Üreticiler meyve ağaçlarını ‘don’dan korumak için nöbette!
Aşırı soğuklar çiçekteki meyve ağaçlarına zarar vermeye başladı. 13 Nisan’a kadar zirai dona karşı uyarı yapıldı. Üretici ise bir yıllık emeğinin heba olmaması için bahçelerde nöbet tutarak ürünlerini korumaya çalışıyor
Son günlerde artan hava soğukları gelişim aşamasındaki birçok ürüne zarar vermeye başladı. Edirne Ziraat Odasının yaptığı incelemelerde zararın daha çok çiçekteki meyve ağacı ve bağlarda olduğu açıklandı. Ayçiçeği ve buğdayda ise zararın olmadığı belirtildi. Türkiye’nin elma merkezi Karaman’da ise üreticiler zirai dona karşı ağaç bahçelerinde nöbet tutuyor. Ziraat Odası da üreticileri dona karşı uyararak alınacak tedbirleri açıkladı. Meteoroloji Genel Müdürlüğü, ürünlerdeki don tehlikesinin 13 Nisan’a kadar süreceğini açıkladı. Tedbirli olunması istendi.
Mart ayının ortasına kadar 25-30 dereceyi bulan hava sıcaklıkları nisan ayı başından itibaren yerini aşırı soğuk ve karlı havaya bıraktı. Geceleri ise birçok yerde don olayı meydana geldi. Bu da mart başında çiçekleri açan ağaçlara zarar vermeye başladı. Akdeniz’de erkenci ürünler zarar gördü. Limon ağaçları ise dondan kurudu. Bu nedenle Ticaret Bakanlığı limon ihracatını durdurdu. Üreticilerden gelen “erken” uyarısından sonra geri adım attı.
Ay başından itibaren havaların aşırı soğuk gitmesi nedeniyle Meteoroloji Genel Müdürlüğü üreticileri uyararak zirai dona karşı ürünlerini korumaya almalarını istedi. Havaların 13 Nisan’a kadar soğuk gideceği belirtildi;geceleri eksiye düşmesi nedeniyle tedbirli olunması istendi.
EDİRNE’DE BAĞLAR ZARAR GÖRDÜ
Tekirdağ’da vatandaşlar dona karşı bağ ve bahçelerindeki meyve ağaçlarını korumak için geceleri bahçelerde sabaha kadar çeşitli yöntemlerle ürünlerini korumaya çalışıyor. Üreticiler bahçelerde ya ateş yakıyor ya da sisleme makineleriyle ortamı yumuşatmaya çalışıyor.
Son soğuk hava dalgası Trakya’dan yurda giriş yaptı. Kırklareli gibi yüksek yerlerde yoğun kar yağışı gözlendi. Bölgede hava sıcaklığı geceleri eksi 4’e kadar düştü. Bu nedenle ani hava değişikliği üreticileri tedirginliğe sevk etti. Edirne Ziraat Odası Başkanlığından yapılan açıklamada, soğuk havanın ayçiçeği, buğday ve kanola gibi ürünler için zararlı olmadığı ancak bağ ve meyve bahçelerinde sıkıntı yarattığı belirtildi.
Yapılan açıklamada, “Meyve ağaçları ve bağlarda gerekli tedbirleri almayan üreticilerimizin ürünlerindeki çiçeklerde don zararı maalesef oluşmuştur. Bu mahsullerde verim ve kalitede kayıp yaşanacaktır. Tarafımıza gelen talepler ve şikayetler doğrultusunda saha çalışmalarımız ve takiplerimiz devam edecektir. Her türlü teknik bilgi ve destek için odamız ile irtibata geçebilirsiniz.” denildi.
Karaman’da üretici elma bahçeleri için seferber
16 milyon elma ağacıyla Türkiye birincisi olan Karaman’da üreticiler, bahçelerini dona karşı korumak için seferber olmuş durumda. Bir yıllık emeklerinin heba olmaması için üreticiler ateş yakıyor, buharlama yapıyor ya da pervanelerle rüzgârlama yaparak bahçelerini korumaya çalışıyor.
Karaman Ziraat Odası Başkanı Mehmet Bayram, üreticilerin 13 Nisan’a kadar dikkatli olmalarını ve tedbirler konusunda kendilerinden teknik yardım alabileceklerini belirtti.
Özellikle erken çiçeklenen elma, badem, erik, kayısı ve şeftali gibi meyve türlerinde ciddi zararlara yol açabileceğine dikkat çeken Bayram, üreticilere bahçelerini kontrol altında tutmaları ve bilimsel yöntemlerle önlem almaları çağrısında bulundu.
Mehmet Bayram tedbirler konusunda Aydınlık’a şunları söyledi: “Mevcut imkanlarımız dahilinde bilimsel yöntemlerden faydalanarak bahçelerimizi dondan korumak için mevcut imkanlar dahilinde aşağıda belirtilen tedbirleri geçmişte alan üreticilerimize fayda sağladığı görülmüştür.
- Dumanlama: Özellikle sabaha karşı sıcaklığın en düşük olduğu saatlerde bahçelerimizde dumanlama yaparak yer seviyesindeki soğuk havanın yükselmesini sağlayabiliriz.
- Su Püskürtme (sisleme): Ağaçların üzerine ince bir su tabakası püskürterek don oluşumunu engelleyebiliriz. Su donarken açığa çıkan ısı, çiçek ve tomurcukları bir miktar koruyacaktır. Ancak bu yöntemin sürekli ve doğru şekilde uygulanması önemlidir.
- Rüzgâr Panelleri: Bahçe etrafında rüzgâr perdeleri oluşturarak soğuk havanın bahçeye girişini engelleyebiliriz.
Unutmayalım ki, erken alınan tedbirler olası zararları en aza indirecektir.”
BUZDA KORUNUYOR
Bayram pek bilinmeyen buzlama sistemini de şöyle anlattı:
“Meyve ağaçları çiçek açtıktan sonra veya tomurcuk dönemine geldikten sonra, havaların soğuması neticesinde meyvelerimizi korumak için bu sistem ile ağaçları buz tutturup, dışarıdaki soğuk havayı buzun içindeki meyvenin görmesini engellemek ve tekrar yağmurlama ile buzları eritip ciddi verim kaybını önlüyoruz. Bir nevi panzehir gibi… Soğuk havanın panzehri de buz oluyor.
Bu uygulamayı sürekli yapmak kaydıyla başarı sağlanır. Meyve ağaçlarını buzla sarmak etraftan gelen soğuk havalardan ağacı koruyor. Faydalı bir sistemdir.”
Bayram, rüzgârlama sistemini de şöyle anlattı: “Bahçe etrafında rüzgâr perdeleri oluşturarak soğuk havanın bahçeye girişini engellemeye çalışan üreticilerimiz var. Büyük bahçelerde pervane kuruluyor. Bu da faydalı oluyor.”
