Aydın Doğan Hürriyet’ini satar mı?

Bir toplantıda konuşulanları aktaracağım. Katılanlar anlattı.                                       

Tarih: Kasım 2014.                                         

Yer: İstanbul’da bir büyük holdingin merkezi.

Katılımcılar: Holdingin üst düzey yöneticileri.

Konuşan: Patron. Sözleri vurucu, şaşırtıcı. “Beyler...” diye başlıyor. “Batma” kelimesinin de kullanıldığı sert bir konuşma yapıyor.

Yöneticiler endişeli. Sözünü nereye bağlayacak acaba? “Patron” fazla bekletmiyor. Kararını açıklıyor: “Bütün harcamaları yüzde 30 kısacaksınız.”

***

Tahmin ettiniz. Konuşan Aydın Doğan. Hürriyet, Kanal D, CNN Türk ve Posta’nın sahibi. Aslında liste daha uzun. Birçok tematik te-levizyonu ve radyosu daha var.

Resmen, Türkiye’nin en büyük medya patronu. (Siyasi sıralama farklı: Tayyip Erdoğan birinci, Cemaat ikincidir.)

***

Sonra: Doğan Medya tasarrufa geçti. 200 kadar kişi işten çıkarıldı. Öyle çaycı, temizlikçi gibi düşük ücretliler değil. Özellikle yüksek maaşlılar.

Örnek: Danışman kadrosu. “Kendilerine teşekkür edildi.” Kanal D’de kazandırmayan dizilere son verildi.

***

Çare oldu mu? Henüz belli değil. Fakat içeriden bilenlere göre “zor”. Sorun, reklam gelirlerinde. Kamu reklamları neredeyse kesilmiş durumda. Yüzde 70’lik azalmadan söz ediliyor.

***

Örnek: 2014 gazete reklamları (Kaynak: The Nielsen Company’nin AdEx verileri).

Reklam verenler: Devlet bankaları, Borsa, Avea, Türk Telekom, THY, TOKİ gibi kamu kuruluşları. Hükümet gazetelerinin kamu ticari reklam karnesi şöyle:

(İlk rakam tirajı, ikinci rakam kaç bin sütun santim ilan aldığını gösteriyor).

Sabah (318 bin), 124 bin sütun cm.

Star (121 bin), 99 bin sütun cm.

Yeni Şafak (118 bin), 65 bin sütun cm.

Akşam (103 bin), 61 bin sütun cm.

Yeni Akit (60 bin), 31 bin sütun cm.

Milliyet (162 bin), 36 bin sütun cm.

***

Doğan grubundan iki gazetenin durumu.

Hürriyet (383 bin) 56 bin sütun cm.

Posta (403 bin) 19 bin sütun cm.

***

Bir kıyaslama yapalım.

Star: Günlük tirajı Hürriyet’in üçte biri. Aldığı reklam yaklaşık iki misli.

Akşam: Tirajı dörtte bir. Reklamı daha yüksek. Yeni Şafak: Tirajı üçte birden az. Aldığı reklam yüzde 25 fazla. Yeni Akit: Tirajı altıda bir bile değil. Hürriyet’in yarısından fazla reklam alıyor.

***

“Yandaş” gazetelerin gerçek tirajı ne? Sabah’ın bir eski yöneticisi 2 yıl önceki durumu anlattı. “Gerçek bayi satışımız ilan edilenin yüzde 20’si kadar bile yoktu.”

Hükümet yanlısı gazetelerin tiraj asansörü: Kamu kuruluşları, belediyeler, ihale verilen şirketler. Toplu alım yapıyorlar.

***

Meraklısına 3 gazete için ek bilgi:

Sözcü (338 bin tiraj), 275 sütun cm ilan.

Aydınlık (55 bin tiraj) sıfır ilan.

Cumhuriyet (52 bin tiraj), 2 bin 700 sütun cm. Cemaat gazetelerine: 2014 yılı ikinci yarısından itibaren sıfır.

***

Olgular:

Bir: Reklamlar “yandaş”lara aktarıldı. Doğan gazeteleri 2008’den beri zarar ediyor.

Dikkat: Ergenekon operasyonuyla aynı tarihe denk geliyor.

İki: Doğan’a 2009’de 4.8 milyar TL vergi cezası kesildi. Biat etmesi ve şirketlerini satması için.

Sonuç: Doğan muhalefeti bıraktı. Milliyet, Vatan ve Star TV’yi satarak küçüldü.

Fakat: Hürriyet’i satmaya yanaşmadı.

Üç: CNN Türk’ten ortağı Amerikan şirketi (Time Warner) devreye girdi. Medya grubu için 2.5 milyar doların üstünde bir öneri yaptı. Aydın Bey yine razı olmadı.

***

Dört: Hürriyet’i Ferit Şahenk-Ethem Sancak alacağı tedavülde. Doğan Grubu yalanladı.

Fakat: Doğan Medya, son dönemde Erdoğan’a muhalefetini belirginleştirdi. Zıt iki ihtimal konuşuluyor.

İlki: “Aydın Bey grubu satacak. Muhalefet ederek fiyat artırıyor.”

İkincisi: “Satmayacak. Direnmeyi seçti.” (Fakat, bunun “mali” karşılığı ne?)

Son söz: Erdoğan “kader” bir seçime gidiyor. Muhalefete tahammülü yok. Her seçimden önce medyaya operasyon yaptı. Doğan ve Cemaat medyasına operasyon şaşırtmaz.