18 Mayıs 2024 Cumartesi
İstanbul 19°
  • İçel
  • Şırnak
  • Çanakkale
  • Çankırı
  • Şanlıurfa
  • Çorum
  • İstanbul
  • İzmir
  • Ağrı
  • Adıyaman
  • Adana
  • Afyon
  • Aksaray
  • Amasya
  • Ankara
  • Antalya
  • Ardahan
  • Artvin
  • Aydın
  • Balıkesir
  • Bartın
  • Batman
  • Bayburt
  • Bilecik
  • Bingöl
  • Bitlis
  • Bolu
  • Burdur
  • Bursa
  • Düzce
  • Denizli
  • Diyarbakır
  • Edirne
  • Elazığ
  • Erzincan
  • Erzurum
  • Eskişehir
  • Gümüşhane
  • Gaziantep
  • Giresun
  • Hakkari
  • Hatay
  • Iğdır
  • Isparta
  • Kırşehir
  • Kırıkkale
  • Kırklareli
  • Kütahya
  • Karabük
  • Karaman
  • Kars
  • Kastamonu
  • Kayseri
  • Kilis
  • Kmaraş
  • Kocaeli
  • Konya
  • Malatya
  • Manisa
  • Mardin
  • Muş
  • Muğla
  • Nevşehir
  • Niğde
  • Ordu
  • Osmaniye
  • Rize
  • Sakarya
  • Samsun
  • Siirt
  • Sinop
  • Sivas
  • Tekirdağ
  • Tokat
  • Trabzon
  • Tunceli
  • Uşak
  • Van
  • Yalova
  • Yozgat
  • Zonguldak

Toprak istemişti! Atatürk'ten o isme tarihi yanıt!

Cumhuriyetimizin kurucusu, Türk Devrimi'nin lideri Mustafa Kemal Atatürk, 1934'te İtalya'yı yöneten faşist lider Mussolini'ye verdiği yanıt tarihi bir değer taşıyor. Mussolini, Atatürk'ten ne istemişti? Atatürk'ün Mussolini'ye yanıtı ne olmuştu? İşte o anlar...

Toprak istemişti! Atatürk'ten o isme tarihi yanıt!

Gazi Mustafa Kemal Atatürk ile İtalyan sefiri arasında, 29 Ekim’de gerçekleştirilen bir baloda tarihe geçecek anlar yaşanıyor. Söz konusu baloda, Atatürk’ün Antalya’yı isteyen Mussolini’nin sefirine verdiği cevabın müthiş hikayesi yer alıyor.

Türk halkını gururlandıracak o hikâye Atatürk'ün manevi kızı Prof. Dr. Afet İnan'ın hatıralarında şu şekilde geçiyor:

'ŞİMDİ KONUŞABİLİRİZ'

Toprak istemişti! Atatürk'ten o isme tarihi yanıt! - Resim : 1

1934 yılında Mussolini, iyice şımarmış, Antalya’nın İtalyanlara verilmesi gerektiğini söyleyerek tehditler savurmaya, başlamıştı. Ayrıca İtalyan öğrencilerine Roma’ daki Türk Elçiliği önünde gösteri yaptırtıyor; Antalya’yı istiyoruz diye avaz avaz bağırttırıyordu.

O sıralarda Mussolini'nin büyük bir iddiası var Türkiye üzerinde, Eski Roma İmparatorluğu'nu ihya edecek ve birtakım topraklarımıza göz koymuş durumda. Bu ara Habeşistan’ı da istilâ ediyor. Bu devrelerde Musolini’nin bir takım beyanatları çıkıyor. Onları okuduğu zaman çok hırslandığını görüyordum Atatürk'ün. Nasıl olur? Yani bizim memleketimize göz dikemez.

Bir kere 29 Ekim’deydi, yine böyle bir demeci çıkmıştı Mussolininin, Türkiye hakkında. Yani Türkiye’ye göz koymuş bir durumda olarak. O zamanki gazeteler incelendiğinde bu ortaya çıkabilir.

Toprak istemişti! Atatürk'ten o isme tarihi yanıt! - Resim : 2

29 Ekim’e tesadüf etmişti. O gün bütün sefirlere verilecek bir ziyafet vardı Ankara Palas'ta. Atatürk oraya gidecekti. Fakat bunu okuduktan sonra müthiş hırslandığını gördüm Atatürk’ün, İtalyan Sefiri de yeni gelmişti. Daha yeni itimatnamesini vermişti.

