ENKS ve PYD: Federal sistem konusunda anlaştık

PKK/PYD'nin sözde yetkilisi Badran Jia Kurd, bağımsızlık yerine özerklik hedeflediklerini belirtirken, ENKS lideri Süleyman Oso, federalizmin Suriye’nin birliğini korumanın en iyi yolu olduğunu savundu. Ancak Suriye Geçiş Hükûmeti Cumhurbaşkanı Ahmed Şara, federalizme karşı çıkarak SDG’nin merkezi yönetimle entegrasyonunu öngören bir mutabakat imzaladı.

HEDEF: ÖZERKLİK

Reuters’a konuşan Badran Jia Kurd, “Tüm Kürt grupları, federal, çoğulcu ve demokratik bir parlamenter sistem ihtiyacı konusunda anlaştı. Hedefimiz bağımsızlık değil, Suriye içinde özerklik.” ifadelerini kullandı. Kurd, her bölgenin idari, siyasi ve kültürel özelliklerini koruması gerektiğini savunarak, “Bunun için yerel yasama meclisleri, bölgeyi yönetecek yürütme organları ve onlara bağlı iç güvenlik güçleri oluşturulmalı.” dedi.

Reuters’a konuşan bir diğer isim olan ENKS lideri Süleyman Oso da “Suriye birden fazla etnik grup, din ve mezhebe sahip bir ülke olduğu için, birliğini korumanın en iyi yolu federal bir sistemdir.” dedi. Oso, Şam'a gidip taleplerini sunacaklarını belirterek, “Şimdiden birçok Suriyeli federalizmi en iyi çözüm olarak görüyor.” iddiasında bulundu.

Suriye Geçiş Hükûmeti Cumhurbaşkanı Ahmed Şara ise federalizme karşı çıkıyor.

‘SURİYE’NİN ÇIKARLARINA AYKIRI’

Ocak ayında The Economist’e konuşan Şara, “Federal sisteme karşıyım, bu sistem halk tarafından kabul edilmez.” demişti. Şara, bu kapsamda SDG ile “idari yapılar ve güvenlik güçlerinin merkezi hükûmetle birleştirilmesini” içeren 8 maddelik bir mutabakat imzalamıştı. Anlaşma, SDG’nin Suriye yönetimine entegre edilmesini ve petrol sahalarının Şam’a devrini öngörüyordu. Mutabakata göre ateşkes ilan edilecek, sınır kapıları ve enerji sahaları Suriye devletine bağlanacaktı. Ancak süreç içinde anlaşma maddeleri henüz uygulanmadı. Son olarak, SDG ile Şam yönetiminin bu mutabakat kapsamında Halep’in Eşrefiye ve Şeyh Maksud mahallelerinde kontrolü sağlamak için 1 Nisan’da anlaşma imzaladığı bildirildi. Anlaşma sonrası YPG’liler 3 farklı konvoy ile bölgeden çekildi. Yerel kaynaklara göre, SDG’nin “İç Güvenlik Güçleri-Asayiş” adıyla bölgede varlığını sürdüreceği belirtiliyor. Bu asayiş güçlerinin, “Genel Güvenlik Güçleri” adıyla Suriye yönetimiyle koordineli çalışacağı kaydedildi. Yani SDG, bölgeden tamamen çekilmeyerek sadece farklı bir isim altında varlığını sürdürüyor.

DÜRZİ LİDER: ANLAŞMA YOK

Öte yandan Suriye’nin güneyindeki Süveyda’da Dürzi toplumu ile Şam yönetimi arasındaki gerilim de tırmanıyor. Süveyda’daki Dürzi toplumunun ruhani lideri Şeyh Hikmet el-Haceri dün ABD merkezli NPR’ye verdiği röportajda, “Şam ile herhangi bir anlaşma yok, gerekirse savaşa hazırız” dedi. El-Haceri, Şam yönetimiyle görüşmelerde bir uzlaşı sağlanmasının mümkün görünmediğini belirtti. Dürzi güçlerinin mevcudiyetini koruyacağını vurgulayan el-Haceri, “Süveyda sınırlarını kontrol etmeye devam edecektir. Gerektiğinde rejim güçlerini püskürtmek için savunma hazırlıklarımız tamam” ifadelerini kullandı.

Bölgedeki en büyük silahlı Dürzi gücü olarak bilinen “Onurlu Adamlar” hareketinin komutanı ve sözcüsü Besim Ebu Fakr da Lazkiye’de yaşanan olaylara dikkat çekti. Fakr, yaşanan katliamların ardından Dürzilerin, bin 200’den fazla Dürzi öğrenciyi ve aralarında Alevi ailelerin de bulunduğu bazı grupları bölgeden tahliye ederek Süveyda’ya götürdüklerini belirtti. Dürzi Komutan, “Sahilde yaşananlardan sonra, durum böyle devam ederse diğer mezheplerle, özellikle de ‘İslamcı Sünni Araplarla’ birlikte yaşayamayacağımız sonucuna vardık” dedi. Fakr, “Bizi kâfir olarak görüyorlar, öldürülmemiz gerektiğine inanıyorlar. Ama biz hazırız, silahlarımız var ve dağa girmelerine izin vermeyeceğiz” diye konuştu.

İsrail’in, Dürzilerin desteğini kazanmak için askeri yardım önerdiği yönündeki iddialara ilişkin ise “İsrail’in korumasını ne talep ettik ne de istiyoruz” yanıtını verdi.