Trump’tan Zelenskiy'e tarihi mesaj: Kırım’ı NATO’yu unut

Washington’da dün yapılan görüşme öncesi ABD Başkanı Donald Trump ve Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy arasında gerginlik yaşandı. Trump, Truth Social hesabından Zelenskiy’e bir mesaj yolladı. Mesajda açıkça “Kırım geri alma ve NATO üyeliğini unut!” diye yazdı. Trump böylelikle Kırım’ın Rusya’ya ait olduğunu kabullenmiş oldu. Zelenskiy de bunun üzerine X sosyal medya hesabından bir açıklama paylaşarak, “Barış kalıcı olmalıdır. Yıllar önce Ukrayna'nın Kırım'ı ve doğumuzun bir kısmını, Donbass'ın bir kısmını terk etmek zorunda kaldığı ve Putin'in bunu yeni bir saldırı için sıçrama tahtası olarak kullandığı gibi olmamalı.” dedi.

Zelenskiy, olası barış önerisini görüşmek üzere pazartesi günü Beyaz Saray'a toplantıya çağrıldı. Haberlere göre plan, Kiev'in Donbass'ta kalan mevzilerden vazgeçmesini ve çatışmaların durdurulması karşılığında başka yerlerdeki savaş hatlarının dondurulmasını içeriyor.

‘DURDURABİLİRSİN’

ABD Başkanı Trump, Ukrayna Lideri Zelenskiy'in NATO üyeliğini dışlayan ve toprak tavizleri içeren bir anlaşmayı kabul ederek Rusya ile çatışmaları "derhal" durdurabileceğini söyledi. Trump pazar günü Truth Social ağında Zelensky'in "isterse Rusya ile savaşı hemen bitirebileceğini ya da savaşmaya devam edebileceğini" yazdı. ABD Başkanı, "Nasıl başladığını hatırlayın. Obama'nın verdiği Kırım'ı geri almak yok (12 yıl önce, tek bir kurşun bile atılmadan!) ve UKRAYNA TARAFINDAN NATO'YA GİRMEK YOK. Bazı şeyler asla değişmez!!!" diye ekledi.

Trump, 2014 yılında Kiev'deki Batı destekli darbenin ardından Kırım'ın Rusya ile yeniden birleşme yönünde oy kullanmasına atıfta bulunuyordu.

‘KREMLİN TAVİZ VEREBİLİR’

Öte yandan Trump'ın özel temsilcisi Steve Witkoff, Rusya'nın Ukrayna ile "toprak takası" kapsamında bazı tavizler vermeye hazır olduğunu iddia etti. Witkoff, pazar günü CNN'ye verdiği demeçte, Alaska zirvesi sırasında Rus heyetinin "masada bu beş bölgeyle ilgili olarak bazı tavizler verdiğini" söyledi. Witkoff'un Kırım, Donetsk ve Lugansk ile Zaporojiya ve Herson bölgelerini kastettiği değerlendiriliyor.

ABD'li yetkiliye göre Kremlin, Kiev ile "toprak takası" yapmaya hazır görünüyor ve mevcut cephe hattı en azından bazı bölgelerde başlangıç noktası olarak hizmet ediyor. Witkoff, Moskova'nın taleplerinin "ılımlılığa" doğru önemli bir değişim geçirdiğini söyledi.

NATO TARTIŞMASI

Witkoff yaptığı açıklamada, Washington ve Avrupalı müttefiklerinin Ukrayna'ya NATO çerçevesi dışında güvenlik garantileri sunmayı düşündüklerini söyledi. Rusya için NATO’nun Ukrayna’da varlığı kırmızıçizgi. İngiltere, Fransa ve Almanya ise Ukrayna’ya sağlanacak güvenlik garantisinin NATO çerçevesinde olmasını istiyor.

İtalya Başbakanı Giorgia Meloni dün “İstekliler Koalisyonu” olarak adlandırılan sanal bir toplantıda konuyla ilgili açıklama yaptı. Corriere della Sera gazetesine göre Meloni, “Rusya'nın 1,3 milyon askeri var. Bu görevi yerine getirmek için kaç asker göndermeliyiz? Eğer askerlerimizden biri ölürse, görmezden mi geleceğiz yoksa tepki mi göstereceğiz? Çünkü eğer tepki verirsek, NATO'nun da bunu yapmak zorunda kalacağı aşikar. O zaman da maddeyi [Madde 5] derhal devreye sokabiliriz.” ifadelerini kullandı.

‘AVRUPA KENARDA BIRAKILIYOR’

Polonya Dışişleri Bakan Yardımcısı Wladyslaw Bartoszewski'ye göre Ukrayna'nın geleceğine ilişkin kararlar sadece Washington'da alınacak ve Avrupalı liderler kenarda kalacak. Dün Polsat News'e konuşan Bartoszewski, Trump'ın müzakerelerin gidişatını dar bir Amerikan çemberi içinde şekillendireceğini belirterek, “orada kararları tek bir kişinin verdiğini” savundu.

Dünkü toplantıya Fransa Cumhurbaşkanı Emanuel Macron, Almanya Şansölyesi Friedrich Merz, İngiltere Başbakanı Keir Starmer, İtalya Başbakanı Giorgia Meloni, Finlandiya Cumhurbaşkanı Aleksander Stubb ve Avrupa Konseyi Başkanı Ursula von der Leyen katıldı.