18 Mayıs 2024 Cumartesi
İstanbul 21°
  • İçel
  • Şırnak
  • Çanakkale
  • Çankırı
  • Şanlıurfa
  • Çorum
  • İstanbul
  • İzmir
  • Ağrı
  • Adıyaman
  • Adana
  • Afyon
  • Aksaray
  • Amasya
  • Ankara
  • Antalya
  • Ardahan
  • Artvin
  • Aydın
  • Balıkesir
  • Bartın
  • Batman
  • Bayburt
  • Bilecik
  • Bingöl
  • Bitlis
  • Bolu
  • Burdur
  • Bursa
  • Düzce
  • Denizli
  • Diyarbakır
  • Edirne
  • Elazığ
  • Erzincan
  • Erzurum
  • Eskişehir
  • Gümüşhane
  • Gaziantep
  • Giresun
  • Hakkari
  • Hatay
  • Iğdır
  • Isparta
  • Kırşehir
  • Kırıkkale
  • Kırklareli
  • Kütahya
  • Karabük
  • Karaman
  • Kars
  • Kastamonu
  • Kayseri
  • Kilis
  • Kmaraş
  • Kocaeli
  • Konya
  • Malatya
  • Manisa
  • Mardin
  • Muş
  • Muğla
  • Nevşehir
  • Niğde
  • Ordu
  • Osmaniye
  • Rize
  • Sakarya
  • Samsun
  • Siirt
  • Sinop
  • Sivas
  • Tekirdağ
  • Tokat
  • Trabzon
  • Tunceli
  • Uşak
  • Van
  • Yalova
  • Yozgat
  • Zonguldak

Katar özeti: ABD para, Suud İhvan derdinde

Rafet Ballı

Rafet Ballı

Gazete Yazarı

A+ A-

Katar krizine devam edelim.
Ülke küçük.
Kriz büyük.
Bütün dünyanın gündeminde.
* * *
Bölgedeki “derin” kaynaklardan yeni bilgiler geldi.
Dünkü tespitimiz doğrulanıyor.
Donald Trump'ın Suudi Arabistan'ı ziyaret sebebi: “Dost”larından “haraç” toplamak.
Araç: İsrail destekli “Sünni” ittifakı.
İdeolojik kılıf: Şii İran'ı sınırlamak.
* * *
Adamları “Başkan”dan önce doluşmuş bölgeye.
Dört ülkenin kapısı çalınmış: Suudi Arabistan, Katar, Birleşik Arap Emirlikleri ve Umman.
Birer fatura uzatılmış.
Söylenen: Bu kadar yıldır sizi koruyoruz...
* * *
(Küçük bir parantez.
Dikkat çekici bir ülke: Kuveyt.
Trump'ın “haraç listesi”nde yok.
Kimse çalmıyor kapısını.
Söylenen: Kuveyt, Kraliçe'nin mülkü sayılıyor.
Oranın tahsilatını Londra yapıyor.)
* * *
Devam edelim.
Dün de yazdım.
Suud cenahı geri çevirmedi. 380 milyar dolarlık ödeme sözü verdi.
110 milyarı bu yıl olmak üzere.
Kılıf: Silah alımı. Aslında bu kadar silah gelmeyecek.
ABD doğrudan tahsilatçılık yapıyor artık. “Koruma bedeli” diye.
* * *
Katar ise “ödeme emri”ni geri çevirdi.
Ayıracak kaynağım yok dedi.
Koparılan fırtınanın nedeni bu.
ABD cephesindeki beklenti ortada.
Katar yönetiminin boyun eğmesi.
Ya da değiştirilmesi.
* * *
Katar yönetimi nereye kadar direnebilir?
İlk tepkileri: Alttan almak.
En büyük umutları: “Dostları”nın devreye girmesi.
Doğrusu: AKP iktidarından başkası da pek görünmüyor.
* * *
Zaten: Tayip Erdoğan da hızlı davrandı.
Önce taraflarla konuştu: Katar Emiri ve Suud Kralı'yla.
Ama asıl önemlisi Vladimir Putin'di. Onunla da telefonlaştı.
Aramadıkları: NATO'dan müttefiklerimiz.
* * *
Dikkat: Erdoğan, sık yapıyor artık.
Tutunacak dal aradığı her defasında...
Yönünü hemen Moskova'ya çeviriyor.
Soralım: Tesadüf mü?
Yoksa: Türkiye'nin nesnel ittifak coğrafyası mı?
* * *
Erdoğan Katar'a destek olmaya mecbur.
Emir de giderse... Büsbütün yalnız kalacak.
Fakat: Tek başına kurtarması zor görünüyor.
Rusya ve İran'ı da katması lazım.
Ancak: Moskova ve Tahran'ın öne atılması... Risk alması zor.
* * *
İki olguyla sürdürelim.
Önce Suriye sahası.
Amerika ve Suudi Arabistan operasyonlar yaptılar.
Suriye muhalefeti içinde Türkiye ve Katar'ı küçülttüler.
Türkiye ve Katar'a yakın kanatlar ya zayıflatıldı... Ya da tasfiye edildi.
Bunun sonuçları olacak.
* * *
İkincisi: Türkiye'nin Katar'daki askeri üssü.
Şimdi: 300 kadar askerimiz var.
Hedef: 3 bine çıkarmak.
Yorum farklıydı. İran'a karşı kuruldu deniyordu.
Olaylar işin farklı yönünü ortaya çıkardı.
Bir ihtimal daha varmış: Katar'ı Arap dostlarından korumak.
* * *
Özetleyelim.
Katar olayı: Bir “iç cephe” harekatı.
Amerikancı cenahta yürütülüyor.
Amaç: “Hiza”dan çıkmaya çalışanları terbiye etmek.
* * *
İkinci olarak: Washington, yeni kaynaklara el koymak istiyor.
ABD ekonomisinin çarklarını döndürmek...
Askeri operasyonların maliyetini karşılamak için.
* * *
Yeni Başkan'la ABD derin devleti uzlaşmış görünüyor.
Askeri masrafları müttefikleriyle paylaşmak konusunda.
Petrol zengini Arap ülkelerinin yanı sıra...
İkinci hedef de NATO üyeleri...
Trump bu yüzden baskı yaptı.
Dedi ki: Askeri harcamaları artırın. Gayri safi milli hasılanızın yüzde 2'sine çıkarın.
Görünüşte: Son NATO zirvesinde kabul ettirdi bunu (25.5.17).
Uygulanır mı, göreceğiz.
Not: “Salma” listesinde uzun. Japonya, Güney Kore gibi ülkeler de var.
* * *
Öyle anlaşılıyor ki:
Trump asıl “finans” hamlesini “hasım cephe”ye yapacak.
Yani Avrasya'ya. Öncelikle Çin, Rusya, Hindistan ve İran'a...
Kullandığı araçlar: Ambargo, kriz, savaş tehditleri...
Amacı: Kriz yükünün bir kısmını da Avrasya'ya yıkmak.
Not: Rusya ve İran ambargolarının sürdüğünü hatırlatalım.
* * *
Fakat sorun şurada: Delik büyük, yama küçük.
ABD'nin ihtiyacını Avrasya'nın karşılaması: Mümkün görünmüyor.
Washington'un önünde iki yol var.
Ya: Geri çekilmeye, büzülmeye razı olacak.
Ya da: Dünyayı savaşa sürükleyecek.
* * *
Soruyla bitirelim: Dünya nereye gider?
Riskler ciddi.