Seyirci sayısı günden güne azalıyor! Sinema kırmızı alarm veriyor

Sinema sektöründeki en önemli sorunların başında sinema salonlarına giden seyirci sayısının her geçen gün azalması geliyor. TÜİK verilerine göre sinema salonu sayısında artış görülse de gösterime giren filmler yeterli ilgiyi görmüyor. Yapımcılar ve yönetmenler başta olmak üzere sinema sektöründe çalışanlar yaklaşan tehlikeye dikkat çekiyor.

Türkiye İstatistik Kurumunun verilerine göre 2017’den 2025’e kadarki sekiz yıllık süreçte sinema seyirci sayısı neredeyse yarı yarıya azaldı.

TÜİK’in açıkladığı verilere göre sinema seyirci sayısı 2017 yılında, 2016 yılına göre %23,9 artarak 68 milyon 482 bin 526 kişi oldu. Yerli film seyirci sayısı %31,5 artarak 37 milyon 904 bin 91 kişi olurken, yabancı film seyirci sayısı %15,7 artarak 30 milyon 578 bin 435 kişiye ulaştı.

2024 yılında ise sinema seyircisi sayısı 32 milyon 538 bin 289 kişi oldu. Yerli film seyirci sayısı ise 18 milyon 469 bin 778 kişi olurken, yabancı film seyirci sayısı %18,6 azalarak 14 milyon 68 bin 511 kişi oldu.

SİNEMA SALONLARI AVM’YE HAPSOLDU

Belgesel Yönetmeni ve Sinema Yazarı Rıza Oylum, seyirci sayısının düşmesinin temel nedeninin bilet fiyatları olduğunu söyledi. Sinemaların alışveriş merkezlerine hapsolmasına dikkat çeken Oylum, “Sinema salonlarının eski cazibesini yitirdiğini görmemek olanaksız. En büyük kırılma pandemi dönemi yaşansa da bence en büyük problem fiyatların ulaşılır olmaması.

Sinema salonunda film izlemek demek AVM tüketim ilişkileri içinde bulunmak demek. Bu ticaret merkezlerinde sinema biletleri makul fiyatlı değil.” ifadelerini kullandı.

‘İZLEYİCİ SAYISI SÜREKLİ DÜŞÜŞTE’

Almanya’daki belediye sinema salonlarını örnek gösteren Oylum, Türkiye’de de kültür merkezlerinin sinema salonu olarak kullanılabileceğini kaydetti. “Toplum kendi yönetmenlerinin çektiği filmleri izleyemez hale geldi” tespitini yapan Oylum şöyle konuştu:

“Sinema salonu izleyicisi sürekli düşüşte. 2019’da 60 milyona dayanan bilet sayısı 2022’de 36 milyonu bulamadı. 2023’te 24 milyon 2024’te 26 milyon izleyicimiz olmuş. Yılın bu döneminde ise 20 milyona anca gelmiş.

Günümüzde 50 milyon nüfusu olan Güney Kore’de 2005 yılında 120 milyon sinema bileti satılmış. Kore’de sinema sektörü, pandemi dönemi hariç, bu seviyeyi istikrarlı bir şekilde koruyup 2019’da 226,67 milyonla zirveye ulaşmış. Üst üste sekizinci kez 200 milyon sınırını aşmış bir Kore sinema endüstrisi var. Onlarda da günümüzde düşüş yaşanıyor ama 2023’te düşmüş haliyle 100 milyon izleyiciden bahsediliyor.

KÜLTÜR MERKEZLERİ SİNEMAYA DÖNÜŞTÜRÜLEBİLİR

Almanya’da oldukça yaygın belediye sinema salonları var. Bu salonlar 1960 sonrası ortaya çıkan Yeni Alman Sineması akımının da gelişmesini sağlayan bir adımdı. Bu akımın meşhur yönetmeni Rainer Werner Fassbinder, filmlerini bu salonlarda gösterip Almanya’nın eyaletlerini dolaşıyordu. Ticari olmayan sinema örnekleri, ulusal filmler bu salonlarda izleyicilere bulaşma imkânı buluyorlar.

Türkiye’de de belediye salonlarının sistematik olarak sinema salonlarına dönüşmesi gerekiyor. Bazılarının bu çerçevede çalışmaları var ama bunlar münferit çabalar. ”

‘UYGUN BİR EKONOMİK ÇÖZÜM BULUNMASI GEREKİYOR’

Sinemada yaşanan bu krizi Aydınlık’a değerlendiren Sinema Yazarı Murat Erşahin ise alım gücünün düşmesinin seyirci sayısına büyük bir etkide bulunduğunu belirtti. Erşahin, “Hemen her gün sayısı artan dijital platformlar, her yerde ulaşılabilen internet, ev rahatlığında filmlere ulaşma seçeneklerinin artması, izleyiciyi salonlara pek uğratmıyor fakat en önemli etkenlerden biri de ekonomi. Günümüz şartlarında dört kişilik bir ailenin sinemaya gidip film izleme süreci planı başlı başına fantastik soslu bir gerilim filmine dönüşüyor. Burada salon işletmecilerinin, yapım şirketlerinin ve dağıtımcıların kafa kafaya verip uygun bir ekonomik çözüm bulması gerekiyor.” dedi.