Washington’da Heybeliada mesaisi
Fener Rum Kilisesi Başpapazı Bartholomeos, ABD’ye gitti Türkiye’yi şikayet etti. Hristiyanların zulüm gördüğünü iddia eden Bartholomeos, Heybeliada Ruhban Okulu’nun açılmasını istedi. ABD’li yetkililer de hükûmetten bu konuda Türkiye’ye baskı yapmasını talep etti.
Fener Rum Kilisesi Başpapazı Bartholomeos, ABD ziyaretleri kapsamında ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Michael J. Rigas ve ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Mike Johnson’la bir araya geldi. Görüşmelerde, Heybeliada Ruhban Okulu’nun yeniden açılması, Suriye’deki Ortodoksların durumu ve Papa 14. Leo’nun İznik Konsili’nin 1700. yılı nedeniyle Türkiye’ye yapacağı ziyaret konuşuldu.
Dışişleri Bakan Yardımcısı Rigas’ın Bartholomeos için verdiği yemeğe yaklaşık 20 Kongre üyesi de katıldı. Kongre üyeleri, Heybeliada Ruhban Okulu’nun açılması konusunda Fener Kilisesi’ne desteklerini bildirdiler.
Etkinliklerde Türkiye’nin Kıbrıs’ta işgalci olduğunu savunan ABD Rum Ortodoks Kilisesi Başpiskoposu Elpidophoros da yer aldı.
BAKAN YARDIMCISI’NDAN ÖZEL DAVET
Dışişleri’nde düzenlenen yemekte konuşan Rigas, Fener Kilisesi’nin özgürce faaliyet yürütmesi gerektiğini söyledi, “Din özgürlüğü bir ayrıcalık değil, evrensel bir haktır. Din özgürlüğü ve dünyada barış davasını ilerletmek için sizinle birlikte çalışma fırsatını dört gözle bekliyorum.” dedi.
Bartholomeos da dinde milliyetçiliğin tehlikeli olduğunu belirterek, Rusya devletini ve patrikhanesini hedef aldı. Yunanistan’ın ABD Büyükelçisi Ekaterini Nassika ve Ortodoks din adamları da gecede yer aldı.
TÜRK BÜYÜKELÇİLİĞİ YEMEK VERDİ
Bartholomeos, Washington’daki Türk Büyükelçiğinde de ağırlandı. Büyükelçi Sedat Önal, başpapaz için bir yemek verdi. Büyükelçiliğin sosyal medya hesabından yapılan duyuruda “Büyükelçi Sedat Önal, ABD’yi ziyaret eden Fener Rum Patriği Bartolomeos ve heyeti ile Büyükelçiliğimizde görüşmüştür.” ifadeleri kullanıldı.
Öte yandan Yunan Büyükelçiliği de Bartholomeos’u ağırladı.
‘YENİ ROMA BAŞPİKOPOSU’ DİYE HİTAP ETTİ
ABD Kongresi’nin Ortodoks üyesi Gus Bilirakis, 15 Eylül’de Kongre’de yaptığı konuşmada Bartholomeos’u dinler arası diyalog konusundaki çalışmalarından dolayı övdü.
Bartholomeos’tan “Konstantinopolis ve Yeni Roma Başpiskoposu, Ekümenik Patrik” diye bahseden Bilirakis, Ayasofya’nın yeniden kilise olarak açılması gerektiğini savundu. Bilirakis şunları söyledi:
“Kutsal Efendimiz (Bartholomeos) sadece büyük bir ruhani lider değil aynı zamanda barış, dinler arası diyalog ve din özgürlüğü için eşsiz bir elçidir. Tüm inançlar arasında barış ve uzlaşı için çaba gösterme ve ulaşma konusunda bir sicile sahip ve Hristiyanlar, Yahudiler ve Müslümanlar arasında diyaloğu teşvik etti.
‘AYASOFYA KİLİSE OLSUN’ ÇAĞRISI
“Son yüz yılda, Türk devleti sistematik olarak Hıristiyan topluluklarını sömürmüş ve maalesef nüfusun yüzde 20’sini oluşturan bu toplulukların oranını yüzde 2’ye düşürmüştür.
“Türk hükümeti, 300 milyondan fazla inanan tarafından tanınan evrensel unvanını elinden alarak, Papa’nın ekümenik yargı yetkisini tanımayı reddetmektedir.
“Patrik, Erdoğan rejimi altında sessizce ayrımcılığa katlanmıştır. Türkiye’nin Ekümenik Patrikhane’yi ve dini miras hakkını tanımasını, Ekümenik Patrikhane’ye sadece Türk vatandaşları değil, tüm milletlerden din adamlarını yetiştirme hakkını vermesini, Halki (Heybeliada) İlahiyat Okulu’nu yeniden açmalıdır. Türkiye, Hıristiyanlığın mücevheri olan Ayasofya’yı, Tanrı’nın Kutsal Bilgeliği Kilisesi’ni, cami olarak değil, kilise olarak kesinlikle yeniden açmalıdır.
“Türk hükümeti eski kiliseleri camilere dönüştürürken, din adamlarını sindirirken ve dini ve etnik azınlıkları yerlerinden ederken, Kutsal Efendimiz sessizlerin sesi olmaya devam etti. Bu nedenle, bu vesileyle ABD Uluslararası Din Özgürlüğü Komisyonu’nu Türkiye’yi ABD yasaları kapsamında özel ilgi gerektiren ülke olarak tanımlamaya çağırıyorum.”
CFR’DE KONUŞMA YAPACAK
Bartholomeos, 25 Eylül’e kadar sürecek görüşmelerde Kongre ve Senato üyeleri ve bazı diplomatlarla da bir araya gelecek. Başpapaz program kapsamında bir dizi kilise ayinini yönettikten sonra 19 Eylül’de CFR’de uluslararası konularla ilgili konuşma yapacak. İş dünyası, devlet yetkilileri ve STK’larla da buluşacak olan Bartholomeos, bir vakfın kendisi adına vereceği ödül törenine de katılacak, Rockefeller Center’da düzenlenecek veda yemeğinin ardından da ABD ziyaretini tamamlayacak.
Heybaliada projesi
1971’de çıkan yasa ile Türkiye’deki tüm özel okullar Milli Eğitim Bakanlığına bağlandı. Fener Rum Kilisesi, Heybeliada Ruhban Okulu’nu Bakanlığın denetimine açmamak için okulu kapatmayı tercih etti.
Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin ile Bartholomeos, geçen yıl Heybeliada’da görüşmüş ve okulu gezmişti. Ardından Bakan Tekin, okulun açılabileceğine yönelik mesajlar vermişti. Bartholomeos da okulun 2026’da açılacağını açıklamıştı.
Türkiye’de sayıları 1000’in altına düşen ve genç nüfusu neredeyse olmayan Rum Ortodoksları, Heybeliada’da öğrenci yetiştirebilmek için yabancı nüfusuna ihtiyaç duyuyor. Ancak bu durum, Fener’in Lozan’a aykırı şekilde “ekümeniklik” (Dünya Ortodoksluğunun Merkezi) iddiasını tanımak anlamına geliyor.

