'Kurtarıcı Bolivar’ın mirasçıları kazanacak'
Trump, Venezuela hava sahasını kapatacağını açıkladı. Amerikan basını, Maduro ile yaptığı telefon görüşmesinde onu görevden uzaklaştırmakla tehdit ettiğini yazdı. Caracas direnişe hazırlanırken Washington’ın asıl hedefi Trump usulü bir anlaşmayla petrole konmak ve Çin ile Rusya'nın etkisini kırmak.
Wall Street Journal (WSJ) cumartesi günü ABD'nin son haftalarda Karayipler'de Venezuela'ya yönelik hava saldırısı tatbikatları düzenlediğini bildirdi. Aynı gün Başkan Donald Trump Venezuela hava sahasının "tüm havayolları, pilotlar, uyuşturucu satıcıları ve insan kaçakçılarına" kapatılacağını duyurdu.
Venezuela Dışişleri Bakanlığı hava sahasına yönelik bu tehditlerin, BM Şartı'nın 2. Maddesi’ni açıkça ihlal ettiğini ve Karayipler’e yönelik “sömürgeci emeller” taşıyan daimi saldırı politikasının yeni halkası olduğunu kaydetti.
Açıklamada Caracas’ın bu tutumu, ülkenin hava sahası egemenliğine, toprak bütünlüğüne ve seyrüsefer güvenliğine yönelik doğrudan bir tehdit olarak değerlendirdiği vurgulandı. Bildiri şu ifadeyle son buldu: “Kurtarıcı Simon Bolivar’ın mirasçıları kazanacaktır.”
TELEFONDA GÖZDAĞI VERMİŞ
New York Times, Trump’ın geçen hafta Venezuelalı mevkidaşı Nicolas Maduro ile gizli bir telefon görüşmesi yaptığını yazdı. Washington ve Caracas görüşmeyi ne reddetti ne de kabul etti ancak WSJ konuşmanın içeriğini aktardı: Trump, Maduro istifa etmezse kendisini görevden uzaklaştırmakla tehdit etti. Böylece askeri baskı ile tehdit diplomasisi arasındaki çifte hat daha da belirginleşmiş oldu.
KARA HAREKATI MESAJI
Trump 27 Kasım’da “Karadan da durdurmaya başlayacağız. Kara daha kolay ancak bu çok yakında başlayacak.” demişti. ABD Başkanı daha önce Venezuela liderini zorla devirme arayışında olmadığını iddia etmişti.
KARAYİPLER’DE SON DURUM
Washington uzun süredir Venezuela hükümetini “narkoterörist” kartelleri yönetmekle, Maduro’yu ise “uyuşturucu baronu” olmakla suçluyor. ABD ağustos ayında Maduro’nun tutuklanması için koyduğu ödülü 50 milyon dolara çıkarmıştı. Pentagon eylül ayından bu yana uyuşturucu kaçakçılığı yaptığı iddia edilen 20’den fazla tekneyi Karayip Denizi’nde batırdı. Saldırılarda 80’den fazla kişi yaşamını yitirdi.
Sonbaharın başından beri bölgeye büyük ölçekli bir askeri konuşlandırma yapıldı. Dünyanın en büyük uçak gemisi USS Gerald Ford’un liderliğinde çok sayıda savaş gemisi ve savaş uçağı Karayipler’de bulunuyor.
Aynı dönemde Trump, CIA’nın Venezuela’da gizli operasyonlar yürütmek üzere görevlendirildiğini kabul etti. Pentagon ise kasım ortasında bölgedeki “narkoteröristlere” karşı Güney Mızrağı Operasyonu’nun başlatıldığını duyurdu. Operasyon kapsamında bölgeye yeni savaş gemilerinin yanı sıra yaklaşık 15 bin ABD personeli sevk edildi.
ABD’nin son diplomatik hamlesi ise geçen hafta Cartel de los Soles suç örgütünün Yabancı Terörist Örgütler listesine alınması oldu.
ASLINDA NEYİN PEŞİNDE?
New York Times’a göre iki liderin yakın zamanda yüz yüze görüşme planı olmasa da geçen haftaki gizli telefon trafiği Trump’ın tehdit ve müzakereyi birlikte kullanan taktiğinin parçası olabilir. ABD’li analistler de Washington’ın hedeflerini iki başlıkta topluyor:
1- Venezuela’nın dünyanın en büyük petrol rezervleri dahil zengin yer altı kaynaklarını Amerikan şirketlerine açmak.
2- Güney Amerika’daki Rusya ve Çin etkisini kırmak.
Eleştirmenler tüm bu askeri yığınak ve tehditlerin Maduro’yu Amerika’nın belirlediği şartlarda masaya zorlamak için yapıldığını belirtiyor. Caracas ise kartellere yardım ettiği iddialarını reddediyor ve Washington’ın “uyuşturucu kaçakçılığıyla mücadele” söylemini rejim değişikliği için kullanılan bir bahane olarak görüyor. Maduro son haftalarda orduyu yüksek alarma geçirip çok sayıda tatbikat yapılmasını emretti ve her türlü istilayı püskürtme sözü verdi.
‘Gerekirse hayatımızı feda edeceğiz’
Maduro 26 Kasım’da katıldığı ordu etkinliğinde, sahneye askeri üniforma ve elinde ülkesini İspanyol sömürgesinden kurtaran bağımsızlık önderi Simon Bolivar’ın kılıcıyla çıktı. Konuşmasında şöyle dedi:
“Kimse için mazeret yok. Vatan en büyük çabayı ve fedakarlığı talep ediyor. Gerekirse hayatımızı feda edeceğiz. Ülke topraklarının her bir karışını koruyacağımıza yemin ediyorum.”
Maduro 28 Kasım’da ise Hava Kuvvetlerine ülkeye yönelik olası bir saldırıya karşı “hazır ve teyakkuzda olun” talimatı verdiğini duyurdu.
