Kadın ve erkek arasındaki ücret eşitsizliği 250 yılda kapanır

Fatma Zengin, “Dünya Ekonomik Forumu’nun 2022’de yaptığı çalışmaya göre ücret açığının kapanmasının eğer bu şekilde devam ederse 250 yılı bulacağı söyleniyor.” dedi.

Kadın ve erkek arasındaki ücret dengesizliğine dikkat çekmek için Uluslararası Eşit Ücret Günü dolayısıyla HAK-İŞ Genel Merkezinde “Refahın Güvencesi Eşit Ücret, Eşit Ücretin Güvencesi Sendikalaşma” konulu toplantı düzenlendi. HAK-İŞ Kadın Komitesi Başkanı Fatma Zengin ile ILO Türkiye Temsilcisinin birer sunum yaptığı etkinlikte, HAK-İŞ Genel Başkanı Mahmut Arslan da bir konuşma yaptı.

‘ÇOCUK NEDENİYLE TERCİH EDİLMİYORLAR’

Kadınlar tüm dünyada ve ülkemizde şiddete ve ayrımcılığa maruz kaldığını, ayrımcılığın en başında ise ücret ayrımcılığının geldiğini dile getiren Fatma Zengin, yaptığı sunumda önemli bilgiler verdi. Kadınların daha işe müracaat ederken ayrımcılığın başladığını bildiren Zengin, şu verileri paylaştı:

“Kadınlar sırf cinsiyetlerinden dolayı işe alınmıyor. Kanunen yasak olmasına rağmen iş müracaatlarında bulunduğu zaman çocuk sahibi olma ihtimali bile iş gücü piyasasından geri kalmasına sebep olabiliyor. Ya da çocuk sahibi olma ihtimali işten ayrılma ihtimalini getirdiği için tercih edilmeme sebebi olabilmekte.”

‘EĞİTİM AYNI, ÜCRET FARKLI’

Kadınların karşılaştığı ayrımcılık türlerinden birisinin de cinsiyete dayalı ayrımcılık olduğunu aktaran Zengin, şöyle devam etti:

“Kadınlarla erkekler aynı eğitim düzeyi, tecrübe ve mesleki yeterlilik ve kariyerde olmasına karşın daha az ücret almakta. Kadınların evlilik ya da çocuk sahibi olma ihtimali ya da o süreçteki geçirilen zaman, kadınların iş yerindeki terfi imkanlarını elinden almakta… Araştırmalar çocuk sahibi çalışan bir kadın ile benzer şekilde çocuğu olmayan bir kadın arasında yüzde 11 ücret farkı olduğunu göstermektedir. Aynı şekilde çalışan annelerin ücretleri ile çalışan babaların ücretleri arasında yüzde 19’luk bir açıklık olduğu gözlemlemekte.

‘KADINLAR DÜŞÜK ÜCRETLİ MESLEKLERE YÖNELİYOR’

“Kadınlar daha düşük ücretli sektörlerde ve mesleklere yönelme eğilimindedir. Örneğin dünyada kadınların yoğun olarak çalıştığı eğitim, bakım, sağlık gibi sektörler ortalama ücretin daha düşük olduğu, kadınların ise daha yoğun çalıştığı sektörler olarak belirlenmekte. Yine erkeklerin yoğun olarak çalıştığı mühendislik, finans, teknoloji gibi sektörlerde ise ücretlerin daha yüksek olduğu gözlemlenmekte.

“Kadınların sadece çalışırken gelirleri geride kalmıyor, bunun ileriki dönemde emeklilik ve diğer haklarda da aynı şekilde erkeklere göre refah düzeyini daha düşük olmasına yol açıyor. Bilinçli veya bilinçsiz olarak işverenler kadınlara daha düşük ücret teklif ediyor. Kadınlar üst düzey pozisyonlara yükselmede engellerle karşılaşıyor. Aynı niteliğe sahip olsalar bile sadece cinsiyetleri nedeniyle daha düşük ücretler alabiliyorlar. Dünya Ekonomik Forumu bu konuda 2022’de bir çalışma yaptı. Bu çalışmaya göre bu ücret açığının kapanmasının eğer bu şekilde devam ederse 250 yılı bulacağı söyleniyor.”

‘YAŞ İLERLEDİKÇE ÜCRET AÇIĞI ARTIYOR’

İşkur’un iş ilanları üzerinde yapılan bir araştırmasının sonuçlarını paylaşan Zengin, şu bilgileri aktardı:

“Bu araştırmada 4 milyon iş ilanı üzerinde bir araştırma yapılıyor. 81 il ana sektörler, yaş, eğitim ve meslekler kapsamında inceleme yapılmış. Açık iş ilanlarındaki yaş aralıklarının ortalaması alınarak hesaplanan ücret ortalamalarına göre cinsiyete dayalı ücret eşitsizliğinin yaş ile birlikte arttığı gözlemlenmiş. Genç kadınlarda ücret açığı daha azken, yaş ilerledikçe, kadınların yaşı arttıkça daha fazla ücret açığına maruz kalmakta olduğunu belirtilmiş.

‘EĞİTİM ARTTIKÇA ÜCRET AÇIĞI ARTMIŞ’

“İlanda belirtilen ücret seviyeleri, farklı eğitim kademeleri bile erkeklerin eline belirlenmiş. Erkek tercih eden işyerlerin daha fazla ücret verdiği, yüksek eğitim düzeyleri de dahil olmak üzere işverenlerin erkeklere daha yüksek ücret ödemeyi tercih ettiği gözlemlenmiş. Ve ilginç bir şey, eğitim arttıkça da ücret açığının azalmadığı hatta arttığı gözlemlenmiş. Bu çalışmaya göre de okur yazar olmayan kadın ve erkekler arasında sıfıra yakın 0.33 bir ücret açığı bulunurken yüksek lisans üstü mezun olanlarda ise açığın 2.4 arttığı gözlemlenmiş. Eğimi ve çocuk sahibi olma nedeniyle iş gücü piyasasından ayrımlı olası genç kadınların daha düşük ücret almasına sebep olmaktadır.”

SENDİKALI KADIN İŞÇİLERDE AÇIK KAPANIYOR

ABD’de yapılan bir araştırmanın sonuçlarını da sunan Zengin, sendikalı tam zamanlı kadın çalışanların sendikasız çalışanlara göre yüzde 24 daha fazla ücret aldığı tespit edildiğini söyledi. Zengin, “Türkiye’de 4. buçuk milyon kadın işçi çalışmakta. Bunun maalesef yüzde 10’u sendikalı yüzde 90’ı sendikasız.” diye sözlerine ekledi.