Enflasyon yüzde 84 banka kârı yüzde 403
Bankacılık sektörü yılın ilk 9 ayında kârını yüzde 403 oranında artırarak 57 milyar liradan 286 milyar liraya çıkardı. Bazı bankaların bilançolarını incelediğimizde özkaynak/kârlılık oranlarının yüzde 30'ları aştı
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre, Türk bankacılık sektörünün toplam aktif büyüklüğü eylül itibarıyla 2021 sonuna kıyasla yüzde 42.2 artarak 13.1 trilyon liraya ulaştı. BDDK tarafından yayınlanan Eylül 2022 dönemine ilişkin "Türk Bankacılık Sektörünün Konsolide Olmayan Ana Göstergeleri" raporuna göre, sektörün en büyük aktif kalemi olan krediler yüzde 39.5 artarak 6.8 trilyon liraya, menkul değerler toplamı yüzde 44.2 yükselerek 2.1 trilyon liraya çıktı. Bankaların kaynakları içinde en büyük fon kaynağı durumunda olan mevduat, eylülde 2021 sonuna göre yüzde 51.8 artarak 8 trilyon liraya yükseldi.
TAKİPTEKİ ORAN AZALDI
Aynı dönemde bankacılık sektörünün özkaynak toplamı yüzde 66.5 artışla 1.1 trilyon liraya ulaştı. Sektörün eylül sonu itibarıyla dönem net kârı da 286.1 milyar lira oldu. Bankacılık sektörünün net kârı geçen yıl aynı dönemde 56.9 milyar liraydı. Buna göre yıllık enflasyon yüzde 83.45 olurken, bankaların net kârı yüzde 402.9 oranında arttı. Birkaç büyük bankanın bilançosuna göz attığımızda, daha önce bankaların yakındığı bir konu olan özkaynak net kârlılık oranlarının da oldukça iyi seviyelere eriştiğini gördük. Örneğin KAP'ta yer alan finansal bilgiler özelinde baktığımızda yılın ilk 9 ayı itibarıyla; Garanti BBVA'nın dönem net kârı 38.7 milyar lira oldu. Bankanın özkaynak kârlılığı ise yüzde 29.4 olarak hesaplandı. QNB Finansbank’ın net dönem kârı 11.4 milyar lira oldu. Bankanın özkaynak kârlılığı yüzde 29.9 olarak ölçüldü. Akbank'tan 9 ayda 38.2 milyar TL'lik net kârı elde etti. Bankanın özkaynak kârlılığı yüzde 30.2 oldu.
Öte yandan bankacılık sektöründe kredilerin takibe dönüşüm oranı eylül itibarıyla yüzde 2.28 seviyesinde kaldı. Geçen yılın aynı döneminde bu oran yüzde 3.54 olmuştu. Bu oranın düşmesinde birtakım düzenlemeler etkili olsa da yüzdürülen yani ikinci tip denilen krediler dikkate alındığında takibe düşen kredi oranlarının mevcudun en az bir katı olduğu sektör kaynaklarınca ifade ediliyor.
'KREDİLERİ YENİLEMİYORLAR'
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK) eliyle sektöre yönelik düzenlemelerden biri ise bugün itibarıyla devreye giriyor. Buna göre kredi kullanabilecek şirketler için 15 milyon TL olan yabancı para pozisyonu sınırı 10 milyon TL’ye indirilmişti. Karar 1 Kasım 2022 itibarıyla uygulanmaya başladı. Karar göre, daha önce “nakit pozisyonu aktif toplamı ya da 1 yıllık net satış hasılatından büyük olanı yüzde 10’unu geçen” şirketlere uygulanan kredi sınırlaması ise yüzde 5 olarak güncellenmişti. Kamu böylece elinde döviz tutan şirketleri, kredi çekmeden kendi varlıklarını kullanarak iş yapmaya zorluyor. Konuştuğumuz iş dünyası temsilcileri ise şu anda bankaların yeni düzenlemeler uyarınca kredileri yenilemediklerini öne sürüyor. Geçen hafta Bodrum'da sohbet ettiğimiz iş dünyası temsilcileri, “Bankalar kredileri durdurmuş durumda. Ödemesi biten kredileri yenilemiyorlar. Çıkarılan kredilerin yüzde 10-15'inin banka bünyesinde bir süre bloke edilmesi uygulamasına da devam ediliyor.”
BAKAN NEBATİ'DEN TROY ÇAĞRISI
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, finans sektörünün gelişimini desteklemek üzere altyapıya ilişkin iyileştirmeleri gerçekleştirdiklerini, kartlı ödeme sistemleri alanında Türkiye'nin markası olan TROY'un (Türkiye'nin Ödeme Sistemi) kurumsal yapısını güçlendirerek kullanım yaygınlığını artırmayı hedeflediklerini kaydetti.
A Para tarafından düzenlenen “2. Finansın Geleceği Zirvesi”nde konuşan Bakan Nebati, şunları söyledi: "Bunun için ilgili paydaşların dahil olduğu bir çalışma grubu TROY'un yaygınlığının artırılmasına yönelik yol haritası oluşturmaktadır. Bu yol haritası en kısa sürede tamamlanıp TROY da kısa süre içerisinde finansal tüketiciye ulaştırılacaktır. Burada tüm tüketicilerden, TROY kartın kullanımının yaygınlaştırılması noktasında destek vermelerini, kamu bankalarımıza ortaya koydukları çalışmaları da hızlıca tüketiciye ulaştırmaları noktasında büyük görevler düştüğünü ifade etmek istiyorum. Başta kamu mensupları olmak üzere tüm paydaşlarımızın Türkiye'de bir TROY kart olduğunu, başta Türkiye'de, ardından da atılacak adımlarla uluslararası arenada kendi milli kartımızın kullanılması noktasında gerekli hassasiyeti göstereceğinizi umut ediyor ve bu çağrıya herkesin kulak vermesini beklediğimi ifade etmek istiyorum."
