Mısır'dan İsrail'e karşı 'Arap Gücü' formülü

Mısır, NATO benzeri ortak bir Arap askeri gücü oluşturulması için harekete geçti. Haber, farklı kaynaklardan beslenen çok sayıda Arap gazetesi tarafından aktarıldı.

Londra merkezli Al-Quds Al-Arabi'ye göre Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi, saldırıya uğrayan herhangi bir Arap devletini koruyabilecek bir hızlı müdahale gücü için Arap ülkelerinden destek sağlamaya çalışıyor. Gazete, önerinin pazartesi günü Katar'ın başkenti Doha'da düzenlenecek Arap zirvesi öncesi diplomatik temaslarda dile getirildiğini ve İsrail'le gerilimi artırmaktan ziyade, savunma amaçlı bir şemsiye olarak sunulduğunu belirtti.

ANA ORTAK RİYAD

Benzer ayrıntılara yer veren Filistin merkezli Ma'an haber sitesi de Kahire'nin bu güce 20 bin civarında Mısırlı asker göndermeyi planladığını yazdı. Planın ilerlemesi durumunda ise Suudi Arabistan'ın ana ortaklardan biri olması öngörülüyor. Ma'an, görüşmelerin devam ettiğini bildirdi.

FAS VE CEZAYİR DE MASADA

Hizbullah'a yakınlığıyla da bilinen Lübnan gazetesi el-Ahbar'ın alıntı yaptığı kaynak ise “Arap Gücü”nde diğer bölgesel ve siyasi unsurların da rol oynayacağını ve Fas ile Cezayir'den askerlerin de katılımının söz konusu olabileceğini vurguladı. Kaynak sözlerini şöyle sürdürdü:

"Mekanizma, gerektiğinde gücün konuşlandırılmasına izin vermeli ve bölgesel politikaları dengeleyerek Arap devletlerinin ve ordularının yapısını yansıtacak şekilde oluşturulmalıdır."

KOMUTA YETKİSİ

Komuta yetkilerinin nasıl paylaşılacağı da müzakerelerin bir diğer önemli noktası. El-Ahbar, Mısır'ın en üst komuta pozisyonunu elinde tutmayı, ikincil komutanlığın ise Suudi Arabistan veya başka bir Körfez ülkesine verilmesini hedeflediğini söyledi.

İLK DENEME YEMEN'E KARŞI

Aslında ortak Arap askeri gücü fikri yeni değil. 2015’te Yemen savaşının en sıcak günlerinde yine Kahire tarafından gündeme getirilmiş, Arap Birliği Zirvesi’nde prensip kararı da alınmıştı. Plan, resmî olarak herhangi bir Arap devletine yönelik saldırılara karşı ortak savunma amacıyla sunulsa da ilk uygulama sahası olarak Yemen’deki Ensarullah hareketi (Husiler) hedefleniyordu.

O dönemde Suudi Arabistan ve BAE’nin öncülüğünde yürütülen koalisyon, kara gücü ihtiyacını karşılamak istiyordu. Ancak hangi ülkenin ne kadar asker sağlayacağı, komuta kademesinin kimde olacağı ve bu gücün yalnızca Yemen’de mi yoksa Libya ve Suriye gibi başka krizlerde de mi devreye sokulacağı konularında anlaşmazlık çıkınca proje rafa kaldırıldı.

ABD MÜTTEFİKLERİNDE GÜVEN BUNALIMI

Mısır'ın projesiyle ilgili temaslar, İsrail'in ABD müttefiki Katar'ın başkentine düzenlediği saldırıdan birkaç gün sonra hız kazandı. Batı Asya'daki en büyük Amerikan üssünün bulunduğu Katar'a saldırı, ABD'nin Körfez'de kurduğunu öne sürdüğü güvenlik şemsiyesini delik deşik etmişti. Büyük bir güven erozyonu yaşayan Körfez ülkeleri ortak bir yanıt için görüşmeleri sürdürüyor.

Arap dünyasında son günlerde Katar, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri gibi ülkelerin İsrail'e karşı hiçbir korumalarının olmadığını kavramalarıyla yüzlerini Doğu'ya çevirip çevirmeyecekleri de tartışılıyor.

'İBRAHİM ANLAŞMALARI'NA AĞIR DARBE'

Kahire'den girişimle ilgili henüz resmi bir doğrulama gelmedi. İsrail muhalefet lideri Yair Lapid, ortak “Arap Gücü” kurma önerisinin İbrahim Anlaşmaları'nı koruma ya da genişletme çabalarına “ağır bir darbe” vurduğunu söyledi. İsrail muhalefeti, Arap-İslam zirvesi öncesinde gelen bu tür girişimlerin Tel Aviv’i daha da yalnızlaştırdığı görüşünde.

İsrail kamu yayıncısı KAN'a göre Lapid ayrıca Başbakan Binyamin Netanyahu'yu “sorumsuzluk, yetersizlik ve kibirden oluşan tehlikeli bir karışım” ile ülkenin uluslararası itibarını zedelemekle suçladı. Çok geç olmadan hükümetin değiştirilmesi çağrısında bulundu.