Mehbad Kürt Cumhuriyeti ve Barzaniler

İran devleti içinde bir kesimin Barzanilerin referandum kararına sert tepki koymak yanlısı olmadıkları söyleniyor. Buna gerekçe olarak da İran Kürtlerinin Irak’ta kurulacak bir Kürt devletinden etkilenmeyeceği ve bu devletin İran için bir tehdit olmayacağını ileri sürülüyor. Diğer bir gerekçe de İran Kürtleri ile Irak Kürtleri arasında bir ilişkinin bulunmadığıdır.

Doğu Perinçek Barzanilerin yapmak istediği referandumun İran için de büyük tehdit ve tehlikeler içerdiğini, bölgede yaşanan savaş ve saflaşmalar ekseninde açıkladı. Biz de bu iddiaların hem yaşadığımız gerçeklerle hem de tarihsel olarak doğru olmadığını göstermeye çalışacağız.

Kürt sorunu hiçbir zaman sadece bir devletin, yani sadece Türkiye’nin, Irak’ın, İran’ın veya Suriye’nin sorunu olmamış, dört ülkeyi de etkisi altına alan bir sorun olmuştur. Bu nedenle kurulacak olan kukla devletin sadece Irak’ın sorunu veya Türkiye’nin sorunu diyerek tehdide ancak gözümüzü kapatmış oluruz, tehdidi ortadan kaldırmış olmayız.

ŞEYH UBEYDULLAH HAREKETİ

İran son yüz elli yılın bütün Kürt hareketlerinden ve isyanlarından kuvvetle etkilendi. Dolayısıyla İran, Kürt sorununun hep bir parçası oldu. Padişah Abdülhamit’in destek ve kışkırtmasıyla Şeyh Ubeydullah İran’daki Kürt aşiretlerini İran devletine karşı ayaklandırmıştı. İsyan, Çarlık Rusya’sının araya girmesiyle bastırıldı. Osmanlı topraklarında yaşayan bir şeyh, İran’daki Kürt aşiretlerini ayaklandırabiliyordu.

MEHABAT KÜRT CUMHURYETİ

İkinci Dünya Savaşının bitimine doğru 1945 yılında anlaşmalı olarak, İngiltere ve Sovyetler Birliği İran’ı işgal ettiler. Sovyetlerin İşgal bölgesinde Azeri Türkleri ve İran Kürtleri harekete geçtiler. Türkiye ve Irak sınırı boyunca merkezi Mehabad olan bir devlet kuruldu. Devletin kuruluşu Sovyet işgal kuvvetlerinin desteğiyle olmuştu. İran’ın Kürtlerle meskun Mehabat şehrinde 1946 yılı ocak ayında kurulan bu devletçiğin herhangi bir silahlı gücü yoktu. Aşiretlere dayanıyordu. Ancak aşiretlerin bir kısmı da her zaman olduğu gibi aşiretler arası düşmanlıklardan dolayı bu devlete katılmadılar ve karşı çıktılar.

BU DEVLETİN YARDIMINA BARZANİLER KOŞTU

Mehabad’da bir Kürt devletin kurulduğunu haber alan Molla Mustafa Barzani hızla 500 silahlı atlı ile bu devletin yardımına koştu. Barzani Mehabad Kürt devletinin Savunma Bakanı ve Sillahlı Kuvvetlerinin Başkomutanı oldu.

Yapılan anlaşmalar sonucu Sovyetler Birliği, İran’dan askerlerini çekti. İran kendi toprakları üzerinde kurulan Mehabad Kürt devletine karşı harekete geçti. Molla Mustafa Barzani’nin yönettiği Mehabat Kürt devleti birlikleri yenildiler.

Barzani yanındaki silahlı adamlarıyla birlikte Sovyetler Birliği’ne sığındı. 11 yıl Sovyetler Birliği'nde sığınmacı olarak yaşayan Barzani, Irak’ta krallığın yıkılması ve cumhuriyet ilan edilmesi üzerine Irak’a geri dönebildi.

AĞRI İSYANI

Ağrı İsyanında sıkıştırılan isyancılar, Ağrı Dağı üzerinden İran’a geçiyorlardı. İran’da Türkiye sınırı boyunca yerleşik Kürt aşiretleri isyancılara yardım ve yataklık yapmakla kalmıyor, zaman zaman Türkiye’ye geçip, isyancıların yanında savaşa da girişiyorlardı. Defalarca uyarılmasına ve verilen notalara rağmen İran sınırlarını kapatıp, geçişleri engellemeyince Türkiye sınıra yığınak yapmaya başladı. Türkiye ile İran Kürt isyancılara yardım ettiği nedeniyle savaşın eşiğine geldi. Sovyetler Birliği'nin de askeri manevralara başlaması üzerine İran sınır boyunu kontrole başladı, Türkiye’nin önerisi üzerine Türkiye İran sınırında değişiklikler yapılarak isyancıların Küçük Ağrı, üzerinden kaçış yollarının kesilebilmesi için Türkiye’ye bırakıldı. Buna karşılık düzlük bir bölge İran’a verildi. Ve Ağrı isyanı bundan sonra bastırılabildi.

PKK VE PJAK

ABD ve İsrail’in İran’a karşı kullandıkları en önemli araçlardan biri, PKK’nın güya İran kolu sayılan PJAK’tır. Peki, bu PJAK nerede üslenmiş ve İran’a saldırılarını nereden yöneltiyor? Herkesin bildiği gibi Barzanilerin yönettiği Irak’ın kuzeyinden, Kandil dağından yöneltiliyor bu saldırıları. PJAK kuruluşundan bugüne ABD ile işbirliğini savunan ve ABD’nin eğitip silahlandırdığı bir örgüttür. PYD’de den yıllar önce ABD’nin kara gücü haline gelmiştir. Programında İran Kürtlerini de BOP çerçevesinde kurulacak “kukla devlete” katmak vardır.

Demek ki, İran Kürtleri ile Irak ve Türkiye, hatta Suriye Kürtleri arasında ilişki yok demek tarihsel olarak yanlıştır. Yaşanan olaylar da bunun doğru olmadığını gösteriyor.

ABD’nin BOP projesi, sadece Irak, Suriye ve Türkiye’yi kapsamıyor. Aynı zamanda İran’ı da kapsıyor ve BOP haritalarına İran’daki Kürt bölgesi de dahildir. Amerikalıların “Free Kürdistan” dedikleri “Kukla Devletin”haritalarına İranlı dostlarımızın bir daha dikkatlice bakmalarında yarar var sanıyorum.