Adsız Alkolikler (AA), Adsız Narkotikler (NA)

Alkol veya diğer madde kullanım bozukluğu olan kişiler alkol/maddeyi bırakmaya karar verdikleri zaman nereden, nasıl bir yardım alabileceklerini araştırmaya başlarlar. Tedavi için birçok ilimizde bulunan AMATEM’lere başvurabilirler. Farmakolojik tedavinin yanı sıra psikososyal tedaviler ayık yaşamı inşa etmelerinde önemli bir rol oynayacaktır. Bazı vakalar yatarak tedaviye ihtiyaç duymaktadırlar. Ancak unutmamak gerekir ki yatarak tedavi, tedavinin küçük bir kısmını kapsamaktadır. Tedavi uzun soluklu olmak zorundadır.
Alkol/madde kullanım bozukluğu sadece bir maddeyi kullanmak değildir, bir yaşam tarzıdır. Alkol/madde kişinin tüm yaşamına bir şekilde eşlik etmektedir. Kişi sevindiğinde de içer, üzüldüğünde, kederlendiğinde, sıkıldığında, yorulduğunda, hayal kırıklığına uğradığında, coşku hissettiğinde de içer. Arkadaş çevresi giderek alkol/madde kullanan kişilerden oluşur. Alkol/maddeyi bıraktığı zaman kendini sudan çıkmış balık gibi hisseder. Kendine yeni bir yaşam inşa etmelidir. Alkol/madde kullanımını tetikleyebilecek risklerden uzaklaşması, korunaklı durumları geliştirmesi önemlidir. Bu sırada olumlu ve olumsuz duyguları ile alkol/madde olmadan başa çıkmayı öğrenmesi ve aşermelerle başa çıkması gerekmektedir. Bu zorlu bir süreçtir. Bu süreçte tedaviye destek olacak Adsız Alkolikler (AA) veya Adsız Narkotikler (NA) grupları önemli bir etkiye sahiptir.
AA 1936 yılında Amerika Birleşik Devletleri’nde tedavi kurumlarında gördükleri yardım ile ayıklıklarını sürdüremeyen iki alkol bağımlısı tarafından kurulmuştur. AA’nın etkinliğinin fark edilmesi ile kısa sürede tüm dünyaya yayılmıştır. Daha sonra alkol dışı madde bağımlıları Narkotik Anonimler (NA) olarak ayrı bir grup kurmuşlardır.
AA ve NA’da doktor, psikolog bulunmaz. Bir bağımlıya ancak başka bir bağımlının yardım edebileceği ilkesi ile hareket eden kendine yardım grubudur. Kâr amacı gütmemektedir. Alkol veya diğer maddelere bağımlı olan kişiler birbirlerinden alkol/madde olmadan nasıl yaşayacaklarını öğrenirler. Bu gruplara katılım için tek koşul alkol/madde kullanımını bırakma isteğine sahip olmaktır.
Adsızlık ve gizlilik bu grupların kuruluşundan itibaren benimsedikleri önemli bir başka ilkedir. Kimliklerinin gizli kalacağı güvencesi, gruba katılımı kolaylaştırmaktadır. Yargılanmadıklarını, damgalanmadıklarını bilmek önemlidir. Bu şekilde alkol ve madde kullanım sorunlarını kabul etmeleri mümkün olmaktadır.

ÖRNEKLER YOL GÖSTERİYOR
Alkol/madde kullanımını bırakamayacağını düşünen kişiler, bırakabilmiş başka bağımlılar ile karşılaştıklarında bunun mümkün olabildiğini görürler. Bağımlılığın tedavi edilebilir bir hastalık olduğunu, ayıklığın sürdürülebilir bir durum olduğunu fark etmek, değişimi düşünmelerini ve planlamalarını sağlayabilir.
Yıllar önce AMATEM’de genç bir eroin bağımlısı hastamız vardı. Eroin kullanımını bırakmayı, kendine temiz bir yaşam inşa etmeyi çok istiyordu. Tedavi programına harfiyen uyuyor, değişim için elinden geleni yapıyordu. Bir sabah servise geldiğimde onu her zamankinden daha neşeli gördüm. Bir gün önce AMATEM’de NA’nın düzenli toplantılarından biri yapılmıştı. Heyecanla eksik parçayı bulduğunu söyledi. Bir gün önce toplantıya 3.5 yıldır temiz olan bir NA üyesi gelmişti. Eğer o 3.5 yıldır temiz kaldıysa kendi de bunu başarabilirdi. Bu hastamız tedavisine aynı şevk ile sarıldı. Taburculuktan sonra AMATEM’deki tedavinin yanı sıra düzenli olarak NA toplantılarına da katıldı. Bu hastamız 24 yıldır temiz kalmayı sürdürüyor.
AA ve NA toplantılarını çalışma saatleri dışında yaptığı için, çalışan bağımlıların katılımı da kolay olmaktadır. Bazı gruplar her gün, bazı gruplar haftada 3-4 kez toplanır. Bu iyileşmekte olan bağımlılar için önemli bir destek sağlar. Aşerme yaşadıklarında arkadaşlarının yanında olur ve alkol/madde kullanımını durdurmada yardım ederler. Çünkü onlar da benzer yollardan geçmiş, benzer zorlukları yaşamışlardır.
Sonuç olarak bağımlılık tedavi edilebilir bir hastalıktır. Herkes aynı yöntemle ayıklığını sürdüremeyebilir. Ancak herkes için bir yol vardır. AA ve NA birçok kişinin ayıklığını sürdürmesinde yardımcı olan bu yollardan biridir.