İlber Ortaylı uyardı: "Kimse girmemeli, her an çökebilir!"
Tarihi Ayasofya Camii’yle ilgili dikkat çeken bir çıkış, ünlü tarihçi Prof. Dr. İlber Ortaylı’dan geldi. Ortaylı, 1500 yıllık yapının büyük bir tehlike altında olduğunu belirterek “Altı boş, dehlizlerle dolu. Bu gidişle çöker” ifadelerini kullandı.
Yağmur Biçen
Editor
Ayasofya’nın, hem Bizans hem Osmanlı döneminde birçok doğal afetten zarar gördüğünü ve birçok kez restorasyondan geçtiğini hatırlatan Ortaylı, şu ifadeleri kullandı:
“Ayasofya’ya artık hiç kimse girmemeli. 1500 yıllık bu hassas yapı bu haliyle çökmeye aday. Altı boş, dehlizlerle çevrili ve acilen ciddi bir restorasyon gerekiyor. Bu haliyle sadece uzmanlar, belirli günlerde din adamları ya da özel kişiler tarafından kullanılabilir. Eğer taban çökerse bu ülke büyük bir sorumluluk altında kalır.”
Ortaylı, Mimar Sinan’ın 16. yüzyılda yaptığı müdahalenin ardından yapının statik olarak kayda değer bir güçlendirme çalışmasından geçmediğine dikkat çekti:
“Mimar Sinan döneminde desteklerle güçlendirildi. Ama o günden bugüne bu yapıya statik anlamda ciddi bir müdahale yapılmadı. Hristiyanı da Müslümanı da kullanmamalı artık bu binayı. Burası ibadetten çok tarihsel bir emanet olarak korunmalı.”
İlber Ortaylı, cami olarak kullanılmak istenmesinin doğru olmadığını belirterek alternatif olarak şu öneride bulundu:
“Namaz mı kılmak istiyorsun? Git Sultanahmet’te ya da Süleymaniye’de kıl. Mimar Sinan’ın ekol camileri dururken neden Ayasofya? Burası geç Roma dönemine ait, çok hassas bir yapı. Yapılmış restorasyonlar da çoğu zaman uygun temellere oturmamış.”
Ayasofya için oluşturulan Bilim Kurulu’nun da benzer uyarıları oldu. Ana kubbede güçlendirme ihtiyacı belirlendi ve nisan ayında kapsamlı bir restorasyon süreci başlatıldı. Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, “Tarihin en geniş kapsamlı restorasyonu başlıyor” demişti. Bu süreçte kurşun kaplamalar sökülerek onarılacak veya yenilenecek.
Ayasofya’da görevli bir rehber ise binanın durumunun ciddiyetini şöyle anlattı:
“Ayasofya’nın sağ tarafındaki sütunlar yamuk. En üst kata çıktığınızda ise zemin paramparça. 6.5 büyüklüğündeki son depremde hızlıca kapılar kapatıldı, çünkü içerideki herkes binanın durumunun farkındaydı.”
Aynı rehber, müze giriş ücretlerinin yüksekliğinden de şikayet ederek turistlerin bu durumdan rahatsız olduğunu ifade etti.
Dünyanın en tehlikeli yolları: Biri Türkiye’de! Bu yollarda direksiyon tutulmazDünya
