Üreten kadınlar İş Bankası'nın etkinliğinde buluştu: Kadınların gücüyle tarım dönüşüyor

Birleşmiş Milletler’in (BM) 2008 yılından bu yana kutladığı 15 Ekim Dünya Çiftçi Kadınlar Günü kapsamında, Türkiye İş Bankası bu yıl üçüncüsünü düzenlediği “Kadının Gücü: Geleceğin Tarımı” etkinliğinde ülkenin farklı bölgelerinden üretici kadınları buluşturdu.
BM’nin 2025 yılını “Kooperatifler Yılı” ilan etmesiyle birlikte bu yılki etkinlikte dayanışma, birlikte üretim ve kadın kooperatiflerinin önemi vurgulandı.

'KADIN KOOPERATİFLERİ DAYANIŞMANIN SEMBOLÜ'

Etkinliğin açılışında konuşan İş Bankası Genel Müdür Yardımcısı Sezgin Yılmaz, Türkiye’de 5 milyon tarım üreticisinin 2 milyonunu kadınların oluşturduğunu, ancak Çiftçi Kayıt Sistemi’ne kayıtlı kadın oranının sadece yüzde 15 olduğunu söyledi.
Yılmaz, “Tarımın yükünü sırtlayan kadınlar, gelir paylaşımı ve karar mekanizmalarında hâlâ arka planda kalıyor. Oysa kadınlar erkeklerle aynı olanaklara sahip olsaydı, küresel tarımsal üretimden elde edilen gelir 1 trilyon dolar daha fazla olabilirdi. Kadın üretirse sadece üretimi değil, sürdürülebilirliği ve toplumsal refahı da artırır. Araştırmalar kadınların üretiminin daha verimli olduğunu ortaya koyuyor.” dedi.

Kadın kooperatiflerinin yalnızca ekonomik değil, sosyal dayanışmanın da sembolü olduğunu vurgulayan Yılmaz, bu konuda desteklerinin süreceğini ifade etti.

KADIN ÜRETİCİLERE DİJİTAL PAZAR DESTEĞİ

İş Bankası olarak “Yeni Nesil Çiftçi Kadın Buluşmaları” kapsamında kadın üreticilere dijital pazarlama, markalaşma ve finansal okuryazarlık eğitimleri verdiklerini belirten Yılmaz, üretici kadınların Pazarama platformu üzerinden komisyon ve kargo ücreti ödemeden ürün satabildiklerini söyledi.
Bu sayede Mart 2024’ten bu yana 7 milyon TL’nin üzerinde gelir elde edildiğini ifade eden Yılmaz, “En fazla satış yapan üç kadın üreticiyi tarım alanındaki iyi uygulamaları yerinde görmek üzere Hollanda’ya götürdük. Gelecek yıl bu fırsatı altı kadın üreticiyle paylaşmayı planlıyoruz.” dedi.

'KADINLAR BİRLİKTE ÇALIŞTIĞINDA DAHA ÇOK KAZANIYOR'

Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) Türkiye Temsilcisi Dr. Ayşegül Selışık, dünyada hâlâ 720 milyon insanın açlıkla mücadele ettiğini belirterek sürdürülebilir bir geleceğin kırsal kesimde yaşayan kadınların güçlenmesiyle sağlanabileceğini söyledi.
Selışık, FAO olarak 19 ilde 38 kadın kooperatifiyle çalıştıklarını belirterek, “Kadınlar birlikte çalıştığında marka değeri yaratıyor, katma değeri yüksek ürünler üretiyor, daha çok kazanç elde ediyor. Kooperatifçiliği güçlendirmeye devam etmeliyiz.” dedi.

ÜRETİCİ KADINLARIN İLHAM VEREN HİKÂYELERİ

Etkinlikte Türkiye’nin farklı bölgelerinden kadınlar, tarıma nasıl adım attıklarını ve karşılaştıkları zorlukları anlattı. Her biri, üretim yolculuğuyla hem kendi hayatını hem çevresini değiştirdi.

Antalya’dan Kamile Kıvrak, 60 keçiyle başladığı yetiştiricilikte bugün 200 küçükbaş hayvanlık bir sürüye sahip. Sürüsünü kaybetmemek için teknolojiye yönelen Kıvrak, internetten öğrendiği bilgilerle gece görüşlü drone kullanarak hayvanlarını takip ediyor. “Eskiden dağ tepe gezerdim, şimdi dronumla sürüyü kontrol ediyorum. Bu da kadınların teknolojiye ne kadar hızlı uyum sağladığının göstergesi.” dedi.

Burdur’dan Dr. Ece Aynur Onur, ABD’de akademisyenlik yaparken ailesindeki kayıpların ardından ata toprağına dönme kararı aldı. Kuraklıkla mücadele eden köyünde susuz tarım yöntemleriyle üretim yapmaya başlayan Onur, “Toprağı koruyarak üretmenin mümkün olduğunu göstermek istedim. Bilimle tarımı buluşturduk, şimdi hem üretim yapıyor hem kozmetik ürün geliştiriyoruz.” diye konuştu.

Van’ın Gevaş ilçesinden Songül Güleç, 7 kadınla birlikte kurdukları Artos Kadın Tarımsal Kalkınma Kooperatifi ile tamamen organik bal ve polen üretimi yapıyor. Güleç, “Kadınların arıcılık yapması başta garip karşılandı ama şimdi köydeki diğer kadınlar da arıcılığa başladı. Çocuklarımız bile üretimle büyüyor.” dedi.

Kırklareli’nden Çiğdem Onbey, Uşak’tan göç ettikten sonra Kayalı köyünde beş inekle başladığı üretimde bugün 70 hayvana ulaştı. Sabah beşte kalkarak yağmur-çamur demeden hayvanlarına bakan Onbey, köy kahvesinde de eşiyle birlikte çalışıyor. “Başta kadın olarak kahvede çalışmama tepki vardı ama zamanla insanlar değişti. Şimdi herkesin uğrak yeri olduk.” ifadelerini kullandı.

Bodrum’dan Cahide İmre, ailesinden kalan arazide tropikal meyve yetiştiriciliği yapıyor. 8 yıldır üretim yaptığını anlatan İmre, “Mardin’den İzmir’e tedavi için gelmiş bir çocuktum. Şimdi o keçi sütüyle ayağa kalkmış kız, tropikal meyveleriyle köyünü kalkındırıyor.” diyerek duygularını paylaştı.

Kayseri’nin Yahyalı ilçesinden Menekşe Koyuncu, çocukluğundan beri tarımla iç içe olduğunu söyledi. 500 kişinin katıldığı çiftçi kadınlar yarışmasında birinci olarak Viyana’da eğitim alma hakkı kazanan Koyuncu, dönüşünde solucan gübresi üretimine başladı. “Toprak ölmez, biz yeter ki ona iyi bakalım. Artık oğlum da seracılığa yöneldi, biz toprağa inandıkça o da bize karşılığını veriyor.” dedi.