinin fazla, şeffaflığın düşük olması gibi endişelerin yaşandığını belirterek, "Aynı ilanın farklı platformlarda farklı fiyatlardan yayınlanmasının da önüne geçecek tek fiyat düzenlemesinin ve TC kimlik numarası ile ilan girişi yapılacağına dair yeni ilan düzenlemesinin sektörel manada olumlu katkıları olacağını öngörüyoruz." değerlendirmesini yaptı.
Asgari ücrette 3. toplantı bu haftaEmek
İstanbul’un trafiği ruha da bedene de zarar!Hayatın İçinden
