Türkiye’de sessiz sessiz yayılıyor: O böcekler artık her yerde!

İstilacı teke böceği, özellikle İstanbul’un Şişli ve Beşiktaş ilçelerinde akçaağaç, çınar ve kestane ağaçlarında yeniden görülmeye başlandı. Uzmanlar, bu böceğin bitkinin iç kısmını kemirerek hem canlı dokuya hem de ekonomik değere zarar verdiğini, üreme kapasitesinin oldukça yüksek olduğunu belirtiyor.

Aynı dönemde uzun boynuzlu kene de Türkiye’de ilk kez tespit edildi. Araştırmalarda, bu kenelerin İstanbul'dan yayıldığı, tüm yaşam evrelerine ait bireylerin gözlemlendiği ve sadece dişi bireylerden oluşan popülasyonlar kurarak hızla çoğalabildiği ortaya kondu. Ayrıca bu türün 30’dan fazla hastalık etkenini taşıyabileceği vurgulanıyor.

1. İstilacı Teke Böceği (Anoplophora chinensis)

İlk Tespiti: Türkiye’de ilk kez 2014 yılında görüldü. 2025 yazında yeniden Şişli ve Beşiktaş’ta yayılım gösterdi.

Zararı: Ergin bireyler çiçek, yaprak ve kabukla beslenirken; larvalar, ağacın odun dokusunda tüneller açarak bitkiyi içten kurutuyor. Bu, ağacın hem estetik hem ekonomik değerini yok ediyor.

Üreme Hızı: Günlük 30 km’ye kadar hareket edebildiği ve her bireyin sezonda binlerce yumurta bırakabildiği belirtiliyor.

Alınan Önlemler: Tespit edilen ağaçların işaretlenerek kesildiği, vatandaşların bu böcekle karşılaştıklarında Tarım Müdürlüklerine bildirimde bulunması gerektiği belirtiliyor.

2. Uzun Boynuzlu Kene (Haemaphysalis longicornis)

İlk Keşif: İstanbul’da bir bireyin üzerinde rastlanan kene sonrası başlatılan çalışmalarla, türün Türkiye’ye yerleştiği doğrulandı.

Tehlike Potansiyeli: İnsan sağlığına doğrudan saldırmasa da, taşıdığı 30’dan fazla patojen ile ciddi halk sağlığı riski oluşturabiliyor.

Bilimsel Teyit: Yapılan çalışmalarla, bu türün Türkiye’de artık yerleşik olduğu bilimsel olarak doğrulandı.
Uyarı: Uzmanlar, bu türle karşılaşılması durumunda en yakın sağlık kuruluşuna başvurulması gerektiğini vurguluyor.

ÖNLEM İÇİN ÖNERİLER

İstilacı böcek ve kenelere karşı toplumun alabileceği bazı basit ama etkili önlemler var. Öncelikle, bu canlılarla karşılaşılması durumunda hızlıca fotoğraflanıp ilgili kurumlara—Tarım ve Orman Müdürlükleri ya da sağlık kuruluşlarına—bildirimde bulunulması gerekiyor. Böylece yayılımın takibi daha etkili şekilde yapılabiliyor.

Özellikle evlerin bahçelerinde, parklarda ya da sokaklarda bulunan akçaağaç, kestane, dişbudak gibi ağaçlar düzenli olarak kontrol edilmeli. Ağaçların gövdelerinde veya yapraklarında anormal bir görüntü fark edilirse, durumu uzmanlara danışmak önemli.

Kenelerle ilgili olarak da özellikle kırsal alanlara ya da ormanlık bölgelere gidildiğinde alınacak kişisel önlemler büyük önem taşıyor. Bu tür yerlerde uzun kollu giysiler tercih edilmeli, açıkta kalan bölgeler kapatılmalı ve kene kovucu sprey kullanılmalı. Dönüşte mutlaka tüm vücut detaylı bir şekilde taranmalı.

Son olarak, bu tür istilacı canlıların yayılımı devlet kurumları ve üniversitelerin yürüttüğü saha çalışmaları ile takip ediliyor. Bu nedenle vatandaşların da sürece bilinçli katılımı, gözlem ve bildirimi aksatmaması bu mücadelede büyük katkı sağlıyor.

Temmuz'da en çok zamlanacak ürünler belli oldu: Tüketiciye kötü haberEkonomi