Üretirken mutlu olan kadınlar

Düzce Akçakoca’dayız. Tarihi dokusunun ve yapısının güçlü olduğu turistik bir ilçe. Akçakoca Tarihi Mahalle Çarşısı, haftasonları sadece iki gün açık olan, çok hareketli ve sokakları Karadeniz’e açılan şirin bir tepede bulunuyor. Üreten Kadınlar Kooperatifi Başkanı Gülten Özdeş ve yöneticilerinin davetleri üzerine bir araya geldik.

- Üreten Kadınlar’ın yola çıkışını tetikleyen ve öncülüğünü yapan bu çalışmanın öyküsünü anlatır mısınız?

Bizler burada, kadınlarla hem üretiyoruz hem de üretirken mutlu oluyoruz… Bizler bu yola 2015 yılında çıktık. Fedakarlıklarla kaynak yarattık. Kullanılmış her türlü ev eşyalasını kullandık. Kadınlarımızın çeyiz sandıklarında bekleyen kullanılmamış türlü türlü çeyizlik el emekleri ile yaptıkları işlemelerini, dokumalarını, dantellerini, oyalarını, eşyalarını bir araya topladık. Atılmak için çöpe bırakılacak ev eşyaları ve yine kamu kurumlarının elden çıkardığı ikinci el eşyaları ve malzemeleri topladık. Bunlar bizim üretim yaptığımız ana malzememizi oluşturuyor. Toplanan bu eşyaların yeniden nerede nasıl kullanılacağını belirleyerek, atölyelerimizde çalışmalar yaparak, yenileyerek, değiştirerek, güzelleştirerek ihtiyaçları karşılayan eşya durumuna getiriyoruz. Bunları yaparken geri dönüşümü sağlayarak kullanılabilir hale getiriyoruz.

ÜRETİRKEN MUTLU OLAN KADINLAR

Gayemiz hem değerlerimize sahip çıkmak hem de israfı önlemek. Üretirken mutlu olan kadınlar, hiçbir geliri olmayan ev kadınları bir araya gelerek kendi imkanları ile ürettiklerini, sattılar ve geliri ile tekrar tekrar ürettiler. Kaynak yaratarak ve yeni ürünlerin çıkarılmasını sağlayarak çalışmalara başladık. Üreten kadınlar, evlerindeki işlerini de aksatmadan yapıyor. Çocuklarının bakımını da ihmal etmiyor.

Mesleği olmayan kadınların da yeteneklerine göre çeşitli meslek edinme kurslarına katılmalarını sağlıyoruz. Meslek edinen kadınlar üretim çeşitlerini çoğaltıyorlar. Ürettikleri ürünlerin satışıyla ekonomilerine katkı sağlıyorlar ve mutlu oluyorlar. Bu güzel çalışmalar büyüyerek devam ederken, bunu bir dernek kurarak ve dernek çatısı altında yapmaya karar verdik.

Derneğimiz, Akçakoca Tarihi Mahalle ve Çevresi Kültür Dayanışma Turizm Derneği olarak 2018 yılında kuruldu. Derneğimizin ilk faaliyeti, adından yola çıkarak tarihi mahalledeki, 100 yıllık tarihi binaların korunması, onarılması, yeniden kullanılması için farkındalık yaratan bir proje oldu.

Bu proje ve Kültür Bakanlığının da onayı ve desteği ile binaların tadilat ve restorasyon çalışmaları yapılmaya başlandı. Tarihi binalarımızın güzel görüntüleri ortaya çıkınca bizler büyük azim ve kararlılıkla çalışmalarımıza sarıldık.

Yani biz bir ateş yaktık, ateşe odun taşıyan ve harlatan, bu ateşi büyüten, üreten kadınlarla yolumuzu aydınlattık. Bu aydınlanma ile Üreten Kadınlar Kooperatifi’ni kurmaya karar verdik. Çeşitli mesleklerde ve iş yerlerinde çalışan yedi kadın arkadaşımızla 2021 yılında, Akçakoca Bakır Tencereliler Kadın Girişimi İşletme Kooperatifi’ni kurduk. Dernekle yola çıktık, çalışmalarla şimdi bu aşamaya geldik.

Bakır Tencereliler adını da seçerken kendi kültürümüze, gelenek ve göreneklerimize, aile sofra ve yemek alışkanlığı ile birlikteliği korumak ve bu değerlerimizi geleceğe taşımak için seçici davrandık.

Kooperatifin çalışmalarına bir kahvaltı evi açarak başlamak ve açılan bu yerin bir bölümünde de üretilen ürünlerin sunumunun ve satışının yapılacağı yer düşünüyoruz. Akçakoca’ya ait yerel coğrafi işaretli olan üç ürünün Akçakoca Ticaret Odasından patentini aldık. Bu ürünler, Akçakoca Melengücceği Tatlısı, Akçakoca Mancarlı Pidesi ve Akçakoca Sarı Fındığı.

KADINLAR ÇARŞIDA KENDİ ÜRETTİĞİNİ SATIYOR

Tarihi Mahalle ve Çarşı’daki binaların kullanım şekli, giriş katları oturma, yiyecek ve içecek, çay kahve veya çalışma atölyeleri ile ürünlerin sunumu ve satış yapılan dükkanlar olarak düzenlenmiş. Üst katları ev konut veya pansiyon, butik otel olarak kullanılan sıcak ve samimi ortamlar olarak dikkat çekiyor.

Tarihi çarşıda 114 esnafın tamamına yakını kadın esnaflardan oluşuyor. Bu kadın esnaflar da kendi aralarında birbirleri ile dayanışma içerisinde üretim yapıyorlar. Kendi aralarında birbirini tamamlıyor ve ürettikleri ürünlerle de üretimde güç birliğini sağlıyorlar. İş yerlerinde, pencere ve camlı alanlarda, sunum ve satış yerlerinde yöreye ait nakış işlemelerin ve dantellerin bulunduğu örtülerle görselliği ve albenisi olan tasarımlarla düzenlenen mekanlar çok dikkate değer bulunuyor.

‘MEMLEKETİMİZE HİZMET BORCUMUZ VAR’

Biz memleketimizi, Akçakoca’yı çok seviyoruz ve memleketimize bir hizmet borcumuz olduğunu düşünerek bu dernek ve kooperatif çalışmalarına başladık. Bir grup üreten kadınla bu çalışmalara giriştik. Her işimizi severek yapıyoruz, üretiyoruz ve üretirken mutlu kadınlar oluyoruz.”

NOT: Arzu Özdeş Çoruh, Akçakoca Belediyesi Kültür ve Sosyal İşler Müdürü, Dernek üyesi ve Kooperatif yöneticisi Gülten Özdeş, Akçakoca Tarihi Çarşısı Dernek Başkanı ve Kooperatif yöneticisi ile yönetimde bulunan arkadaşlarıyla birlikte yapılan güzel işlerini doyumsuz tadıyla anlatırken, “Akçakoca’ya gelin, bu tarihi yerleri görmeyi ihmal etmeyin.” diyerek davette de bulundular.