MEB’de kaynaklar ciddiyetsiz yönetiliyor

Sayıştay, 2024 incelemelerini tamamladı. Millî Eğitim Bakanlığına ilişkin raporda kamu kaynaklarının verimsiz kullanıldığına, işlemlerin ve kayıtların mevzuata uygun biçimde yerine getirilmediğine ilişkin örnekler dikkat çekti.

İDAREYE GÖREVLERİNİ ANIMSATTI

Rapordaki şu satırlarla Sayıştay, idareye görevlerini anımsattı, bir anlamda kamu malları konusunda hassasiyete davet etti:

“Denetlenen kamu idaresinin yönetimi, tabi olduğu muhasebe standart ve ilkelerine uygun olarak hazırlanmış olan mali rapor ve tabloların doğru ve güvenilir bilgi içerecek şekilde zamanında Sayıştay’a sunulmasından, bir bütün olarak sunulan bu mali tabloların kamu idaresinin faaliyet ve işlemlerinin sonucunu tüm önemli yönleriyle doğru ve güvenilir olarak yansıtmasından ve ister hata isterse yolsuzluktan kaynaklansın bu mali rapor ve tabloların önemli hata veya yanlış beyanlar içermemesinden; kamu idaresinin gelir, gider ve malları ile bunlara ilişkin hesap ve işlemlerinin kanunlara ve diğer hukuki düzenlemelere uygunluğundan; mali yönetim ve iç kontrol sistemlerinin amacına uygun olarak oluşturulmasından, etkin olarak işletilmesinden ve izlenmesinden, mali tabloların dayanağını oluşturan bilgi ve belgelerin denetime hazır hale getirilmesinden ve sunulmasından sorumludur.”

MESLEK OKULLARINDA MEVZUATA AYKIRI UYGULAMA

Son günlerde Türkiye’nin gündeminde olan Mesleki ve Teknik Öğretim Okulları ile ilgili olarak Sayıştay, söz konusu okulların döner sermaye işletmelerinde gerçekleştirilen üretim sonucunda idareci, öğretmen ve öğrencilere dağıtılan parça başı ücretlerin mevzuatta belirlenen usul ve esaslara göre hesaplanmadığını saptadı.

Konuya ilişkin mevzuatın tamamlayıcı biçimde ve ayrıntısıyla irdelenip sunulduğu raporda “Döner sermaye idarecilerine, siparişteki işçilik bedeli üzerinden değil sipariş bedelinden ayrılan faaliyet gideri üzerinden parça başı ücret ödendiği tespit edilmiştir.” denildi. İdari personele ayrı bir hesaplama ile ücret dağıtılmasının mümkün olmadığının vurgulandığı raporda “ilgili kanunda parça başı ücretlerin hesabına ilişkin hususların Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelik ile düzenlenmesi gerektiğinin” belirtildiği, “faaliyet giderlerine ilişkin oranın Bakanlık oluru ile yüzde 25’ten yüzde 11’e indirilmesinin de mümkün olmadığı” ifade edildi.

Sayıştay, konuyu MEB’e iletmiş, “yönetmelik çalışmalarının sürdürüldüğü” yanıtını almış.

Sayıştay raporunda şu satırlara da yer verildi: “Ayrıca idari personele yapılan parça başı ücret ödemeleri ile sipariş bedelinden ayrılması gereken faaliyet giderlerine ilişkin esasların genelge ile değil yönetmelik ile belirlenmesi gerekmektedir.”

MESLEKİ EĞİTİMİ DESTEKLEMEYEN İŞLETMELER

Sayıştay, mesleki eğitimdeki öğrencilere beceri eğitimi veren işletmelere devlet katkısı ödenerek mesleki eğitimin teşvik edildiğini anımsattı. Raporda şu satırlara yer verdi:

“Bununla birlikte yasal zorunluluk kapsamında olmasına rağmen beceri eğitimi yaptırmayan işletmelerin mesleki eğitime katılma payı ödemesi gerekmesine rağmen takip ve tahsil konusunda mevzuatın yetersiz kalması sebebiyle bahsi geçen katılma payı işletmelerce ödenmemektedir.”

Kamu idaresi Sayıştay’ın uyarısı üzerine “katılma payının takip ve tahsiline ilişkin olarak ilgili Bakanlıklar ile birlikte bir usul ve esas belirlenmesine yönelik çalışma yapılmasının planlandığını” bildirmiş.

HALK EĞİTİM MERKEZLERİNDE AMACINA AYKIRI UYGULAMALAR

Sayıştay raporunda “Halk eğitim merkezleri yönetici ve öğretmenleri tarafından açılacak kurslara ilişkin toplantı, görüşme, anket, gözlem ve benzeri yöntemlerle eğitim ihtiyaçlarını belirleme çalışmalarının yapılmadığı tespit edilmiştir.” denildi.

Bireylerin bilgi, beceri ve yetkinliklerini geliştirmek amacıyla örgün eğitimin dışında faaliyet gösteren halk eğitim merkezlerinde eğitim ihtiyaçlarının gerçeğe uygun olarak belirlenmemesinin, kurumun asıl amacına ulaşmasını engelleyici bir etken olduğunun vurgulandığı Sayıştay raporunda şu satırlar yer aldı: “Eğitim ihtiyacının gerçeğe uygun belirlenmesi ve kamu kaynaklarının daha etkin ve verimli kullanılması için mevzuatta öngörüldüğü üzere hareket edilmesi gerekmektedir.”

Sayıştay incelemesinde halk eğitim merkezlerinde görülen diğer sorunlar kısaca şöyle sıralandı:

- Milli Eğitim Müdürü onayıyla açılması gereken bazı kursların fiilen başlamış olmasına rağmen onay sürecinin tamamlanmadığı veya daha sonradan onaylandığı, ders planına göre tamamlanması gereken tarihten önce kapatılan kursların onay tarihlerinin fiili kapatılma tarihleri ile uyuşmadığı saptandı.

- Usta öğreticilere verilen puanlarda tutarsızlıklar var. Bir usta öğretici, başvuruda bulunduğu halk eğitim merkezlerince farklı puanlarla değerlendirildi.

- Yüksek puanlı usta öğreticiler başvurduğu halde daha düşük puanlı usta öğreticiler görevlendirildi.

- Ders ücreti karşılığında görevlendirilen bazı öğreticiler, ilgili kursun öğretim programında belirtilen eğitici nitelikleri taşımıyor.

- Kurs denetimleri yeterince yapılmıyor, tutulması gereken denetleme defterleri tutulmuyor, tutulan denetim defterleri ile e-Yaygın sistemindeki kayıtlar arasında tutarsızlıklar var. İşbirliği kapsamında açılan ve kurum binaları dışında bulunan kursları denetlemek için ihtiyaç olan araç ve diğer imkanlar yetersiz, kurum müdürleri tarafından gerçekleştirilen denetim sonuçlarına ilişkin raporlar, milli eğitim müdürlüklerine ibraz edilmemiş.