Riyad'daki ABD-Rusya zirvesi sonrası ABD ve Rusya'dan açıklamalar: Özel ekip oluşturulacak
Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad'da Rusya ve ABD heyetleri bir araya geldi. Görüşme tamamlandı. ABD heyetinden yapılan açıklamaya göre Putin-Trump görüşmesi için henüz bir tarih belirlenmedi. Lavrov iki ülkenin yeniden karşılıklı büyükelçi atayacağını açıkladı.
Ahmet Arslan
Editor
ABD Başkanı Donald Trump ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in geçen hafta yaptığı telefon görüşmesinden sonra iki ülkeden heyetler Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad’da bugün bir araya geldi. Ukrayna'daki durumun görüşüldüğü zirve 4,5 saat sürdü.
Heyetler, ikili ilişkileri normalleştirmeyi ve Ukrayna'daki savaşı masaya yatırdı. Rus tarafını Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Kremlin Dış Politika Danışmanı Yuriy Uşakov ve Rusya Doğrudan Yatırım Fonu Başkanı Kiril Dmitriyev, ABD tarafını da ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Mike Waltz ve Orta Doğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff temsil etti.
İlk açıklama ABD'den geldi. ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Tammy Bruce "ABD ve Rusya 'Ukrayna'daki çatışmanın sona erdirilmesi' için müzakere edecek ekipleri belirleyecek" dedi.
İKİ LİDER GÖRÜŞECEK Mİ?
Kremlin Dış Politika Danışmanı Yuriy Uşakov, basın mensuplarına toplantının sona erdiğini belirterek, iki ülke heyetlerinin Ukrayna konusunda ilerleyen zamanda görüşmeye devam edeceğini söyledi.
Rusya Devlet Başkanı Putin ile ABD Başkanı Trump arasında gelecek hafta bir görüşme yapılma ihtimalinin düşük olduğuna işaret eden Uşakov, "İki ülke heyetleri arasında yakın çalışmalar yapılması gerekiyor. Biz buna hazırız ancak liderlerin görüşmesine ilişkin bir tarih vermek henüz zor." dedi. Uşakov, Ukrayna konusunda müzakerelere katılacak Rus yetkililerin Putin tarafından belirleneceğinin altını çizdi.
RUBİO: HEDEF DİPLOMATİK MİSYON KURMAK
ABD'liler heyet olarak canlı yayında bir açıklama yaptı.
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio burada şunları kaydetti: "Ruslar ciddi bir süreçte yer almak konusunda istekli. Amaç, Rusya-Ukrayna Savaşı için adil kalıcı ve sürdürülebilir bir son. Önemli olan verilen sözlerin tutulması. Şu anda bir fırsat var. Herhangi bir gün belirlenmedi. Başkan Trump çok sabırlı birisi değil aksiyon almak konusunda. ABD'lilere verdiği sözleri yerine getirmek için çok hızlı hareket ediyor. Bir sonraki adımlar ABD ve Rusya arasında canlı diplomatik misyonlar kurmayı içeriyor. Diplomatik kanallar bozuk. Süreç zorlu olacak. Bir iyileşme görmemiz gerekiyor. Önemli olan Ukrayna da dahil tüm tarafların anlaşmayı kabul etmesi. Şu anda her konuyu burada tek tek söyleyemem. Savaşı durdurmak için çalışmaya devam edeceğiz ve nelerin mümkün olacağını göreceğiz." ifadelerini kullandı.
LAVROV: ÇATIŞMALAR KIŞKIRTILMAMALI
Görüşmenin ardından Lavrov da basın açıklaması yaptı. Her ülkenin milli çıkarları doğrultusunda hareket etmesi gerektiğini belirten Lavrov, "ABD ile milli çıkarlarımız her zaman örtüşmeyebilir. Ancak olacak uyuşmazlıkların çözülmesi ve özellikle askeri çatışmaların kışkırtılmaması önemli. Yaklaşımlar örtüştüğünde ise girişimleri pekiştirmek, jeopolitik ve ekonomi alanlarında ortak çıkar sağlayan projeleri uygulamak lazım." şeklinde konuştu.
ABD tarafıyla müzakerelerin faydalı geçtiğini belirten Lavrov, "Birbirimizi dinlemekten ziyade birbirimizi duyduk. Amerikan tarafının pozisyonumuzu daha iyi anlamaya başladığını söyleyebilirim." ifadesini kullandı.
KARŞILIKLI BÜYÜKELÇİ ATANACAK
Görüşmelerde ele aldıkları konulara ve vardıkları anlaşmalara dair bilgi veren Lavrov, "Büyükelçilerin karşılıklı olarak hızlı şekilde atanmasında mutabık kaldık." dedi.
Eski ABD Başkanı Joe Biden’ın Rus diplomatik temsilciliklerinin çalışmasına yönelik engeller oluşturduğuna dikkati çeken Lavrov, bunların kaldırılması konusunda ABD tarafıyla mutabık kaldıklarını kaydetti.
BANKA KISITLAMALARI
Rusya için banka transferlerine getirilen kısıtlamaların da kaldırılmasının önemini vurgulayan Lavrov, iki ülke temsilcilerinin kısa zamanda görüşeceklerini ve ikili ilişkilerdeki tüm sorunların ortadan kaldırılmasını ele alacaklarını söyledi.
