Fahiş fiyatlara karşı öneri: TZOB marketlerde tavan fiyat belirlenmesini istedi
Üretici ile tüketici arasındaki fiyat makasının açıldığını vurgulayan TZOB Başkanı Şemsi Bayraktar, temel gıda ürünlerinde marketlerde tavan fiyat uygulanması gerektiğini söyledi.


Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Başkanı Şemsi Bayraktar, 10 Şubat Dünya Baklagil Günü nedeniyle yaptığı açıklamada Türkiye'de baklagil üretiminin tüketimi karşılamadığını ve ithalat bağımlılığının kabul edilemez olduğunu ifade etti.
EKİM ALANI YÜZDE 56 AZALDI
1990 yılından bu yana baklagil ekim alanının gerilediğinin bilgisini veren Bayraktar, şöyle konuştu:
“Toplam yemeklik baklagil üretiminin, yüzde 42,7’sini nohut, yüzde 30,1’ini kırmızı mercimek, yüzde 20,7’sini kuru fasulye, yüzde 5,3’ünü yeşil mercimek oluşturuyor. Geri kalan yüzde 1,1’ini ise diğer bakliyatlar oluşturuyor. Ülkemizde 1990 yılında toplam 20,3 milyon dekar olan baklagil ekim alanı bugüne geldiğimizde 8,7 milyon dekara geriledi. Yani ekim alanlarımızda yüzde 56,6 oranında azalma yaşandı. Aynı şekilde üretimde de yüzde 33,2 oranında bir gerileme gerçekleşti.
ÜRETİM TÜKETİMİ KARŞILAMIYOR
“2016 yılının Uluslararası bakliyat yılı ilan edilmesinin ardından 2016 yılı ile 2024 yılları arasında yapılan çalışmalar ve üreticilerimizin çabasıyla bakliyat üretimimiz yüzde 24,5 oranında artarak toplam 1 milyon 345 bin tona çıktı. Bu artışa rağmen nohut dışında en çok ürettiğimiz baklagillerde arz açığımız devam ediyor. İstatistikler yeşil mercimekte yüzde 39,8, kırmızı mercimekte yüzde 14,1, kuru fasulyede ise yüzde 8,6 oranında açığımız olduğunu gösteriyor.”
‘İTHALAT BAĞIMLILIĞI KABUL EDİLEMEZ’
Baklagilde ithal bağımlılığının kabul edilemeyeceğini vurgulayan Şemsi Bayraktar, temel gıda ürünlerinde üretimin artırılması gerektiğine dikkat çekti. Bayraktar, şu ifadeleri kullandı:
“Son 10 yılda kuru fasulye, nohut ve mercimekte ithalat miktarı 379 bin 869 tondan yüzde 55 oranında artarak 587 bin 500 tona çıktı. İthalat değeri ise yüzde 28 oranında artarak 321 milyon dolardan 412 milyon 200 bin dolara yükseldi. Böylelikle son on yılda toplamda 5 milyon 44 bin ton ithalata karşılık 3 milyar 629 milyon dolar para ödedik. En önemli protein kaynaklarından baklagilde ithalatçı olmamız kabul edilemez. İnsanımızın protein ihtiyacının karşılamasında önemli bir yere sahip olan baklagillerin üretimini artırmak zorundayız. Halkımızın sağlıklı beslenmesi için temel gıda ürünlerinde üretim artırılmalı, ithalattan vazgeçilmelidir.
ÜRETİCİ İLE TÜKETİCİ ARASINDA MAKAS
"Son yaptığımız çalışmada baklagillerde üretici ile tüketici arasındaki makasın çok açık olduğu görülüyor. Üreticide 23 lira olan kırmızı mercimek markette 60 liraya, 31 buçuk lira olan nohut 89 liraya, 33 lira olan kuru fasulye 98 liraya, 29 lira olan yeşil mercimek 72 liraya satılıyor. Kırmızı et fiyatlarının yüksekliği ve tüketicinin alım gücünün düştüğü günümüzde protein ihtiyacının yeterince karşılanması bakımından üreticilerimizde ucuz olan bu ürünleri tüketicilerimizin pahalı yemesinin izahı yoktur.”
TZOB Başkanı Bayraktar, temel gıda ürünlerindeki pahalılık ve ithalat bağımlılığına ilişkin önerilerini şöyle sıraladı:
- Baklagil üretimini artırmaya yönelik teşvikler artırılmalı, üretici ile tüketici arasındaki fiyat farkı makul seviyelere çekilmelidir.
- Hasat dönemine yakın ithalat yapılarak piyasa dengesi bozulmamalıdır.
- Üreticilerimizin memnun olacağı bir fiyat politikası oluşturulmalıdır.
- Üreticilerimizin üretimini sürdürebilmesi için yetkililerin bu sorunları görmezden gelmemesi ve yerli üretimi destekleyici politikalar geliştirmesi gerekiyor.