Tiyatrocular imza kampanyası başlattı! ‘Böyle giderse sahnesiz kalabiliriz’

Özel tiyatroların yaşadığı en büyük sorunların başında sahne sorunu geliyor. Artan kiralar, tahsislerdeki keyfi tutumlar ve sahnelerdeki eksiklikler, tiyatroyu yapılamaz ve izlenemez hale getiriyor. Özellikle artan maliyetler nedeniyle vatandaşların tiyatro bileti alabilmesi imkânsızlaşıyor.

Aralarında Ankara Tiyatro Yapımcıları Derneği’nin de yer aldığı tiyatrocular, sahne dayanışması için imza kampanyası başlattı.

İnternet üzerinden hazırlanan imza metninde, sahne sorununun birçok tiyatronun kendi şehrinde bile perde açmasını imkansız hale getirdiği kaydedildi:

“Tiyatro, bir ülkenin vicdanıdır. Bizler, bu ülkenin dört bir yanında sahneye çıkan, seyircisine ulaşmaya çalışan tiyatro emekçileriyiz. Ancak artık sahnemize ulaşamıyoruz. Bugün tiyatroların en büyük problemi SAHNE SORUNUdur. Yüksek salon kiraları, tahsislerdeki keyfi tutumlar, teknik donanım eksikleri ve ağır maliyetler… Tüm bunlar, birçok tiyatronun kendi şehrinde bile oyun sergilemesini imkânsız hale getiriyor. Turneye çıkabilenlerse, ulaşım ve konaklama giderleri yüzünden bilet fiyatlarını artırmak zorunda kalıyor; bu da tiyatroyu halktan uzaklaştırıyor.”

Yaşanan sorunun maliyetleri artırdığı ve bu sebeple tiyatronun erişilemez hale geldiği belirtilen açıklamada, şu ifadeler kullanıldı:

“Biz, aşağıda imzası bulunan kişi, kurum ve örgütler olarak; 2025-2026 Tiyatro sezonundan itibaren tüm yerel yönetimler ‘SAHNE DAYANIŞMASI’na mutlaka katılmalıdır. Salon ücretlerinin belirlenen bedeller üzerinden tiyatrolara en az %50 indirim ile tahsis edilmesi, salonların teknik donanımlarının günümüz şartlarına uygun hale getirilmesi, salon personellerinin uygun eğitimleri almış olması, ve en önemlisi, bulundukları şehirlerde yerel tiyatrolara öncelik verilmesi gerektiğini savunuyoruz. Bu sadece tiyatroların değil, hepimizin meselesi. Çünkü tiyatro yaşarsa, kültür, sanat ve insanlık yaşar. Sesi sahnede yankılanan her tiyatro, toplumun kalp atışıdır. Sen de imzanla bu sese güç ver. Birlikte “Sahne Dayanışması”nı başlatalım!”

Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Türkiye Sanatçılar Birliği Başkanı ve Tiyatro Sanatçısı T. Murat Demirbaş, salon kiralarının özel tiyatroyu zor duruma soktuğunu kaydetti. Demirbaş, “Bilet fiyatları biraz da enflasyonun etkisiyle aşırı derecede yükselmiş durumda. Özel tiyatrolar bunu seyirci bilet fiyatlarına yansıtmak zorunda kalıyorlar. Böyle olunca da haliyle bu sefer özel tiyatro biletlerinin fiyatları çok yükselmiş oluyor.” dedi.

Kamucu bir bakış açısına ihtiyaç olduğunun altını çizen Demirbaş, şöyle konuştu:

“Peki ne yapmak gerekiyor? Burada kamucu bir bakış açısına ihtiyaç var. Şimdi özel tiyatrolar her ne kadar şirket statüsünde olsalar da aslında kâr amaçlı kurumlar değiller. Hiçbir özel tiyatro sahibi zengin olmak için özel tiyatro kurmuyor. Sanatını icra etmek için tiyatro kuruyor. Dolayısıyla devletin tiyatroyu özellikle de özel tiyatroyu sübvanse etmesi gerekiyor.

“Kültür Bakanlığının yılda bir kez belirli tiyatrolara verdiği destek yeterli değil. Devlet altyapıyı sunmak zorunda. Salon kiraları yüksek tutulursa bir süre sonra Türkiye’de özel tiyatro kalmayacak. Kalan üç beş özel tiyatroda büyük prodüksiyonlarla çok büyük bilet rakamlarıyla seyirciyle buluşacaklar. Bu da tiyatro seyircisinin gittikçe elitize olması, küçük dar bir gruba sıkışması anlamına geliyor. Oysa ki bu ülkede vergi veren herkes bu hizmetten yararlanmak zorundadır.”

Devlet desteğinin yalnızca salon kiralarında değil KDV konusunda da olması gerektiğini kaydeden Demirbaş, “Özel tiyatrolar kâr amaçlı şirketler değildir. Bu sebeple tiyatro biletlerinde KDV yüzde 1’e düşürülmeli. Bugün bütün tiyatrolar artan salon kiralarından şikayetçi ve bunun için çok büyük bir imza kampanyası başlatıldı. Hem bakanlığın dikkatini hem de hükümetin dikkatini bu konuya çekmeye çalışıyoruz. Salon kiraları bu kadar yüksek olduğu sürece tiyatro sanatının yaşama şansı yok.” ifadelerini kullandı.