Bölgeye bir de Beyrut’tan bakacağız

BEYRUT- Bölge başkentlerine devam..

Ağustos sonunda Bağdat'ta idik.

CHP heyetiyle birlikte.

Şimdi Beyrut'tayız.

Bu kez İşçi Partisi heyetiyle.

Uluslararası bir toplantı için.

Ulusal Kanal'la birlikte birkaç gün buradayız.

Ayrıntılı izlenimleri dönüşte paylaşırız.

***

Havaalanından otele kadar..

Hızlı ve kısıtlı ilk gözlemler..

Önce havaalanı.

İç savaşın hemen sonrasındaki havaalanı bütünüyle değişmiş.

Yer yer sıvasız, çıplak bir binaydı 1990'larda.

Büyük, modern ve organize gözüküyor şimdi.

Kalabalık değil.

Belli ki, Suriye'deki iç savaşın gölgesinden..

Otele kendi imkânlarımızla ulaşmayı planlıyorduk.

Hoş bir sürpriz. Karşıladılar.

***

Havaalanı çıkışındaki binalar hâlâ bakımsız.

Fakat 1975-90 iç savaşına ait izler silinmiş.

Yollarda ne barikat, ne de kum torbalı koruganlar...

Polis ya da asker hareketliliği de yok.

Belki de Suriye'de tansiyonun düşmüş olmasıyla bağlantılıdır bu durum.

Son dönemde, Lübnan ve "iç savaş" birlikte sık telaffuz ediliyordu.

Beyrut da iç savaş tehdidi altında bir şehir gibi görünmüyor.

Yol boyunda, bina cephelerinde siyasi slogana, resimlere rastlamadık.

Oysa Beyrut,1990'larda seferberlik başkentiydi...

***

Havaalanıyla otel arasındaki mesafe kısa.

5 dakika bile sürmedi.

Hamra bölgesinde bir otel düşünüyorduk.

Beyrut'un Müslüman kesiminin hareketli bölgesi.

Deniz tarafında bir otele yerleştik.

Neyse ki Hamra'ya fazla uzak değiliz.

Geçmişte sık sık kaldığım eski mekânım..

20 yıl öncesine bir yolculuk nasıl olacak bilmiyorum.

***

Beyrut'a Mayıs 1991'de gelmiştim ilk kez.

İç savaşın bitiminden hemen sonra.

15 yıl sürmüş.. En az 150 bin cana mal olmuştu.

Silahlar susmuştu. Fakat izleri tazeydi henüz.

Bazı bölgelerde gezerken.. Korku filminde gibi hissediyordu insan kendini.

Binaların dış cephesi ürkütücüydü. Kurşun deliği olmayan yer yoktu.

Resmi binalar.. Beton bariyerler ve kum torbalarıyla çevriliydi hâlâ.

Bu yüzden...

Libya'da başlatılıp Suriye'de sürdürülen iç savaşlar zinciri..

Eğer Lübnan'a uzatılamamışsa..

Lübnan halkının ağır iç savaş tecrübesinin rolü büyük.

O günlere tekrar dönmek istemiyor.

***

Beyrut'ta Ayetullah Hüseyin Fadlallah'a sormuştum.

Lübnan Hizbullahı'nın etkili ismine.

"Bu iç savaş niye oldu" diye.

Henry Kissinger planladı demişti. ABD'nin eski Dışişleri Bakanı...

"ABD başlattı.. ABD bitirdi."

Bugün: ABD iç savaş başlatmayı göze alamıyor.

***

Lübnan iç dengeleri eskinin iç savaş günlerinden farklı.

Bir: Güçlü bir silahlı direniş hattı oluşmuş. Merkezinde Hizbullah var.

İki: Lübnanlı Hıristiyanlar.. Büyük oranda Batının kaos planlarından uzak duruyor.

Üç: Kaderini Batıyla birleştiren kuvvetler Lübnan'da hükümet olamıyor artık.

***

Önümüzdeki sürecin soruları.

Bir: Suriye'de Beşar Esad yönetimi stratejik üstünlük sağladı.. Bölgeye ve Lübnan'a nasıl yansıyacak?

İki: Arap dünyasında İhvan merkezli dinci hareketler gerileme sürecinde. Lübnan ve Hizbullah nasıl etkilenecek?

Üç: Yeni süreçte solcu partiler şanslarını kullanabilecek mi?

Cevaplar: Elbette sahada...