Yemekte İtalyan Sefiri de karşısında, fakat daha yanda oturuyordu. Tevfik Rüştü Aras da sağında Atatürk’ün.

Atatürk, Tevfik Rüştü Arasa hitaben :

'Ekselânsa bir şeyler söylemek istiyorum. Tercüme ediniz!'

O sırada da sofrada herkes birbirleriyle konuşuyordu. Ve Atatürk Mussolini’nin o beyanatı hakkında konuşmaya başladı. Tevfik Rüştü Aras bir ara tercüme ederken çekindi...

Toprak istemişti! Atatürk'ten o isme tarihi yanıt! - Resim : 3

Bunun üzerine Atatürk 'Ha evet! Sen bırak! Ben kendim konuşurum! Tercüme etmene gerek yok,' dedi.

Bir de baktım, doğrudan doğruya sefire hitap ederek Mussolini’nin o günkü beyanatını tenkit ederek yüksek sesle konuşmaya başladı Atatürk Fransızca olarak.

Tabiî sofradakilerin hepsi sustular, dinlemeye başladılar. Halbuki daha evvel aralarında konuşuyorlardı. Atatürk konuşmaya başlayınca durdular. Gazetelerde o zaman çıkmadı bu konuşma, işte, benim şahit olduğuma göre Mussolini’nin sözleri üzerinde müthiş bir tenkit yaptı.

Bizim memleketimize herhangi bir suretle göz koyamaz, bunu aklından çıkarmalıdır! Sonra da söylediği söz şu oldu herkese karşı:

'Efendim dedi, söylediklerimi dinlediniz. Benim fikirlerim bu, Mussolini’nin bu sözlerine karşı! Bunları istiyorum ki sefir kendi memleketine, Mussolini’ye olduğu gibi yazsın!'

Artık yazdı mı, yazmadı mı bilmiyorum, ama ben buna şahit oldum ve orda bulunanlar da şahit olmuştu. Yani böylece hakikaten Mussolini’nin isteklerini, Türkiye hakkındaki fikirlerini daima reddetme durumuna girmiştir.

Büyükelçi yemeğini bitirmişti. Atatürk’ü selamlayıp, tek kelime söylemeden Ankara Palas’ı terk etti.

Mussolini‘nin hala aynı saçmalıklara devam ettiği görülmekte idi. Sanki, Atatürk’ ün o sözlerine cevap vermek istiyormuşçasına, Rodos Adası'na asker yığmaya başladı.

Birkaç ay sonra da İtalyan Büyükelçisi, Cumhurbaşkanımızla görüşmek üzere randevu istedi. Belki hükümetinin bir notasını, bir ültimatomunu O’ na vermek niyetinde idi. Atatürk, elçiyi günlük kostümü ile kabul etti. İtalyan elçisi, Atatürk’e Mussolini’nin bazı isteklerini söylemişti. Atatürk bu sözleri bir süre dinledikten sonra şunları söyledi:

'BANA 1O DAKİKA MÜSAADE EDİNİZ'

Toprak istemişti! Atatürk'ten o isme tarihi yanıt! - Resim : 4

'Bana on dakika müsaade etmenizi rica ederim,' diyerek yandaki odaya geçti.

Döndüğü zaman asker elbisesi üzerindeydi.

Mareşal üniformasını ve çizmelerini giymiş olarak elçinin yanına döndü ve:

'Buyurun, şimdi sizi dinliyorum,' dedi.

İtalyan Büyükelçisi, afallamış gözlerle O’ na baktıktan sonra, şunları söyleyebildi:

'Ekselanslarına, Duce’nin selamlarını ve iyi dileklerini takdim etmek için rahatsız etmiştim.'

Başka tek laf etmeden çıktı, gitti. Ertesi gün Mussolini, Rodos’daki askerlerini geri çekmiş bir daha da Antalya‘nın adını ağzına almamıştır.

Kaynak:

Atatürk'ün Günlükleri ve Tarihten Notlar

Prof. Dr. Afet İnan - Atatürk'ten Hatıralar

Kaynak: AA
Mustafa Kemal Atatürk Mussolini