Fransa yanıyor

Fransa siyasi, sosyal ve ekonomik çalkantılarla sallanıyor. Çarşamba günü Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un politikalarına tepki olarak düzenlenen protesto gösterilerinde yaklaşık 200 kişi gözaltına alındı.

Eylemler ülke genelinde “Her şeyi durduralım” (Bloquons Tout) sloganıyla örgütlendi. “10 Eylül’de tarih yazıyoruz” yazılı pankart taşıyan eylemciler, “Macron istemese de çalışanların onuru ve daha iyi bir dünya için buradayız” sloganları attı.

Paris’te sabah saatlerinde binlerce gösterici çevre yolunu kapatmaya çalıştı.

Kentin farklı yerlerinde barikatlar kuruldu, güvenlik güçleriyle çıkan arbedede polise çeşitli cisimler fırlatıldı, trafik durma noktasına geldi. Sosyal medyaya yansıyan görüntülerde çöp kutularının ateşe verildiği, göstericilerin caddeleri trafiğe kapattığı görüldü.

Ülkenin en büyük ikinci kenti Marsilya’da binlerce kişi “Macron, istifa” sloganıyla yürüyüşe geçti. Haute-Vienne bölgesinde ise çiftçiler traktör konvoylarıyla A20 otoyolunu trafiğe kapattı.

‘SARI YELEKLİLER’İN HAYALETİ

“Her şeyi durduralım” hareketi yaz boyunca sosyal medya gruplarında yayıldı. Merkezi bir liderliği olmayan hareket, 2026 bütçe kesintilerine, pazartesi günü düşen eski Başbakan François Bayrou’nun savunduğu kemer sıkma planlarına ve giderek büyüyen eşitsizliklere karşı birleşik bir tepki haline dönüştü.

Hareketin kendiliğindenliği ve tabandan örgütlenmesi, birçok analist tarafından 2018’deki “Sarı Yelekliler” dalgasına benzetiliyor. O dönem akaryakıt zammına karşı başlayan isyan, kısa sürede Macron’un politikalarına ve ekonomik adaletsizliğe yönelik kitlesel bir öfke patlamasına dönüşmüştü.

HÜKÜMET KRİZİ VE YENİ BAŞBAKAN

Protestolar, Fransa’da patlayan yeni hükümet kriziyle aynı zamana denk geliyor. Bayrou hükümetinin güvenoyunu kaybetmesi üzerine Macron salı günü, Beşinci Cumhuriyet rekorunu kırarak ikinci döneminde beşinci kez bir başbakan atamak zorunda kaldı: Savunma Bakanı Sébastien Lecornu. Protestolar, çiçeği burnunda başbakan için ilk büyük sınav olacak gibi görünüyor.

Lecornu ayrıca parlamentoyu birleştirmek ve gelecek yılın bütçesini geçirmek gibi “neredeyse imkansız görevler” ile de karşı karşıya kalacak. Fransa, Avrupa Birliği’nin belirlediği yüzde 3’lük sınırın yaklaşık iki katı olan bütçe açığını ve GSYİH’nin yüzde 114’üne ulaşan borçlarını düşürmek için büyük bir baskı altında.