Patronlara yeni manevra alanı ‘Danıştay’ın kararı sendikal yetkiyi engelleyebilir’

Danıştay 10. Dairesi, sendikaların toplu iş sözleşmesi için yetki başvurusu yaptığı sırada uygulanan kritik bir yönetmelik hükmünün yürütmesini durdurdu. Aydınlık’a konuşan Hukukçu Dr. Murat Özveri, Danıştay kararının işçilere yönelik yaratabileceği tehditleri değerlendirdi.

Kararın, patronların geriye dönük işten çıkış bildirimleri yaparak sendikaların çoğunluğu sağlamasını engelleyebileceği belirtiliyor. Uzmanlara göre, yasal düzenleme yapılmadığı takdirde bu, sendikal örgütlenme özgürlüğüne müdahale özelliği taşıyor.

2013 tarihli yönetmeliğe göre, bir sendika yetki başvurusu yaptığı andan itibaren patronlar, başvuru tarihinden önce geriye dönük işçi çıkış bildirimleri yapamıyordu. Örneğin sendika 20 Ocak’ta başvurduğunda, patronun 21 Ocak’ta bir grup işçiyi 19 Ocak tarihiyle SGK’ye bildirmesi geçersiz sayılıyordu. Böylece başvuru anındaki üye ve çalışan sayısı korunuyordu.

DANIŞTAY KARARININ GEREKÇESİ

Orge Grup patronu, yönetmeliğin kanuna aykırı olduğunu iddia ederek dava açtı. Şirket, 6356 Sayılı Kanun’un yasal süresi içinde yapılan bildirimleri geçerli saydığını, 5510 Sayılı Kanun’a göre ise işten ayrılış bildirim süresinin 10 gün olduğunu belirtti. Danıştay, yönetmeliğin bu süreyi yok sayarak yalnızca başvuru tarihinden önce yapılan bildirimleri geçerli saymasının kanuna aykırı olduğunu tespit etti ve ilgili hükmün yürütmesini durdurdu.

‘SENDİKAL YETKİYİ ENGELLEMENİN ÖNÜ AÇILDI’

Hukukçu Dr. Murat Özveri, gelişmeyle ilgili şunları söyledi:

“Toplu iş sözleşmesi yetkisi, sendikanın yetki tespiti için bakanlığa başvurduğu tarih esas alınarak, o tarihte işyerinde çalışan sayısı ve sendika üye sayısına göre belirleniyor. İşverenler işçi alıp çıkardıklarında 15 gün içinde SGK’ye bildirim yapmak zorunda. Ancak sendikanın başvurduğunu öğrenen işverenler, bu 15 günlük sürede işçi alıp bildirmemiş gibi göstererek, sendikanın başvuru tarihindeki çalışan sayısını artırıp yetki almayı zorlaştırıcı işlemler yapabiliyorlardı.

“Yönetmelik, başvuru tarihinde bildirilmemiş işçilerin dikkate alınmayacağını öngörüyordu. Danıştay kararıyla bu hüküm iptal edilince, işverenlerin sırf sendikanın yetki almasını engellemek amacıyla işçi almış gibi göstermelerinin önü açılmış oldu. Bu durumda sendikaların, işçilerin gerçekten işe alınmadığını ve sadece yetki engellemek amacıyla gösterildiğini kanıtlaması gerekecek.”

Özveri, kararın sendikal örgütlenme süreçlerini zorlaştırabileceğine dikkat çekerek, işçilerin ve sendikaların bu yeni yasal zeminde karşılaşacakları güçlüklerin ciddi olduğunu belirtti.