Klasik müzikle rock müziğin enerjisi buluşuyor! ‘Yaptığımız müzik kelimelerden bağımsız bir uyarı’

Klasik müzik tarihinde, genellikle piyanonun tutkulu tuşları, kemanın zarif melodileri ya da insan sesinin etkileyici tınıları sahne ışıklarını üzerine çeker. Fagot, kontrbas, Hammond org veya perküsyon gibi enstrümanlar ise sıklıkla sahnenin gerisinde, adeta sessiz kahramanlar olarak kalırlar. İşte tam da bu noktada ORBI (The Oscillating Revenge of the Background Instruments), sahneye çıkarak klasik müziğin bu sessiz kahramanlarına hakettikleri sesi veriyor. Peki, bu sıra dışı grubun hikâyesi nedir?

Klasik müziğin tarihi bize gösteriyor ki, orkestralarda fagot ya da kontrbas gibi enstrümanlar çoğunlukla harmonik destek görevi görürler. Barok dönemde continuo gruplarında görev alan kontrbas, romantik dönemde bile genellikle sadece orkestranın alt yapısını sağlamakla yetinir. Fagot ise Mozart gibi ustaların solo eserlerine rağmen genel olarak nefesli grupların arka planında yer alır. Hammond org ise klasik müziğe değil, genellikle caz ve blues geleneğine ait görülür, sahnede nadiren klasik eserlerle buluşur. Perküsyon ise yüzyıllarca yalnızca vurmalı eşlik unsuru olarak algılanmış, ancak 20. yüzyılın ikinci yarısında solo repertuarıyla sahneye çıkmıştır.

Klasik müzik ile rock ve metalin buluşması ise 20. yüzyılın ikinci yarısında gerçekleşir. Özellikle 1960'ların sonunda, Deep Purple’ın Londra Kraliyet Filarmoni Orkestrası ile yaptığı tarihi konser, klasik müzik ile rock’ın ortak bir dil yaratabileceğinin en önemli ilk örneğidir. Bu birliktelik daha sonra Pink Floyd, Metallica gibi birçok önemli grupla devam etmiş ve farklı türlerin buluşmasını mümkün kılmıştır.

ARKA PLANDAKİ ENSTRÜMANLARIN İNTİKAMI

ORBI’nin doğuşu da bu tarihsel perspektifin bir uzantısı niteliğinde. Ancak onları farklı kılan, klasik müziğin derin disiplinini rock ve metalin enerjisi ile birleştirirken, bu bileşimi tamamen özgün ve yeni bir müzik dili yaratmak için kullanmaları. Grubun ismi, tam olarak bu düşünceyle ortaya çıkmış: “The Oscillating Revenge of the Background Instruments” yani “Arka Plandaki Enstrümanların Salınımlı İntikamı”. ORBI’nin fagot sanatçısı Bram van Sambeek’e göre isim, ironik ama güçlü bir mesaj içeriyor: "Bu isim, klasik orkestraların görünmez kahramanlarına bir selam ve onların sesi için sanatsal bir meydan okuma."

‘DİNLEYİCİLERDEN BEKLEMEDİĞİMİZ TEPKİLER ALDIK’

Bram ve kontrbasçı Rick Stotijn, kariyerlerinin başlarında klasik müzik sahnesinde “geri planda” kalmış olmaktan dolayı rahatsız değillerdi belki, ancak içlerinde yanan yenilik arzusu onları farklı yollar aramaya itti. Bram, bu arayışı şöyle anlatıyor: “Danny Gatton’ın Harlem Nocturne adlı blues solosunu fagotla çalmak gibi radikal bir denemeye girişmiştik. Glissando ve klasik müzikte tabu sayılan çatlak seslerle dolu bu deney, dinleyicilerden beklenmedik tepkiler aldı. Birçok kişi çaldığımızı caz kemanı zannetti. İşte o an, doğru yolda olduğumuzu anladık."

‘AYRI KARAKTERLERİN TEK BİR HİKÂYEYİ ANLATMASINA BENZİYOR’

Başlangıçta yaylı çalgılar dörtlüsü ile çalışan grup, daha sonra Hammond org ve perküsyonun eklenmesiyle bugünkü kimliğine kavuşmuş. Sven Figee’nin Hammond orgdaki derin caz ve blues kökenleri, perküsyonist Marijn Korff de Gidts’in her türdeki ritmik özgürlüğü, grubu son derece farklı bir tınıya taşıdı. Marijn, bu birlikteliği şöyle özetliyor: “Dört ayrı karakterin tek bir hikâyeyi farklı dillerde anlatmasına benziyor bizim sahnedeki birlikteliğimiz. Bu dilleri tek bir ifade alanında buluşturuyoruz.”

ORBI'nin müzik dilini Sven Figee, bunu şöyle açıklıyor: “Bizim yaptığımız şey sadece türler arasında köprü kurmak değil. Her türün içinden geçerek, klasik disiplini rock ve metalin güçlü enerjisiyle harmanlayıp yepyeni bir müzik yaratıyoruz. Bu müzik tanımlanmak yerine yaşanmalı. Rick, Muse’un ‘Unsustainable’ parçasında kontrbasıyla robot sesleri üretirken, Marijn, Metallica’nın ‘Fight Fire with Fire’ parçasında endüstriyel bir ses için yağ varilini çalıyor. Bu deneysel cesaretle her konserde yeni bir ifade alanı oluşturuyoruz."

2025 İÇİN ‘AÇGÖZLÜLÜK ÇAĞI’ TEMASINI BELİRLEDİLER

2025 yılı için belirledikleri “Açgözlülük Çağı” başlıklı konser teması ise ORBI’nin felsefesini ve müziğe olan yaklaşımlarını net bir biçimde ortaya koyuyor. Bram van Sambeek’e göre açgözlülük, sadece bireysel değil, küresel ölçekte çevresel bir kriz. "Bizim yaptığımız müzik, kelimelerden bağımsız bir uyarı. Melodilerin güzelliği sizi yanıltmasın; içinde derin çelişkiler ve çatlaklar var. Sanat yoluyla dünyayı ve insanlığı sorguluyoruz."

ORBI’nin İstanbul konseri, grup için sadece bir performanstan çok daha fazlasını ifade ediyor. Marijn’e göre İstanbul, grubun müziğinin metaforik bir tezahürü adeta: “Doğu ile Batı’nın karşılıklı konuştuğu, dönüştüğü ama asla birbirini yok etmediği bir şehir. Bizim müziğimiz de böyle, türler birbirini bastırmadan eşit koşullarda bir araya geliyor. İstanbul, müziğimizin felsefesini yansıtıyor."

13 Haziran Cuma akşamı İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Cemal Reşit Rey (CRR) Konser Salonu’nda gerçekleşecek konser, klasik müziğin gizli kahramanlarının, rock ve metalin enerjisiyle buluştuğu ilginç bir deneyim vadediyor. ORBI, sessizliği duyulur kılmak için sahneye çıkıyor ve müziğin bilindik sınırlarını esnetmek için geliyor.