Kooperatifleştiler kazançlı çıktılar!
Tekel’in kapanmasıyla tütün üreticileri tüccarın insafına kaldı. Yıllardır tütün üreten Yalladağ üreticileri kooperatif kurarak emeğinin karşılığını almaya başladı. Kıraç arazide yaşam mücadelesi veren 500 ailenin kazancı arttı. Üreticiler yine de devlet desteği istiyor.
GAZETE HABERLERİ
Editor
Hatay’ın Yayladağ ilçesinde tütün üreten vatandaşlar, kooperatifleşerek kazançlı çıktı. Tüccarın karşısında güçlü duruma gelen üreticiler yaptıkları işin hem keyfini hem de çocuklarına örnek olmalarının mutluluğunu çıkarıyorlar.
Üreticiler ürünlerini değerinde satabilmek için Hatay Yayladağı Tütün Üretim ve Pazarlama Kooperatifi’ni kurdu. Tekel’in özelleştirilmesinden sonra uzun bir süre tütün üretimi para etmediği için düştü. Tüccar istediği fiyattan kaliteli tütünleri almaya başladı. Buna karşı koymak için de bir araya gelen üreticiler kooperatif kurdular. Ürünlerini değerinde tek elden satmaya başladılar.
ÜRETİM DE KAZANÇ DA ARTTI
Beş yıl önce 265 üretici ile kurulan kooperatif başarılı olunca üretim sahası da miktarı da arttı. 300 ton olan üretim 700-800 tona çıktı. Tütünün fiyatı da kooperatif sayesinde 110 liradan 200 liraya çıkmış durumda. Üreticiden 200 liradan alınan tütün tüccara 220 liraya satılıyor. Üreticilerin elinde hiç mal kalmıyor. Hem de yasal yollardan satarak…
Devlete de bu sene 20 milyon liraya yakın vergi ödemişler. Üreticiler bu alanda Türkiye genelinde 20 kooperatif olduğunu ve en başarılısının Yayladağ Kooperatifi olduğunu belirtiyorlar.
YÖNETİCİLER NE DİYOR
Yayladağ Kooperatifi Başkanı Ahmet Kılınç, Genel Müdür Hasan Tunç ve üreticilerle görüştük. Üreticilerin yüzü gülüyor. Ancak daha fazla üretmek ve kazanmak için devletten mazot, gübre, ilaç gibi girdilerde destek istiyorlar. İşte anlattıkları...
‘DEVLET DESTEĞİ ÜRETİMİ ARTIRIR’
- Hatay Yayladağı Tütün Üretim ve Pazarlama Kooperatifi Başkanı Ahmet Kılınç:
“Kaliteli tütün üretiyoruz ama tam karşılığını alamıyoruz. Devlet bizi mazot, gübre gibi girdilerde desteklerse, Yayladağ üreticisi tütün üretiminde daha yükseklere çıkacaktır. Yayladağ’da bin 500 aile tütün üretiminden ekmek yemektedir. Aileleri ile birlikte hesap edersek on binleri bulmaktadır. İşçiliğini aileler kendileri yapmaktadır. Tütünümüzü 4 kırımda hasat etmekteyiz. Çiftçilerimizin emeğini alma mücadelesini sürdürüyoruz. İleriki dönemde bu mücadele başarıya ulaşacaktır. Devlet tarafından yapılacak destek bu üretimi artıracak, aileler daha iyi bir yaşama kavuşacaklardır.”
‘ÜRETİCİYE GÜVEN GELDİ’
- Kooperatif Genel Müdürü Hasan Tunç:
“Yayladağ’da tütün üretimi bu sene kuraklıktan ötürü bizim beklediğimiz üretimin altında seyir etmektedir. Bu sene 750-800 ton bir üretim gerçekleştirdik. Kooperatif olarak 5 yıldır faaliyet gösteriyoruz. Tekelin kapanması ile ilçemizde üretim 300 tona kadar düşmüştü. Yayladağ’da 265 üretici ile bir kooperatif kurduk, 300 tona düşen üretimi yukarlara çıkardık. Hedefimiz bin veya bin 500 tona çıkarmaktır.
“Kooperatif olarak üretimden, hasada dek üreticilerle birlikte çalışıyoruz. Tütün üretildiğinde kooperatif olarak üreticinin ürününün tamamını alıyoruz. Kooperatif kaçak satışların önünü kesti. Ayrıca bir katma değer yarattık. Devlete yılda 20 milyon liraya yakın vergi veriyoruz.
“Kooperatif kurulmadan önce üreticilerin çok ciddi sıkıntıları vardı. İnsanlar ürettiklerini satamıyordu. Çoğu üretici elinde birkaç sene ürünü bekletiyordu. Bundan dolayı, üretim düşmüştü. Şimdi üretici gönül rahatlığı içinde kooperatife getirip satabiliyor. Türkiye’de şu an kadar 20 civarında kooperatif kuruldu. Yaprak tütün satan tek kooperatif biziz. Kooperatif kurulduktan sonra üreticilere güven geldi. Rahat rahat ürünlerini bize teslim ediyorlar.”
‘KOOPERATİF ÖNÜMÜZÜ AÇTI’
- Çiftçi Osman Erdoğan: “Atadan dededen tütün üreticisiyiz. Bu topraklarda ancak tütün üretimi yapmak mümkün olmaktadır. Önceleri tütünlerimizi Tekel alıyordu, Tekel kapanınca üretici olarak çok zorluklar çektik. Tütün ürettik, birkaç yıl elimizde kaldı. Kimseye satamadık ve perişan olduk. Sonra üreticiler olarak bir kooperatif kurduk. Kooperatif Yayladağ için bir şans ve üretim için önümüzü açtı. Ürünlerimiz elimizde kalmadı ve biraz rahatladık.”
- Çiftçi Şadiye Kara: “Tütün üretmek zor ama esas sorun el emeği göz nurumuzu alamıyoruz. Onun için de çalışıyoruz. Burada kadınlarımız tütün işçiliği yapıyor ama bir türlü emeğimizin karşılığını alamıyoruz. Bir de karşılığını alsak ne güzel olur.”
- Çiftçi İbrahim Kara: “Zor olanı başarıyoruz ama mahsulün değerini alamıyoruz. Emeğinin karşılığını alamayan üretici üretmekten uzaklaşmaktadır. Biz bu ürünü susuz ve kıraç topraklarda yetiştiriyoruz. Yani emek ağırlıklı iş yapıyoruz. İsteriz ki bu çalışmanın karşılığı ödensin ve bizim de yaşamımız düzelsin istiyoruz.”
