Rum'un Cebelitarık bayraklı gemi oyunu engellendi
Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY)’nin Cebelitarık bayraklı gemiyle Türkiye’nin Akdeniz’deki kıta sahanlığını ihlal etme teşebbüsü engellendi. Gemi; Türkiye’nin rızası olmadan Türk kıta sahanlığında bilimsel faaliyet yürütemeyeceği hususunda ikaz edildi.
GAZETE HABERLERİ
Editor
5 Ağustos günü Rum Yönetimi, yayınladığı yasadışı bir seyir ikaz duyurusuyla (Navtex) Cebelitarık bayraklı geminin “EMC” sualtı fiberoptik kablo projesi için bilimsel araştırma faaliyetleri yürüteceği gerekçesiyle Türk kıta sahanlığını da kapsayan bir alanı kapattı. Ancak; Rum tarafının bu oldubitti girişimi, Türkiye tarafından hızla boşa çıkarıldı.
DENİZ KUVVETLERİ TEYAKKUZDA
Türk Deniz Kuvvetleri, bölgeye süratle donanma gemileri sevkederken, bir deniz karakol uçağıyla da “Fugro Gauss” adlı Cebelitarık bayraklı gemiye gerekli uyarıları yaptı. Gemi; Türkiye’nin rızası olmadan Türk kıta sahanlığında bilimsel faaliyet yürütemeyeceği hususunda uyarıldı.
Eşzamanlı olarak, Rum tarafının gayrihukuki Navtex’inin geçersiz olduğu ilan edildi.
Hatırlanacağı üzere, 2024 Temmuz ayında da bu defa Yunanistan’ın benzeri bir oldubitti girişimi Kerpe açıklarında Türk Donanmasınca önlenmişti.
DIŞİŞLERİ İKAZ ETTİ
Diplomatik kaynaklar; sözkonusu fiberoptik kablo projesi ile (Yunanistan ve Kıbrıs adası arasındaki) “Great Sea” elektrik enterkoneksiyon projelerinin birbirinden farklı olduğunu vurgularken, her iki projenin de aynı hukukî prosedüre tâbi olduğuna dikkat çekti. Kaynaklar; 18 Mart 2020’de Birleşmiş Milletler’e kaydettirilen Türk kıta sahanlığından geçecek her türlü proje için uluslararası deniz hukuku uyarınca kıyı devleti olan Türkiye’nin muvafakatının alınması gerektiğini belirtti.
Kaynaklar; proje sahibi Alman şirketin, bayrak ülkesinin bağlı bulunduğu Birleşik Krallık’ın ve bilfiil geminin işbirliği içinde davrandığının altını çizerek, Rum tarafının herkesçe bilinen oldubitti çabalarının ne sahada ne hukuken hiçbir sonuç doğurmayacağını anlaması gerektiğini hatırlattı.
Uluslararası hukuk açık
Hatırlanacağı üzere, 2024 yılında “Blue Raman” adlı Türk kıta sahanlığından geçen fiberoptik projesi, gerekli diplomatik prosedürlerin takip edilmesi sonucunda Türkiye’nin de muvafakatıyla başarıyla sonuçlanmıştı. Buna mukabil; Yunanistan’ın benzeri prosedürleri tâkip etmekten kaçınması nedeniyle Girit ve Kıbrıs adaları arasına döşenmesi planlanan “Great Sea” enterkoneksiyon hattı ise Türkiye’nin kararlı duruşu nedeniyle sonuçsuz kalmıştı.
Ekonomik fizibilite de önemli
Uzmanlar; bu tür sualtı projelerinde uluslararası hukuka riayet kadar ekonomik fizibilitenin de önemli olduğuna dikkat çekti. Nitekim; sırf kağıt üzerinde görünen, ancak alternatiflerine oranla yüklü bütçeler gerektiren projelerin işbirliği değil gerginlik doğurduğuna işaret etti.