ABD heyetiyle yapılan görüşmenin ekonomi ile ilgili kısmına Rusya Doğrudan Yatırım Fonu Başkanı Kiril Dmitriyev'in de katıldığını belirten Lavrov, "Dmitriyev, hızlı şekilde çözülmesinin Rusya ve ABD’nin yararına olacağı sorunları bildirdi." ifadesini kullandı.
Ukrayna kriziyle ilgili de Lavrov şunları söyledi:
"Yakın gelecekte Ukrayna meselesinin çözümüne ilişkin bir süreç oluşturmakta anlaştık. Amerikan tarafı, Washington'u kimin temsil edeceğini açıklayacak ve kim olacağını öğrenir öğrenmez derhal süreçteki katılımcımızı belirleyeceğiz. Ukrayna konusunda müzakerecilerin belirlenmesinden sonra istişareler başlayacak ve sürekli olacak."
ABD ile ilişkilere değinen Lavrov, "Görüşmelerde, işbirliğimizin kapsamlı şekilde yeniden başlatılması ve çeşitli alanlara yayılması için gerekli koşulların yaratılması konusunda anlaştık." diye konuştu.
3 AŞAMALI PLAN VAR MI?
ABD ve Rusya'nın, Ukrayna konusunda 3 aşamalı bir plan üzerinde anlaştığı yönündeki iddialara değinen Lavrov, bu hususu ABD'li meslektaşlarına da sorduğunu ve onların bu bilgilerin sahte olduğunu ifade ettiğini aktardı.
Ukrayna'ya olası yabancı askeri birlik konuşlandırılmasına karşı olduklarını belirten Lavrov, ABD Başkanı Donald Trump'ın, Ukrayna'yı NATO'ya dahil etmenin yaşananların başlıca nedenlerinden biri olduğunu, bunun eski ABD Başkanı Biden ve yönetiminin en büyük hatalarından biri olduğu belirttiğini hatırlattı.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in de NATO'nun genişlemesinin, Ukrayna'nın ittifaka dahil edilmesinin Rusya'nın çıkarlarına ve egemenliğine doğrudan tehdit olduğunu dile getirdiğini aktaran Lavrov, "NATO ülkelerinden askerlerin yabancı bir bayrak altında, AB bayrağı altında Ukrayna'ya konuşlandırması hiçbir şey değiştirmeyecek ve kabul edilemez." dedi.
'ZAHAROVA: UKRAYNA'NIN NATO ÜYELİĞİ KABUL EDİLEMEZ'
Öte yandan Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova, Moskova'da düzenlediği basın toplantısında, Ukrayna'nın NATO'ya üyeliğinin kabul edilemez olduğunu belirtti, "Bu güvenliğimiz için ciddi tehdit oluşturuyor. Bu tüm Avrupa için feci sonuçlara yol açabilir." dedi.
Ukrayna krizinin temel nedenlerinin ortadan kaldırılması gerektiğini vurgulayan Zaharova, "Bu nedenler tamamen ortadan kaldırılmadan, meselenin uzun vadeli çözümü mümkün değil. Aksi taktirde çatışmalar yeniden başlayabilir. Bu bizim için kabul edilemez." diye konuştu.
Zaharova, ABD Başkanı Donald Trump'ın bu yaklaşımı dikkate aldığını belirterek, "Sonucun ne olacağını zaman gösterecek. Ukrayna krizi ve uluslararası meseleler dahil ikili ilişkilerde biriken çok sayıda sorun var. Trump yönetiminin bu sorunları istişare etmeye hazır olduğunu görüyoruz." dedi.
Ukrayna'nın NATO'ya dahil olması ihtimalini değerlendiren Zaharova, "Ukrayna'nın NATO'ya üyeliği bizim için kabul edilemez. Bu güvenliğimiz için ciddi tehdit oluşturuyor. Bu tüm Avrupa için feci sonuçlara yol açabilir. Bununla birlikte, Kiev'in şu anda NATO'ya kabul edilmesinden vazgeçmek yeterli değil." ifadelerini kullandı.
Zaharova, Ukrayna'nın anayasa gereği tarafsız olması, herhangi bir ittifaka katılmaması ve nükleer silaha sahip olmaması gerektiğini vurguladı.
AB'YE TEPKİ
Avrupa Birliği'nin (AB) Ukrayna'daki savaşın sonlandırılmasını istemediğini savunan Zaharova, "Rusya'ya karşı olan Avrupalı seçkinler, zincirden kopmuş gibi istişarelerde Ukrayna krizinin diplomatik yollarla çözülmesine yönelik olası çerçeveyi reddediyor, nefret ve öfke dolu hareket ediyorlar. Anlaşılan Brüksel, meselenin askeri çözümüne odaklı kalıyor." degerlendirmesinde bulundu. Sözcü Zaharova, Avrupalı ülkelerin Kiev'e destek vermesinin sonuçsuz kalmayacağını da ekledi.
Batılı ülkelerin de Rusya ve ABD arasındaki müzakereleri olumsuz karşıladığına işaret eden Zaharova, "Batı'nın Rus-Amerikan temaslarına gergin, hatta panik halde tepki verdiğini görüyoruz." ifadesini kullandı.
Çin ve diğer ülkelerin, Ukrayna'daki durumun çözümüne ilişkin şu ana kadar yaptıkları tekliflere değer verdiklerini belirten Zaharova, bunun "sorumluluk" göstergesi olduğunu dile getirdi.
