Kasımda dış ticaret açığı arttı

Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Ticaret Bakanlığı konferans salonunda Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mustafa Gültepe ile düzenlediği basın toplantısında, kasım ayı dış ticaret rakamlarını açıkladı.

İhracat, kasımda 2023'ün aynı ayına kıyasla yüzde 3,1 azalışla 22 milyar 291 milyon dolar, ithalat ise yüzde 2,4 artışla 29 milyar 654 milyon dolar oldu.

Aynı dönemde dış ticaret hacmi yüzde 0,1 azalarak 51 milyar 945 milyon dolara düştü.

Dış ticaret açığı, bu dönemde yüzde 23,3 artarak 7 milyar 363 milyon dolar oldu.

İhracatın ithalatı karşılama oranı, geçen ay yıllık bazda 4,2 puan azalışla yüzde 75,2, enerji verileri hariç tutulduğunda 2,5 puan azalarak yüzde 87,9, enerji ve altın verileri hariç tutulduğunda 0,1 puan azalarak yüzde 94,8 oldu.

İHRACAT AZALIŞINI DEĞERLENDİRDİ

Kasım ayı dış ticaret verilerine ilişkin bilgi veren Bolat ihracattaki sınırlı azalışın nedenleri de değerlendirdi:

"Birincisi, enerji ürünleri ve altın ihracatındaki düşüş. Eylül, ekim ve kasım aylarında brent ve ham petrol fiyatlarının geçen yılki ortalamaların oldukça altında gerçekleştiğini görüyoruz. Bu yıl kasımda brent petrol ortalaması 73 dolardı, geçen yıl 83 dolardı. Aşağı yukarı yüzde 13'lük düşüş söz konusu.

"Bu, ithalatımız için iyi çünkü biz petrol ihtiyacımızın yaklaşık yüzde 85'ini ithalat yoluyla karşılayan bir ülkeyiz ancak aynı zamanda petrol işleyerek satan bir ülkeyiz. Bu noktada petrol fiyatının düşmesi bizim enerji ihracatımızın da son 3 aydır azalmasını beraberinde getirdi. Türkiye'nin ikinci büyük rafinerisinin yaklaşık 2,5 ay bakımda olması da bu 3 ayda yaklaşık 500 milyon dolar bir kayıp verdi."

Bolat, altın ihracatındaki dalgalanmalar ile avro ve dolar paritesindeki gerilemelerin de ihracat üzerinde aşağı yönlü baskı oluşturduğunu söyledi.

İTHALATTA SINIRLI ARTIŞ

Kasımda ithalatın yüzde 2,4'lük sınırlı bir artışla 29,6 milyar dolar olduğunu bildiren Bolat, bunun da altın, enerji ve demir-çelik ürünleri ithalatından kaynaklandığını aktardı.

Bolat, ocak-kasım döneminde ihracat rakamlarına ilişkin olarak ise şunları kaydetti:

"Bu yılın 11 ayında mal ihracatımız yüzde 2,5 artışla 238,5 milyar dolar oldu, mal ihracatında net 5,8 milyar dolar artış sağlandı. Ocak-kasım döneminde ithalatımız yüzde 6,4 azalışla 311,7 milyar dolara geriledi, 21,2 milyar dolar azaldı. İşte ihracattaki artış, ithalattaki azalışla dış ticaret sektörü olarak Türkiye'nin yüzde 3,2'lik 9 aylık büyüme oranına net 2,2 puan katkı yapmış olduk."

TİM BAŞKANI GÜLTEPE: GERİDE KALDIK

TİM Başkanı Mustafa Gültepe de "43 ülkede yüzde 50'nin, 96 ülkede yüzde 10'un üzerinde ihracat artışı kaydettik. Genel tabloda ise 120 ülkeye ihracatımızı artırdık." dedi.

Kasım ayında arzu edilen rakamın gerisinde kalındığını söyleyen Gültepe, "Kasımda 22,3 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirdik. Geçen yılın aynı ayına göre yüzde 3,1 eksideyiz. Bu rakamla birlikte 11 ayda 238,5 milyar dolara ulaştık. Hizmet ihracatında da 9 aylık veriler elimizde. 9 aylık hizmet ihracatımız yüzde 7,4 artışla 86,4 milyar dolara ulaştı." değerlendirmesinde bulundu.

Gültepe, kasım ayında parite ihracatına 121,5 milyon dolar negatif etki gerçekleştiğini belirterek, şunları kaydetti:

"Yılın son ayına girmiş bulunuyoruz. 11 aylık ihracatta yüzde 2,5 artıdayız. Elbette çok daha fazlasını arzu ediyorduk. 2028 hedeflerimize ulaşabilmemiz için ihracatımızı her yıl çift haneli büyütebilmeliyiz. Ancak Avrupa başta olmak üzere küresel pazarlarda talebin yavaş seyretmesi bize olumsuz yansıdı. Ama asıl sorun rekabetçiliğimizi kaybetmemizden kaynaklandı.

"Eğer rekabetçiliğimizi koruyabilseydik bugün burada çok farklı rakamları konuşuyor olabilirdik. Biz 2025'le birlikte bu sorunların aşılacağını umut ediyoruz. Hızımızı kesen engeller kaldırılırsa 2025'te 280 milyar dolarlık hedefe emin adımlarla ilerleyebileceğimizi söyleyebilirim."

İHRACATÇIYA İLAVE DESTEK GELİYOR

Ticaret Bakanı Ömer Bolat, ihracatçılara ilave destek ve kaynak noktasında Hazine ve Maliye Bakanlığı ile çalışmalar yürüttüklerini bildirerek, şunları kaydetti:

"Merkez Bankasının yoğun çalışma ve gayretleriyle gelecek yılın başlarında finans maliyetinin düşürülmesi konusunda size olumlu bir haber verme gayreti içerisindeyiz. Diğer desteklerimiz de devam ediyor. İhracatı Geliştirme AŞ kefaleti 88 milyar liraya ulaştı. Eximbankın verdiği krediler ve ihracat sigorta garantisi 50 milyar dolar ulaşacak.

"Hazine Maliye Bakanlığımız kurumlar vergisinde 5 puan indirim uyguluyor. Biz yeşil dönüşüme uyum için Responsible/Sorumluluk Desteği'ni başlattık. Firma başına 10 milyon liraya kadar 5 yıl için bu desteği hibe olarak vereceğiz.

"Önümüzdeki yılda da yeni programlar, ihracat teşvikleri açıklayacağız. Dünyada jeopolitik sıkıntıların, savaşların olduğu, ekonomik büyümenin durgunluktan çıkamadığı, uluslararası ticaretteki aşırı korumacı uygulamaların had safhaya ulaştığı bu ortamda, Türkiye'nin mal ve hizmet ihracatçılarıyla gösterdikleri başarıdan dolayı iftihar ediyoruz.

"Bakanlık olarak Türkiye Yüzyılı'nı 'Ticaretin Yüzyılı' yapmak, dış ticaret açığını azaltarak ekonomik büyümeye katkı sunmak, daha fazla büyüme ve istihdam sağlamak için var gücümüzle çalışacağız."