Özel sektörün borcu artıyor
Özel sektörün yurt dışı kredi borcu temmuzda 199,3 milyar dolara yükseldi. İki ayda yaşanan 8,9 milyar dolarlık artışın büyük kısmı uzun vadeli krediler ve finansal kuruluşların borçlanmasından kaynaklandı.
GAZETE HABERLERİ
Editor
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) verilerine göre, özel sektörün yurt dışından sağladığı kredi borcu Temmuz 2025’te 199,3 milyar dolara yükseldi. Mayıs 2025’te 190,4 milyar dolar olan borç, sadece iki ayda 8,9 milyar dolar arttı. Artışın büyük kısmı uzun vadeli kredilerden gelirken, finansal ve finansal olmayan kuruluşların borç yapısı ile döviz kompozisyonu, borçlanmanın niteliği ve riskleri hakkında önemli ipuçları verdi.
BORCUN BÜYÜK KISMI UZUN VADELİ KREDİLER
Temmuz sonu itibarıyla, özel sektörün yurt dışından sağladığı toplam kredi borcu bir önceki aya göre 2,5 milyar dolar artarak 199,3 milyar dolara ulaştı. Bu borcun büyük kısmını uzun vadeli krediler oluşturuyor. Uzun vadeli borçlar temmuzda 188,6 milyar dolara yükseldi; bir önceki aya göre artış 2,1 milyar dolar seviyesinde. Kısa vadeli borçlar (ticari krediler hariç) ise 400 milyon dolar artarak 10,8 milyar dolara çıktı.
FİNANSAL KURULUŞLARIN BORCU 3,2 MİLYAR
Temmuzda finansal kuruluşların toplam borcu 3,2 milyar dolar artarken, finansal olmayan kuruluşların toplam borcu 700 milyon dolar azaldı. Uzun vadede, finansal kuruluşların borçları 2,9 milyar dolar artarken, finansal olmayan kuruluşların borçları 800 milyon dolar azaldı. Kısa vadede ise finansal kuruluşların borçları 300 milyon dolar, finansal olmayan kuruluşların borçları 100 milyon dolar arttı. Bu tablo, borç artışının ağırlıklı olarak finansal kuruluşlardan kaynaklandığını ortaya koydu.
DOLAR YÜKSEK PAYA SAHİP
Döviz cinsine göre dağılımda dolar en yüksek paya sahip:
- Uzun vadeli borçların yüzde 58,2’si dolar, yüzde 32,2’si avro, yüzde 2’si Türk lirası, yüzde 7,6’sı diğer dövizlerden oluşuyor.
- Kısa vadeli borçlarda ise dolar payı yüzde 30,7, avro yüzde 20,5, Türk lirası yüzde 47,2, diğer dövizler yüzde 1,6 seviyesinde.
1 YILA KADAR OLAN BORÇLAR
Özel sektörün 1 yıla kadar olan vade dağılımında toplam borç 59,4 milyar dolar olarak kaydedildi. Bu borcun 38,7 milyar doları bankalara, 15,8 milyar doları finansal olmayan kuruluşlara, 4,9 milyar doları ise bankacılık dışı finansal kuruluşlara ait.
DÖVİZ KURU RİSKİ DEVAM EDİYOR
Mayıs 2025 verilerine göre, özel sektörün yurt dışı kredi borcu 190,4 milyar dolar seviyesindeydi. Bu dönemde uzun vadeli borç 177,5 milyar dolar, kısa vadeli borç 12,8 milyar dolar olarak kaydedilmişti. Buna göre temmuzda özel sektörün toplam borcunda 8,9 milyar dolarlık artış görüldü. Artışın büyük kısmı finansal kuruluşlardan kaynaklanıyor. Döviz cinsine göre dağılım ise mayısta ve temmuzda benzer tablo sergiliyor; dolar en yüksek payı koruyor.
Ekonomistler, özel sektörün yurt dışı borcunun artmasının hem finansman ihtiyacının hem de uluslararası kredi koşullarının bir sonucu olduğunu belirtti. Uzun vadeli borç artışı şirketlerin yatırım ve büyüme planları açısından olumlu görülse de, döviz kuru riskine dikkat çekildi.
