Gürcistan'da neler oluyor? Batı yanlısı muhalefet sokakta karışıklık arayışında

Gürcistan’da yerel seçim tansiyonu bir kez daha yükseltti. 4 Ekim 2025’te Gürcistan’da belediye seçimleri yapıldı. Seçimi açık ara farkla birçok bölgede Gürcü Rüyası önde götürdü. Gürcistan Rüyası adayı Kakha Kaladze oyların yüzde %71,6’sını alarak Tiflis belediye başkanlığı yarışını kazandı. Batı yanlısı muhalefet seçim sonuçlarını tanımadı ve sokakları karıştırdı. Tiftis’te gerilim arttı ve göstericiler Cumhurbaşkanlığı Sarayı’na taşlarla saldırdı.
Gürcistan Başbakanı İrakli Kobakhidze ise seçimlere yönelik düzenlenen gösterileri "hükümeti devirmeye yönelik girişimler" olarak adlandırdı. Kobahidze'nin Tiflis'teki şiddet eylemlerinden Avrupa Birliği (AB) Büyükelçisi Paweł Herczyński'yi sorumlu tutarak yaşananları anayasal düzeni devirme girişimi olarak adlandırması ise Gürcistan'da suların bir süre daha durulmayacağının adeta habercisi oldu.

‘GÜRCÜ RÜYASI PARTİSİ İÇİN CİDDİ BİR SINAVDI’

Rusya Uluslararası İlişkiler Konseyi (RIAC) 9 Ekim’de Sergey Markedonov imzası ile Gürcistan’daki belediye seçimleri ve sonuçlarını da inceleyen rapor yayınladı. Rapora göre Gürcü Rüyası iyi bir sınav verdi. 2024 yılında yapılan parlamento seçimlerinin yol açtığı protestoların ardından bu seçimler Gürcü Rüyası için önem teşkil ediyordu. Raporda “Seçmenlerin önemli bir kısmı (toplamın yaklaşık üçte biri) başkentte yaşadığı için bu seçimler büyük önem taşıyordu. Bu seçim kampanyası, 2024 parlamento seçimlerinin yol açtığı şiddetli iç siyasi krizin ardından iktidardaki Gürcü Rüyası Partisi için ilk ciddi sınavdı. Gürcü Rüyası Partisi'nin görevi, meşruiyetini ve siyasi geçerliliğini teyit etmekti.” değerlendirmesi yer aldı.
Yazar, Gürcistan iktidarının yönetim mekanizmasının güvenilirliği sorunuyla karşı karşıya kaldığını belirtti. Bazı yetkililer ve diplomatik çevreler muhalefet kanadıyla dayanışma içinde gözüktüler ancak kriz ordu ya da kolluk kuvvetlerinin hükümetle karşı karşıya kalacağı bir seviyeye tırmanmadı.

‘GÜRCİSTAN’IN AB VE ABD İLE ANLAŞMAZLIKLARI GİDEREK ARTTI’

Gürcistan’ın Batı ile anlaşmazlıklarının giderek arttığını ifade eden yazar, Gürcistan’ın Rusya’nın Ukrayna’ya özel askeri operasyonu sonrası AB ve ABD yanlısı dış politika çizgisinden giderek uzaklaşmaya başladığını, bunun da bir çatışma sarmalına yol açtığını yazdı. Markedonov, “Gürcistan'daki iç siyasi kriz, ülkenin Batı, özellikle de Avrupa Birliği ile olan çelişkilerinin derinleşmesiyle aynı zamana denk düştü. Uzun bir süre Gürcistan, Sovyet sonrası alanda bir “başarı öyküsü” olarak kabul edildi (Schengen bölgesi ile vizesiz rejim, Serbest Ticaret Anlaşması, AB adaylığı), ancak anlaşmazlıklar giderek arttı. Rusya’nın Ukrayna’daki “Özel Askerî Operasyonu”nun başlamasının ardından, Batı’nın Kiev’le daha güçlü dayanışma gösterilmesi ve “Kremlin’in sınırlandırılması” sürecine daha aktif katılım talepleri, Tiflis tarafından bu durum Rusya ile tehlikeli bir gerilimin habercisi olarak algılandı. Bunun sonucunda Gürcistan, önceki dış politika çizgisinden uzaklaşmaya başladı ve bu da Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa Birliği ile bir “çatışma sarmalına” yol açtı.” ifadelerini kullandı.

‘TRUMP YÖNETİMİ GÜRCİSTAN MESELESİNİ ÖNCELİK OLARAK GÖRMÜYOR’

NATO ve ABD’nin tutumunun AB’den farklılığına dikkat çeken yazar, Trump yönetiminin “Gürcistan meselesini” bir öncelik olarak görmediğini, ancak Gürcistan yetkililerinin Washington nezdinde destek arayışına girdiğini, mektuplar gönderdiğini ifade ediyor. Ayrıca yazıda 2025 yılında Gürcistan topraklarında NATO’nun Agile Spirit himayesinde gerçekleştirdiği askeri tatbikatların muhalefete umut verdiğine dikkat çekildi.

‘SEÇMEN NEDEN ‘GÜRCÜ RÜYASI’ DEDİ?’

