FT: Avrupa Komisyonu, Rusya ile yapılan gaz sözleşmelerine ilişkin verilerin açıklanmasını talep edecek

AB, şirketlere Rusya ile yaptıkları doğalgaz sözleşmelerinin hacmi ve süresini açıklama zorunluluğu getirecek. Bu hamle, Brüksel'in Rus yakıtına olan bağımlılığını azaltma amacını taşıyor ve kimi ülkeleri zora sokacak gibi görünüyor.

Yayınlanma: 07 Mayıs 2025, 13:24

Financial Times: Avrupa Komisyonu, Rusya ile yapılan gaz sözleşmelerine ilişkin verilerin açıklanmasını talep edecek

A⁺ A^-

Avrupa Komisyonu, haziran ayında şirketlerin sözleşmelerinin ayrıntılarını enerji otoritelerine ve güvenlik kurumlarına açıklamasını zorunlu kılacak kurallar önerecek. Amaç, Avrupa Birliği şirketlerini, Rusya’yla yaptıkları doğalgaz sözleşmelerinin ayrıntılarını açıklamaya zorlamak.

Financial Times (FT)'ın ele geçirdiği belgeye göre, Rusya ile imzalanan tüm gaz sözleşmelerinin hacmi ve süresi, söz konusu kurumlara bildirilecek. Bunun, önümüzdeki ay önerilecek kurallara uygun şekilde yapılması gerekecek.

FT'nin alıntıladığı belgede, "Bu önlemler, hükümetlere ve Komisyona, Rus gazının enerji sistemlerine akışına ilişkin ilgili bilgilere erişim imkânı sağlayacak, böylece AB çapında hedefli ve etkili önlemler alınmasına ve alternatif tedariklerin hazırlanmasına olanak tanıyacak." ifadeleri kullanıldı.

Komisyon, İngiliz gazetesinin taslak belge hakkında yorum talebini reddetti.

UZMAN YASAL DAYANAĞINI SORGULADI

FT: Avrupa Komisyonu, Rusya ile yapılan gaz sözleşmelerine ilişkin verilerin açıklanmasını talep edecek - Resim : 1 — 2022'den 2025'e Avrupa'ya ulaşan Rus doğalgaz boru hatlarının durumu

Kurallar, AB'nin sisteminde kalan Rus yakıtını 2027'ye kadar aşamalı olarak kaldırmasına yardımcı olacak daha geniş bir planın parçası. Taslak ayrıca, zenginleştirilmiş uranyum ithalatına yönelik ticaret önlemlerini de içeriyor.

AB ithalatının yaklaşık üçte birini oluşturan spot piyasa gaz sözleşmelerinin tamamının bu yıl sonuna kadar yasaklanması planlanıyor. Belgede, uzun vadeli doğalgaz sözleşmelerine ilişkin yasağın "en geç 2027'de" yürürlüğe girmesi gerektiği belirtiliyor.

FT’yi taslağı değerlendiren gaz sektöründen bir yönetici, belgenin beklenenden "daha iddialı" olduğunu söyledi. Yetkili, “Genel plan olumlu görünse de spot ve uzun vadeli gaz sözleşmelerinin yasaklanmasının yasal dayanağını” sorguladı.

BİTMEYEN BAĞLIMLILIK

Ukrayna ihtilafıyla birlikte uygulanan kısıtlamalara rağmen Rus gazı hâlâ AB'nin toplam ithalatının yüzde 13'ünü oluşturuyor. Büyük ölçüde yaptırımlara tabi olan Rusya'dan yapılan petrol ithalatı ise AB'nin toplam arzının yaklaşık yüzde 3'üne düştü. 2022 yılına kadar bu oran yüzde 28 civarındaydı.

Ancak Macaristan ve Slovakya gibi ülkeler hâlâ Rus yakıtına büyük oranda bağımlı. Macaristan ve Slovakya'ya yapılan sevkiyatın yaklaşık yüzde 80'i Rus petrolünden sağlanıyor. Bu ülkeler, Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti ve Finlandiya ile birlikte Sovyet tarzı sivil nükleer reaktörleri için Rus yedek parçalarına ve yakıtına da ihtiyaç duyuyor.

Avrupa Komisyonu, üye ülkelerden 2025 yılı sonuna kadar Rus yakıtından uzaklaşmaya yönelik takvim ve seçenekleri özetleyen ulusal planlar sunmalarını talep edeceğini bildirdi.

Avrupa Birliği Rusya Ukrayna Macaristan Slovakya