‘Zelenskiy gayrimeşru! Anlaşma imzalayamaz’

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin perşembe günü ABD’nin 28 maddelik barış planıyla başlayan sürece dair kritik açıklamalarda bulundu.

Putin, barış anlaşmasına dair henüz bir taslak belgeye sahip olmadıklarını zira Washington’ın yalnızca tartışılacak konuların bir listesini sunduğunu söyledi. “ABD teklifinin prensip olarak gelecekteki anlaşmaların temeli olabileceği konusunda hemfikiriz.” değerlendirmesinde bulundu.

ABD’nin Rusya’nın pozisyonunu “belirli alanlarda” dikkate aldığını kaydeden Rus lider ancak diğer “temel” konuların ciddi müzakereler gerektirdiğini belirtti.

‘ATEŞKES GERİ ÇEKİLMEDEN GEÇER’

Devlet Başkanı Kiev ve müttefiklerinin ısrarla istediği “koşulsuz ateşkes” için şu şartları sundu:

“Ukrayna birlikleri işgal ettikleri topraklardan çekilecek, ondan sonra çatışmalar duracak. Çekilmezlerse bunu askeri yollarla başaracağız.”

Putin, konuşmasında bu bölgeleri açıkça adlandırmadı ancak Rusya’nın bu konudaki tutumu belli: Moskova, Kiev’in 2022’nin sonlarında referandumlarla Rusya’ya katılan Donetsk, Luhansk, Herson ve Zaporijya bölgelerindeki tüm eski Ukrayna topraklarından çekilmesi halinde çatışmaları derhal durduracağını belirtmişti.

‘TÜM BÖLGELER MÜZAKERE EDİLMELİ’

Luhansk’ın tamamı, Donetsk’in yaklaşık yüzde 90’ı Rusların elinde. Putin, Ukrayna’nın Zaporijya’daki tüm cephe hattının Rusya’nın hızlı ilerlemesi ve tahkim edilmiş hatların aşılması sonrası çökme tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu duyurdu. Aynı şekilde Herson da Rus ordusunun aktif olarak ilerlediği bölgelerden biri.

Putin, Ukrayna ordusundaki insan gücü açığının giderek daha ciddi hale geldiğini ve kayıplar ile takviyeler arasındaki farkın daha da açılacağını kaydetti.

Rus lider ayrı bir parantez açarak “Kırım, Donbass ve Novorossiya”nın (Rusya kontrolündeki topraklar) tanınmasının Rusya ile ABD arasında müzakere konusu olması gerektiğine işaret etti. ABD barış planı Kırım ve Donbass’ın Rus toprağı olarak tanınmasını, diğer bölgelerde cephe hattının dondurulmasını öngörüyor.

‘ZELENSKİY ANLAŞMA İMZALAYAMAZ’

Rus lider, Kiev ile barış anlaşması imzalamanın “yasal olarak imkansız” olduğunu da bir kez daha vurguladı. Moskova’nın nihayetinde anlaşmaya varmak istediğini ancak mevcut Ukrayna yönetiminin seçimleri iptal ederek tüm meşruiyetini kaybettiğini yineledi.

Ukrayna’da cumhurbaşkanlığı seçimlerinin Mayıs 2024’te yapılması gerekiyordu. Zelenskiy sıkıyönetimi gerekçe göstererek seçim düzenlemeyi reddediyor. Moskova o tarihten beri kendisini gayrimeşru bir lider olarak görüyor. Trump da aynı nedenle Zelenskiy’i “seçimsiz diktatör” olarak tanımlamıştı.

ABD taslağı, anlaşmanın imzalanmasından 100 gün içinde Ukrayna’da seçimlere gidilmesini şart koşuyor. AB’nin karşı belgesi 100 gün sınırını “uygun zamanda” ifadesiyle değiştiriyor.

AVRUPA’YA GÜVENLİK GARANTİSİ

Putin, Avrupa devletlerinin ısrarla öne sürdüğü Rusya’nın NATO topraklarına saldıracağı iddiasına ise şöyle yanıt verdi:

“Bu size de komik gelmiyor mu? Tamamen saçmalık ve yalan. Hiçbir zaman böyle bir şey planlamadık.”

Rus lider bu iddiaları ortaya atanları “düzenbaz” olarak tanımladı ancak Avrupa’nın resmi bir güvence istemesi halinde bunu yapmaya hazır olduklarını açıkladı. Putin’e göre AB liderleri “Rus tehdidi”ni abartarak iç siyasi çıkar elde etmeye çalışıyor ve savunma sanayisinin çıkarlarına hizmet ederek “ekonomilerinin içler acısı durumunu” örtmeye çabalıyor.

‘AMAÇLARI ÇALMAK VE SAVAŞI SÜRDÜRMEK’

Putin ayrıca ABD Özel Elçisi Steve Witkoff’u eleştiren Batılı çevrelerin amacının “Ukrayna müesses nizamıyla birlikte para çalmak ve çatışmaları son Ukraynalıya kadar sürdürmek” olduğunu söyledi. Bloomberg bu hafta başında Witkoff’un üst düzey Rus yetkililerle yaptığı bazı telefon görüşmelerinin dökümünü yayınlamış, Putin’in söz ettiği çevreler Witkoff’u “Rusya’ya koçluk” yapmakla suçlamıştı. Putin’e göre Witkoff sadece Amerikan çıkarlarını savunuyor.

Rus Devlet Başkanı, bir ABD heyetinin gelecek hafta Moskova’da olacağını da doğruladı. Putin isim vermese de heyete Witkoff’un başkanlık etmesi bekleniyor.