Gürcistan Rüyası 2025 belediye seçimlerini tüm belediyelerde kazandı. Makaleye göre bu sonuç birçok açıdan öngörülebilirdi. Coğrafi açıdan iktidarın etkisi Gürcistan’ın iç bölgelerinde yoğunlaşırken muhalefetin etkisi Tiflis’te Kutaisi ve Batum’da yoğunlaştı. Muhalefet iç bölgeleri Sovyet dönemi mirası olarak görerek görmezden gelmekte. Yazar muhafazakar eğilimli seçmenlerin istikrara önem verdiğini ve ülke geneli huzursuzlukların yayılmasından hoşnutsuz olduklarını ifade etti. Tiftis’teki eylemler ise birçok taşralı tarafından “gerçek hayattan kopuk” görüldü. Şu tespitler yapıldı:
“2025 seçimlerinin sonuçlarına göre, Gürcistan Rüyası tüm belediyelerde seçimi kazandı, ancak bazı yerel parlamentolara ılımlı muhalefet seçildi. Bununla birlikte, bir dizi faktör nedeniyle seçimlerin genel sonucu öngörülebilirdi:
• Coğrafi. Muhalefetin etkisi Tiflis'te, muhtemelen Kutaisi ve Batum'da yoğunlaşırken, Gürcü Rüyası bölgelerde ve kırsal alanlarda güçlü bir konuma sahip. Muhalefet, özellikle eski Cumhurbaşkanı Mikheil Saakashvili'nin destekçileri olan Birleşik Ulusal Hareket (UNM), tarihsel olarak “iç bölgeleri” Sovyet döneminin paternalist mirası olarak görerek görmezden gelmiştir.
• • Muhafazakârlık ve idari kaynak.
İktidar partisi, özellikle yerel düzeyde, sosyal popülizm yöntemlerini ve yönetsel imkânlarını etkili biçimde kullandı. Muhafazakâr eğilimli seçmenler için istikrar daha önemliydi; ülke genelinde huzursuzlukların yayılmasından hoşnut değiller. Tiflis’teki eylemler, birçok “taşralı” tarafından “gerçek hayattan kopuk şımarık gençlerin davranışı” olarak görülüyor. Dolayısıyla idari kaynakların etkisini inkâr etmek mümkün olmasa da, her şeyi yalnızca buna indirgemek de doğru olmaz; zira iktidar, hâlâ kayda değer bir halk desteğine sahip.
• Seçmenlerin farklı motivasyonları.
Yerel seçimlerde insanlar jeopolitik nedenlerle oy kullanmaz; onlar için yol onarımları ve diğer sosyo-ekonomik sorunlar gibi daha gündelik meseleler önceliklidir. Gelişim yönü ve uygarlık tercihi gibi konular ancak ulusal düzeyde tartışılabilir. Bu durum bize 2024 seçimlerinde önemli bir protestocu seçmen kitlesi (%35–40) olmasına rağmen, bunun belediye seçimlerinde zafere dönüşememesini açıklar.”

‘PROTESTO İHTİMALİ ORTADAN KALKMIŞ DEĞİL’

Yazara göre Gürcü Rüyası’nın yerel seçim zaferine rağmen protesto ihtimali ortadan kalkmadı. Seçim öncesinde gerçekleştirilen protestolara da değinen yazar muhalefetin Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nı basma girişiminin başarısızlıkla sonuçlandığını ifade etti. Markedonov, “Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nı basma girişimi, güç kullanmaya hazır olduklarını da gösterdi. Bu girişim başarısız oldu, ancak belirli çevrelerde iktidarı değiştirme arzusu hala devam ediyor ve yetkililerin yapacağı herhangi bir hata bu süreci hızlandırmak için bir neden oluşturacaktır. Resmi olarak, Gürcistan'da iktidar parlamentoya ve hükümete aittir, ancak en önemli gayri resmi lider, herhangi bir siyasi görevde bulunmayan ve “Gürcü Deng Xiaoping” olarak adlandırılan Gürcü Rüyası'nın kurucusu Bidzina Ivanishvili olmaya devam etmektedir. Onun radikal muhalifleri ise bu duruma tahammül etmek istememektedir.” değerlendirmesi yaptı.

‘RUSYA İLE İLİŞKİLER NORMALLEŞECEK Mİ?’

Markedonov makalesinde Gürcü Rüyası’nın zaferinin Rusya için ne anlama geldiğini de ifade etti. Gürcü Rüyası’nın zaferi, hiç değilse 2025 sonuna kadar Rusya ile yakınlaşma anlamına gelmiyor. Örneğin Gürcü Rüyası Lideri Irakli Kobakhidze ile Vladimir Putin arasındaki bir görüşme tekrar bir protesto dalgasını tetikleyebilir. Bir sonraki parlamento seçimlerinin 2028’de olduğunu ifade eden yazar, Rusya ile Gürcistan’ın normalleşme çabaları için 2028’e kadar zaman olduğunu vurguladı. Makale Rusya ile Gürcistan arasındaki ilişkiye değinirken ilişkinin gelişiminin sadece ABD ve AB ile değil bölgesel rekabetle de karşı karşıya olduğu vurguladı. Markedonov “Tiflis'in Batı yanlısı gençleri Rusya ile herhangi bir yakınlaşmaya direnmektedir. Dış bağlamda, söz konusu süreç sadece ABD ve AB'den değil, bölgesel rekabetle de karşı karşıyadır. Gürcistan'ın en önemli ekonomik ortağı, altyapısına aktif olarak yatırım yapan ve Tiflis ile aktif askeri işbirliği geliştiren Türkiye'dir. Ayrıca, 2023'ten bu yana Gürcistan, Kuşak ve Yol Girişimi çerçevesinde Çin ile aktif olarak stratejik bir ortaklık geliştirmektedir.” görüşünde.