Güney Koreli muhafazakârlar QUAD’a yeşil ışık mı yaktı?
Güney Kore’de değişen siyasi dinamikler ile dış politika yeniden şekilleniyor.
Seçilmiş Cumhurbaşkanı Yoon Seok-yeol mayıs ayında Tokyo’da düzenlenecek QUAD zirvesine gözlemci olarak katılma isteğinde bulunurken, ABD Başkanı Biden’ın Tokyo öncesi göreve başlayacak Yoon’u ziyaret edip ABD-Güney Kore zirvesi yapmayı planladığı aktarıldı.
Güney Kore’de seçilmiş Cumhurbaşkanı Yoon Suk-yeol, Dörtlü Güvenlik Diyaloğu (QUAD) Zirvesi’ne gözlemci olarak katılma isteğinde bulunmuştu. Güney Kore diplomatik kaynaklarına göre, Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Başkanı Joe Biden’ın Japonya’da düzenlenecek QUAD Zirvesi “programını değiştirdiği” ve Tokyo öncesinde Seul’ü ziyaret edeceği söylendi. Yoon’un kurmaylarından gelen haberlere göre toplantı için henüz bir onay verilmedi. Ancak “zirvenin mümkün olan en kısa sürede yapılacağı konusunda fikir birliğine varıldığını, sadece tarihte karar verilmesi gereken bir prosedürün işlediği” belirtildi.
ABD Japonya, Hindistan ve Avustralya’dan oluşan QUAD, Asya-Pasifik bölgesinde yükselen Çin’e karşı ortak bir gayri resmi ittifak ilişkisi güdüyor. 10 Mayıs’ta göreve başlayacak olan Yoon’un zirveye katılımı ile Güney Kore ilk kez QUAD çatısı altında bir toplantı yapacak. Ayrıca Yoon’un ABD Başkanı Joe Biden ve Japonya Başbakanı Fumio Kishida ile ayrı ayrı görüşmeler yapmayı düşündüğü aktarıldı. Yoon, Güney Kore-Japonya ilişkilerinde, eski hükümete göre daha aktif bir politika izleme yolunu seçmeyi planlıyor. Ancak iki ülke arasındaki tarihi meseleler, duygusal olarak yüklü bir konu olmaya devam ediyor. İkinci Dünya Savaşı sırasında kendileri için çalışmak zorunda kalan Güney Koreliler için tazminat olarak ele geçirilen Japon şirket varlıklarının satışı için son tarih de yaklaşıyor. Japon uzmanlar, Kishida ve Yoon’un buluşması için bazı tavizleri göze alması gerektiğini savunuyor.
BIDEN, YOON YÖNETİMİNİN İLK ZİYARETÇİSİ OLACAK
Cumhurbaşkanlığı seçimlerini düşük bir oy oranı ile kazanan Güney Koreli muhafazakârlar, Moon Jae-in yönetimine göre daha ABD güdümlü bir dış politika şekillendirme yolunda ilerliyor. Moon, yönetimi QUAD konusunda çekinceli olduklarını defalarca tekrarlayarak, Güney Kore’nin böyle bir ittifaklık girişimine sıcak bakmadığının altını çizmişti. Yoon, yönetiminin görevinin ilk haftalarında QUAD ile bir araya gelme isteği bölgesel sonuçlar doğuracak nitelikte.
Program onaylanırsa, Yoon’u ilk ziyaret eden devlet başkanı Joe Biden olacak ve Güney Kore-ABD zirvesi yapılacak. Ancak, QUAD’a katılacak olan Avustralya’nın genel seçimlerinin 21 Mayıs’ta yapılması gibi değişkenler varlığını koruyor. ABD Dışişleri Bakanlığı’ndaki Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti (KDHC) Politikası Özel Temsilcisi Kim Sung da 18-22 Nisan tarihleri arasında Güney Kore’yi ziyaret edecek. Dışişleri Bakanlığı Kore Yarımadası Barış İlişkileri Genel Merkezi Başkanı Noh Kyu-duk ve Dışişleri Bakanlığı’na aday gösterilen Park Jin gibi bir sonraki hükümetten isimlerle görüşmesi bekleniyor.
DİKKAT ÇEKEN DIŞİŞLERİ GÖREVLENDİRMESİ
Yoon Suk-yeol, Japonya’ya karşı esnek bir duruş sergileyen ve ABD ittifakına yakınlık güden Park Jin’i Dışişleri Bakanı olarak görevlendirdi.
Yoon, “Geniş deneyimine dayanarak, Park durgunluğa giren Güney Kore diplomasisini normalleştirecek ve Güney Kore’yi uluslararası toplumdaki sorumluluklarını yerine getirecek bir ulusa dönüştürecek.” dedi. 65 yaşındaki Park, kariyerine Dışişleri Bakanlığı’nda başladı. 1990’larda, eski Cumhurbaşkanı Kim Young-sam’ın dış basın sekreteri ve tercümanı olarak görev yaptı. Milletvekili olarak birden çok dönem görev yapan Park, özellikle ABD ile geniş kapsamlı bağlantılar geliştirdi ve şu anda Güney Kore-ABD parlamenter diplomasi forumuna başkanlık ediyor.
GÜNEY KORE’NİN QUAD ÜYELİĞİ NELERİ DEĞİŞTİREBİLİR?
İlk olarak ABD’nin “açık ve özgür Hint-Pasifik” politikasını daha güçlü hale getirebilmek için Güney Kore’nin askeri ve teknik altyapısına ihtiyaç duyduğu birçok kez dile getirildi. ABD Ordusu için önemli bir merkez olan Güney Kore, QUAD çatısı altında farklı bir görünüm ile yarımadada politika izlemek durumuna girecek. Bu durumun KDHC ile olan ilişkilerde zayıflama göstererek, Yarımadada silahlanma yarışının tekrar gündeme gelmesini sağlayabilir. İkinci durum ise Hindistan’dan karşılanamayan beklentilerin Güney Kore ile giderilip QUAD birliğinin daha pro-aktif bir yapıya dönüştürülme isteği. Yeni Delhi’nin göreceli QUAD sessizliği, ittifaka olan ilgi eksikliği anlamına gelmiyor. QUAD’da bulunan Hindistan için durum diğer üyelere göre çok farklıdır. İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra Bağlantısızlar Hareketi içinde bulunan Yeni Delhi yönetimi, farklı bir dünya arayışını temsil etmek istiyor. Nitekim Hindistan günümüzde ABD’nin müttefiki olmasına rağmen çekingen davrandığı konular oldukça fazladır. Hindistan’ın “Ukrayna Krizi” konusunda gösterdiği duruş ABD’nin beklentilerini karşılamazken, Çin ile Hindistan arasında yeni bir diyalog sürecini dahi tetiklemiştir. Tokyo’da gerçekleşecek QUAD zirvesinin önemli gündem maddesinin ise Hindistan’ın Ukrayna tutumu olduğu Beyaz Saray kaynaklarınca doğrulanmış durumda. Bu minvalde Güney Kore’de şekillenen yeni yönetimin ABD’nin beklentilerine cevap vermesini sağlamak için Joe Biden yönetimi ile stratejik bir yapılanmaya gitmesi söz konusu olacaktır.
