‘Eurovision emperyalizmin araçlarından biri’

NİDA İŞBAŞ

Eurovision Şarkı Yarışması yine tartışmaları ve tepkileri beraberinde getirdi. İtalya'da düzenlenen 66. Eurovision Şarkı Yarışması'nda kazanan, Kalush Orchestra grubunun, "Stefania" adlı şarkısı ile temsil ettiği Ukrayna oldu.14 Mayıs’ta yapılan final turunun ardından Ukraynalı grup 631 puan alarak birinci seçildi. Eurovision'u geçen yıl kazanan İtalya, Pala Olimpico salonunda ev sahipliği yaptığı bu yılki yarışmanın finalinde, 25 ülkeden temsilci ağırladı.

Öte yandan Avrupa Yayın Birliği, Rusya'nın Eurovision Şarkı Yarışması’ndan diskalifiye edildiğini açıkladı. Türkiye ise, TRT Genel Müdürlüğü’nün yaptığı açıklamayla 2013'ten beri Eurovision'a katılmıyor.

TRT tarafından yapılan açıklamada, "Bu kararın alınmasında EBU’nun (Avrupa Yayın Birliği) ayrıcalıklı üyesi 5 ülkenin son yıllarda elde ettiği başarısız sonuçların etkili olduğu değerlendirilmektedir. Nitekim ayrıcalıklı bu 5 ülke yarı final elemelerine katılmadan doğrudan finalde yarışmaktadır. Bu durumun haksızlığını her fırsatta belirttik." ifadelerine yer verilmişti.

Buna göre “adaletsiz ve politik” seçimleriyle çokça gündeme gelen yarışma 2022’de de şaşırtmadı. Avrupa medyasında da tartışmalara neden olan kararı müzisyen ve gazetemizin yazarı Latif Bolat okurlarımız için değerlendirdi.

‘NOBEL BARIŞ ÖDÜLÜNÜ DE ZELENSKİ’YE VERİRLER’

Eurovision Şarkı Yarışması’nı nasıl değerlendiriyorsunuz?

Ben bu tür uluslararası yarışmaların, ödüllerin büyük hâkim devletlerin bir aracı olduğunu düşünenlerdenim. Nobel, Pulitzer gibi ödüller genellikle onların işine geldiği gibi kültür ortamını düzenlemek ve etkilemek için kullandıkları birer araç olduğunu düşünüyorum. Mesela bizim Orhan Pamuk’a “Nobel” ödülü vermeleri gibi Obama’ya “Barış” ödülü vermeleri gibi bu senenin Nobel barış ödülünü de Zelenski’ye vereceklerini ciddi şekilde düşünüyorum. Eurovision emperyalizmin araçlarından birisi oluyor. Hatta şöyle diyebiliriz Hollywood’daki Oscarlar bu Nobel’den de Eurovision’dan da onun gibilerinden çok daha namuslu bir yarışma yani orada kötü bir aktörün ödül alma imkânı yok. Çok iyi film olması lazım kötü bir filme ödül vermiyorlar politik bir durumdan bile olsa verilmiyor. Nobel’in ne kadar bilimsen anlamda verildiğini iddia etseler dahi Hollywood’un Oscar’ından dahi daha aşağıda bir yarışma aracı olarak ele almak lazım.

Yarışmanın kazananı Ukrayna oldu. Peki buna ne diyeceksiniz?

Ukrayna konusuna gelince tam da beklediğimiz gibi oldu aslında başka ülkelerden de çok protestolar geldi. Yani bunun siyasi bir seçim olduğunu söyleyen çok yorum okudum. Amerikan gazetelerinde Avrupa gazetelerinde. Kimse yutmadı aslında bu oyunu ama merkezdeki devletler, güçler böyle bir karar verdikleri için yaptılar. Bugün Rus sanatçılarını Dostoyevski’yi Tolstoy’u Rus operacılarını yasaklayan güçler ile Eurovision’da Ukrayna’ya ödül veren kazandıran güçler aynı kaynaktan, aynı tezgâhtan, aynı düşünce yapısından geliyorlar organize bir işin parçaları bunlar.

BUNLAR ADALETLİ SEÇİMLER DEĞİL

Eurovision’un sanat ölçütlerine göre yapılmadığını mı düşünüyorsunuz?

Yaptıkları müzik yaptıkları sanatçılık hiç görmesem hiç duymasam da çok kaliteli olmadığını düşünüyorum zaten bir sürü Avrupalı sanatçı da bunun politik bir seçki olduğunu ve dolayısıyla müzik açısından sanat açısından hükümsüz bir ödül olduğunu belirtmiş durumdalar. Türkiye’nin de uzun süredir böyle saçma bir ödül etkinliğine katılmaması oldukça isabetli bir karar olduğunu değerlendiriyorum.

Hiç adaletli bir seçim değil bunlar dizayn yapılan yönlendirme seçimleri Nobel’de özellikle siyasi kültürel bölümleri, mesela kimya bölümünde verilen ödüller hadi diyelim bilimsel ama barış ödülü, edebiyat ödülü, şiir ödülü gibi ödüller daha çok siyaseti kullanmak için veriliyor. Aslında onu kullanmak için de kimya, fizik gibi bölümlere verilen ödüllerçok fazla yüküm teşkil etmiyorlar. Asıl amaç dünya politikasını sistemini etkilemenin bir yolu. Onun için kenardan kıyıdan fizik ödülü, matematik ödülü gibi ödüller de veriyorlar asıl amaç bilim insanlarını değerlendirip ödüllendirmek değil bence asıl amaç politik olarak etki yaratmak onu da fizik ödülüyle yaratamayacakları için daha çok barış ödülü, edebiyat ödülü gibi kafalarına estiği kişilere veriyorlar politikayı etkilemiş oluyorlar bunlar sayesinde.

Eurovision amacı dışına mı çıktı?

Başlangıçta hiçbir şeyi bir oyun yaratalım diye başlamıyor tabi ama ilk başta müzik ödülü durumu vardı. Sonradan şarkılar İngilizce okunmadığı zaman başlangıçta 1-0 mağlup başlıyor ülkeler. Sadece melodi değil şarkının içinde şiirde bulunduğu için kimse anlamıyor ve oy vermiyordu. Böylece İngilizce etkisine yabancı dil etkisine toplumu açmış oldular. Başlangıçta belli bir masumiyetle sadece teknik bir yarışma olarak başlamış olsa bile yakın zamanda bunun ne kadar etkili bir siyasi araç olduğunun farkına vardıklarında onu kullandılar şimdi daha aktif kullanıyorlar.