‘Tam puanlı 300 öğrenci birinci tercihine giremedi’

Liselere Geçiş Sistemi yerleştirmelerinin birinci aşaması tamamlandı. Öğrencilerin yüzde 94,3’ünün yerleştiği açıklandı. Bu yılki sınavların en çarpıcı konularından biri, 719 öğrencinin tüm soruları yanıtlayarak 500 tam puan almasıydı. Şaibeye yol açan soru paylaşımları da ortaya çıkınca, şüpheler giderilemedi.

Sınavı ve yerleştirmeleri Oğuzkaan Yönetim Kurulu Üyesi ve Eğitim Koordinatörü Hatice Yılmaz ile konuştuk. Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin’in “Soruların zorluk derecesi geçen yıla yakındı.” açıklamasını anımsatan Yılmaz, “Test ortalamaları ne? Bunun açıklanmasını istiyoruz.” dedi ve şöyle sürdürdü:

“Geçen sene 90 soruda toplamda 40 doğru ortalaması vardı. Bu sene kaç? Geçen sene Türkçede 9 küsur doğru ortalaması vardı. Bu sene kaç? Onlar açıklanırsa, sınav zor muydu kolay mıydı daha iyi anlayacağız.

“Benim yaptığım değerlendirmeye göre en iyi şartlarla bu seneki 90 soruda ortalama doğru sayısı, 35'i bulmaz, 30-32 arasında kalmıştır. Yani sınav zordu. Bu zor sınavda bu kadar öğrencinin tam puan almış olması şaşırtıcı ve bu zor sınavda tam puan alıp istediği okula girememiş olmak, çocuklar için gerçekten üzüntü kaynağı.”

Sözü kendisine bırakalım:

HAYAL KIRIKLIĞI YAŞATTI

- Nasıl bir yıl geçirdik? Liselere yerleşim nasıl oldu? Bir değerlendirmenizi almak istiyoruz.

İlk defa bu kadar çok hayal kırıklığı yaşatan bir sınav yılı görüyoruz. Öğrencimiz Deniz Ertaş, tam yaptı ama beşinci tercihine yerleşebildi. Bir çocuk 90 soruda 90 yapıyor, daha ne yapacak Allah aşkına? Efendim okul notları, yıl sonu başarı puanı, devamsızlık durumu, tercih önceliği ve öğrencinin yaşı… Çok küçük farklar var. Tam yapıp da beşinci tercihine girmiş bir çocuk ortadayken biz seneye çocukları nasıl motive edebileceğiz? Çocukların ümitleri de hevesleri de kırıldı artık. Giderek, sınava güvenleri kalmayacak.

Öte tarafta sınavla öğrenci alan Meslek Liselerine, İmam Hatiplere sıfır puanla giren öğrenciler var. Bu tesadüfi gelişen bir şey mi? Yok, hayır.

ZOR SINAVDI

- Sayın Bakan, “Soruların zorluk derecesi geçen yıla yakındı.” açıklaması yaptı.

Bir şeyin açıklanmasını istiyoruz. Test ortalamaları ne? Geçen sene 90 soruda toplamda 45 doğru ortalaması vardı. Bu sene kaç? Geçen sene Türkçede 9 küsur doğru ortalaması vardı. Bu sene kaç? Onlar açıklanırsa, sınav zor muydu kolay mıydı daha iyi anlayacağız. Benim yaptığım değerlendirmeye göre en iyi şartlarla bu seneki 90 soruda ortalama doğru sayısı, net demiyorum bakın doğru soru sayısı 35'i bulmaz, 30-32 arasında kalmıştır. Yani sınav zordu. Bu zor sınavda bu kadar öğrencinin tam puan almış olması şüpheli ve bu zor sınavda tam puan alıp istediği okula girememiş olmak çocuklar için gerçekten üzüntü kaynağı.

- Siz hep, eleme doğrudur, diyordunuz. Elemeye uygun sınavlar yapmak lazım ki bir sıralama olsun, herkes hak ettiğini alsın. Zor sınavsa elemesi gerekmez miydi?

Normal şartlarda bu kadar zor sınavda bu kadar tam yapan çocuk nasıl çıktı, çok merak ediyoruz. Bu kadar tereddüdü insanların kafasından silmek için ilk yüzde üçlük dilime giren çocuklara bir daha sınav yapalım, bakalım aynı başarıyı gösterecekler mi?

Biz seneye çocukları motive etmekte gerçekten güçlük çekeceğiz. Kime ne diyeceğiz? Nasıl söyleyeceğiz?

