Erdoğan ve Sudani Ankara’da buluştu: PKK’ya karşı ortak adım
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye'yi ziyaret eden Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani’yi dün Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde resmî törenle karşıladı
GAZETE HABERLERİ
Editor
Törende, Savunma Sanayii Başkanı Haluk Görgün ile Cumhurbaşkanı Dış Politika ve Güvenlik Başdanışmanı Akif Çağatay Kılıç da hazır bulundu. Görüşmenin ardından taraflar, siyasi, güvenlik ve ekonomik alanlarda çok sayıda anlaşma ve mutabakat zaptına imza attı. PKK’ya karşı ortak mücadele, sınır güvenliği, enerji alanındaki işbirliği ve Kalkınma Yolu Projesi başta olmak üzere birçok başlıkta işbirliğini derinleştirecek adımlar atıldı.
Irak Başbakanlık Medya Ofisi, Sudani’nin “Irak-Türkiye Stratejik İşbirliği Yüksek Konseyi Toplantıları”na katıldığını bildirdi. Toplantıda alınan kararlarla iki ülke arasında yeni bir dönemin başladığı vurgulandı.
Irak Dışişleri Bakanlığı’ndan bir yetkili, “PKK dosyası özelinde son derece yapıcı görüşmeler yapıldı. Taraflar, sınır güvenliğinin artırılması ve terör tehdidinin ortadan kaldırılması konusunda ortak adımlar atma kararı aldı” dedi. Aynı yetkili, enerji alanındaki yeni anlaşmaların yanı sıra ticaretin güçlendirilmesine dönük çalışmaların da karara bağlandığını aktardı.
İki ülke, geçtiğimiz nisan ayında Antalya’da düzenlenen beşinci üst düzey güvenlik toplantısında, PKK’nın dağıtılması ve silahsızlandırılması konusunda mutabakata varmıştı. Dünkü imzalarla bu mutabakat resmiyet kazanmış oldu.
TİCARET VE PETROL İHRACATI
Basra Körfezi’ni Türkiye’ye bağlayacak Kalkınma Yolu Projesi, ticaretin artırılması, yeni bir kara sınır kapısının açılması ve petrol ihracatı görüşmelerin merkezinde yer alıyor. Irak ve Türkiye arasındaki Ortak Planlama Komitesi'nin ikinci toplantısı mart ortasında Bağdat’ta yapılmıştı. Irak Dışişleri Bakanlığı, toplantının iki ülke arasında imzalanan stratejik çerçeve anlaşmasının uygulanmasını takip etmek ve ikili işbirliğini geliştirmek amacıyla düzenlendiğini, ayrıca Sudani’nin Türkiye ziyaretine hazırlık niteliği taşıdığını duyurmuştu.
Geçen pazartesi günü de resmi bir Irak heyeti, Sudani’nin ziyareti sırasında imzalanması planlanan ikili mutabakat zabıtlarına hazırlık amacıyla Ankara’ya geldi. Irak’ın Ankara Büyükelçisi Macid el-Lacmawi, Başbakan Sudani’nin Türkiye ziyaretinde kalkınma, enerji ve ticaret konularının ele alınacağını daha önce açıklamıştı.
OVAKÖY SINIR KAPISI
Basra Körfezi’ni Türkiye üzerinden Avrupa’ya bağlayacak Kalkınma Yolu Projesi ve Ovaköy Sınır Kapısı için diplomasi trafiği hızlandı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, dün Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani’yi Ankara’da ağırladı. Ziyaretin ardından Türkiye’den de üst düzey bir heyet Bağdat’a gidecek. Görüşmelerde hem yol projesi hem de sınır kapısıyla ilgili somut adımlar atılması bekleniyor. Proje, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nin denetimindeki Habur’a alternatif olacak. Ovaköy’ün açılmasıyla Türkiye’nin bölgesel lojistik gücünün artacağı değerlendiriliyor. Avrupa’dan Körfez’e uzanacak yeni ticaret hattı, Süveyş Kanalı’na alternatif olarak görülüyor. 17 milyar dolarlık kara ve demir yolu altyapısını kapsayan proje ile Körfez ürünlerinin Türkiye’ye 10 saatte ulaşması hedefleniyor. Görüşmelerde projenin finansman modeli de ele alınacak. Özel sektör yatırımları ve uluslararası kuruluşların dahil olacağı sistemin netleşmesi bekleniyor. Büyük Faw Limanı’nın bu yıl faaliyete geçmesiyle Kalkınma Yolu’nun ilk etabı başlamış olacak. Kasım 2023’te imzalanan çerçeve deklarasyonun ardından, bu temaslarla projede kritik bir eşiğin aşılması planlanıyor.
‘İlişkilerimiz geçici değil kalıcı’
Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani, Orta Doğu'nun güncel ve kilit meselelerinden biri olan Türkiye-Irak ilişkilerinin ikili, bölgesel ve uluslararası boyutlarını değerlendirmek amacıyla düzenlenen “ODAK: Türkiye-Irak İlişkileri” programına konuk oldu. Sudani, Türkiye-Irak ilişkilerini bir komşuluk ilişkisi olarak tanımlamanın yeterli olmayacağını, iki ülke arasındaki ilişkilerin zamanla arttığını ve geliştiğini söyledi. İki ülke arasındaki ilişkilerin belirli temeller üzerine oturduğunu ifade eden Sudani, ilişkilerinin temelde “teröre karşı mücadele” bağlamında şekillendiğini aktardı. Sudani, şöyle devam etti:
“Türkiye ile olan ilişkilerimize stratejik bir gözle bakıyoruz. Bunu geçici bir süreçle değerlendirmiyoruz. Dolayısıyla Türk-Irak ilişkilerinin istikrar denkleminin bir parçası olmasını istiyoruz; tasfiye veya çarpışma denkleminin değil. Bu da bizi Türkiye ile kalkınma temelli bir ilişki kurmaya yöneltiyor.”
Sudani, Kalkınma Yolu'nu aynı zamanda ekonomik entegrasyon projesi olarak gördüklerini belirterek, “Şu anda Orta Doğu'nun en önemli projelerinden birisi ve en kısa sürede tamamlanmasını düşünüyoruz.” dedi.