Yine aynı şekilde hiç puan almamış çocuğun sınavla öğrenci alan bir okula yerleşmesini, meslek okulu da olsa, imam hatip de olsa, nasıl izah ediyoruz? Sıfır puan almış, sıfır! Taban puan yüzdür, çocuğun puanı bile görünmüyor, belli ki sıfır ya da altı. Ama bu çocuk sınavla öğrenci alan okula yerleşmiş. Bu nasıl oluyor? Çocuk hiçbir şey yapmıyor ama tercih edilmeyen bir okulu seçiyor, o kadar.

- Başarısızlık da çok demek.

Altta başarısızlık da çok.

NE ÖLÇME ÖLÇMEYE BENZİYOR NE SEÇME SEÇMEYE

- Bütün bunlardan eğitim sistemimize ilişkin bir sonuç çıkarmak mümkün mü?

Eğitim sistemimize ilişkin sonuç çıkarmak gerçekten çok zor artık. Eğitim sistemimizin galiba biraz daha değişik bir şekilde çalışması gerekiyor. Ne ölçme ölçmeye benziyor ne seçme seçmeye benziyor. Sanıyorum başka kriterlere de ihtiyacımız olacak. Sadece sınav, bu gidişle yetmeyecek gibi gözüküyor. Eğer gerçekten bu kadar başarılı çocuğumuz varsa, gerçekse bu sonuçlar, bu çocuklardan gelecekte çok şey beklemek lazım. Ayrıca bu çocukların seneye okul başarısını çok merak ediyorum.

BAŞKA ÖLÇÜTLER DE GETİRMEK LAZIM

- Sınavların büyük ölçüde kaldırılıp ilkokuldan itibaren çocukların yeteneklerine göre yönlendirilmesi konusunda ne düşünüyorsunuz?

O mümkün değil. Bu sınavda da onu görüyorum... Bu 719 çocuktan bizdeki öğrencinin yıl sonu başarı puanı ortalaması 98,8. Tam yapanlardan 300 öğrenci birinci tercihine giremedi. Demek ki okul başarı notuyla bir yere öğrenci yerleştirmek mümkün değil. Okul başarısı ölçü değil. Yazılı sınavlara bakın, onunla da olmuyor. Bu işin doğrusu normal şartlarda yine merkezi sınav ama merkezi sınavın yanına başka ölçütler de getirmek lazım.

ORTALAMASI 85 OLANLAR SINAVA HAK KAZANMALI

- Öneriniz var mı?

Okul başarı puanı 6, 7 ve 8’inci sınıfta yani üst üste üç yıl 100 üzerinden en az 85 olanlar ancak bu sınava girmeye hak kazanır kuralı getirilirse, eleme olur. Bu sınav sistemindeki amaç, bütün çocukların sınava girmesini engellemekti. Sadece isteyen çocuklar girsin dendi ama yine de 8 mezunlarının yüzde 95'i sınava girdi. Demek ki caydırıcı olmadı. Bir barem koymak lazım. Onu yaparsan çocuk altıncı sınıftan, beşinci sınıftan itibaren okul notlarını daha fazla ciddiye alır. Okul derslerine daha çok çalışır, sınava girebilmek için. Belki hatırlarsınız, 90'lı yıllarda fen lisesi sınavına girebilmek için Türkçe, matematik, fen bilgisi notlarının en az 5 üzerinden 4,5 olma zorunluluğu vardı. Benzer bir sisteme geçilirse o zaman biraz daha rahat olursun. Herkesin bu sınava girmesine gerek yok gerçekten de. Yoksa anlayamıyoruz.

SADECE TÜRKÇE, MATEMATİK VE FEN SORULMALI

- Bu yol, kayırma ya da soru çalma yolunu da kapatır mı?

Biraz onu da engeller. Ayrıca bu sınavı ben yapıyor olsaydım sadece Türkçe, matematik ve fenden ve hepsinden en az 30'ar soru sorardım. Türkçede çocuk başarılıysa zaten bütün dersleri anlar. Sosyal bilimleri de anlar, İngilizceyi de anlar. Yabancı dil sınavını niye yapıyoruz? Bu sınavda ne işi var? Türkçeyi sorduğumuz zaman Atatürkçülük, din kültürü dahil hepsini birden ölçmüş oluyoruz. Bu konuların tamamı okuma, anlama becerisine bağlı.

Matematik başarısı çocuğun düşünme becerisinin ölçüsüdür. Fen, bütün bilimlerin anasıdır. Yani matematik aslında fenin yan dersidir. Fen bilimsel düşünme becerisidir. Çocuk okuduğunu anlama, bilimsel düşünme, işlem yapma becerisini geliştirmişse bu çocuk akademik hayatı hak edecek demektir. Herkes akademik olarak başarılı olmak zorunda değil.

Çocukların mesleki yönelimlerini de düşünmek lazım. O zaman hem haksızlıklar biraz daha önlenmiş olur hem ölçüme biraz daha gerçekçi hale gelir. Şu andaki ölçüyü gerçekçi bulmuyorum.

- Çok teşekkür ederiz.