Mao’nun Urumçi’de şehit düşen kardeşi

Çin’i ve Uygurları hedef alan emperyalist yalanların en çürüğü, 1949’da Mao Zedung önderliğindeki Çin Komünist Partisi’nin Sinciang’ı işgal ettiği uydurmasıdır. Bu uydurma, hiçbir tarihi belgeye, dönemin hiçbir gerçeğine uymamaktadır.

Geçen hafta, büyük devrimci Seyfettin Aziz’i tanıtırken Uygurların Çin Devrimine katılmasının ayrıntılarını ve Uygur bölgesinin Çin Halk Cumhuriyeti’ne barışçı katılma sürecini yazmıştık.

Bu hafta önemli bir bilgiyi dikkatinize sunuyoruz: Çin Devriminin önderi, çağımızın en önemli bilimsel sosyalisti Mao Zedung, küçük kardeşini Sinciang’ta ABD emperyalizminin işbirlikçilerine karşı savaşırken şehit verdi. Anıt mezarı hâlâ Urumçi’dedir.

ÇAN KAY ŞEK’İN TALİMATIYLA KATLEDİLDİ

Mao Zedung’un küçük kardeşi Mao Zemin, 17 Eylül 1943’te Sinciang’da Çan Kay Şek’in talimatıyla Urumçi’de cezaevinde katledildi.

Çin halk Cumhuriyeti’nin kurulmasından önce, Sinciang Bölgesi, gerici Guomindang Partisi’nin yönetimi altındaydı. Guomindang’ın atadığı eyalet valileri, derebeylik rejimi kurmuşlardı. 1938’de Sinciang’daki Savaş Ağası Sheng Shicai, Sovyetler Birliği ile iyi ilişki içindeydi. ÇKP’den Sinciang’da görev yapmak üzere kadro istedi. ÇKP, Mao Zemin ve Chen Tanqiu gibi önemli kadrolarını yolladı. Mao Zemin, “Zhou Bin” adını almıştı.

Savaş ağası Sheng Shicai, ilk başta Mao Zemin'i memnuniyetle karşıladı. Çünkü o dönemde Sinciang’da Sovyetler Birliği’nin etkisi ağır basıyordu. Savaş ağası da hâkimiyeti sürdürmek için Sovyetler Birliği ve Çin Komünist Partisi ile iyi ilişki içinde olmayı tercih ediyordu.

Ancak 1942’de Hitler Almanyasının Sovyetler Birliği'ni işgal ettikten sonra savaş ağası Sheng yönünü değiştirdi ve Çan Kay Şek’in Başkanı olduğu Guomindang Partisi’ne bağlılığını bildirdi. Bunu kanıtlamak için de 17 Eylül 1942'de Mao Zemin’i ve ÇKP kurucusu ChenTanqiu’yu tutukladı. Hapishanede Sheng Shicai, Mao Zemin'i hükümete karşı bir Çin Komünist Partisi ayaklanma planını itiraf etmeye zorladı. İkisi de bir hafta ağır işkence gördü. Mao Zemin ve Chen Tanqiu teslim olmayı reddettikleri için, boğularak idam edildiler.

Mao Zemin ile birlikte eşi Zhu Danhua da tutuklanmıştı. Hamileydi. Oğulları Mao Yuanxin, babasının idam edildiği hastanede doğdu.

Tanrı Dağı’nın içine oyulmuş olan İki numaralı Hapishane’deki diğer 129 ÇKP kadrosu, Guomindang ile uzun pazarlıklar sonucunda 11 Temmuz 1946’da serbest bırakıldı. Mao Zedung, kardeşinin eşini ve ceazevinde doğan yeğenini ilk kez Yenan’daki karşılama töreninde gördü. (1)

MAO ZEMIN’İN EFSANEVİ YAŞAMI

Mao Zemin, 3 Nisan 1896'da Hunan, Xiangtan, Shaoshan'da doğdu. Sadece dört yıl eğitim gördü. Çocukluğunda çalışkan ve dürüst bir çiftçi olmayı öğrendi. Babasının etkisinden dolayı para yönetimine ilgiliydi. Annesi ve babası 1919 ve 1920'de öldü. Mao Zemin, çiftliği çekip çevirirken ağabeyi Mao Zedong, küçük kardeşi Mao Zetan Changsha'da öğrenim görüyor ve devrimci faaliyetlerde bulunuyorlardı. Ortanca oğul Mao Zemin, ailesinin bıraktığı 20 dönümlük araziyi ekip biçiyor, ev işlerini düzenli bir şekilde yönetiyor, kardeşlerinin ihtiyaçlarını karşılıyordu.

Savaş ağalarının saldırı ve yağmaları, toprak ağalarının aşırı sömürüsü, onu gidişattan hoşnutsuz yapmıştı. 1921 Bahar Şenliği'nde Mao Zedung eve döndü ve kardeşlerini devrimci mücadeleye katılmaya ikna etti. Mao Zemin, binlerce fakir köylüyü kurtarmak için devrim yapmak gerektiğini anladı. Ama çiftçilik yapmazsa ve evi terk ederse nasıl geçineceklerdi? Mao Zedung, profesyonel devrimciliği teklif etti. Mao Zemin ayrıca ailenin mülkünün ne olacağını sordu. Mao, “Bunlar idare edilmesi kolay işler. Topraksız bir köylü aileye icara veririz,” diye yanıtladı. Mao Zemin, ağabeyinin tavsiyesine uyarak ev işlerini hızlı ve düzgün bir şekilde halletti. Birkaç gün sonra, üç kardeş basit bir valizle Changsha'ya vardı.

Mao Zemin Changsha'da ilk olarak 1 Nolu Eyalet Normal Okuluna bağlı ilkokulda kantini işletiyordu ve aynı zamanda Changsha İşçi Eğitim Okulu’nda okudu. 1922'de Mao Zedung tarafından kurulan Hunan Kendi Kendini İnceleme Üniversitesi’nde genel işlerle uğraştı. Bir yandan çalışıp öte yandan Marksizm-Leninizmi öğrendi. Kendini geliştirdi ve kısa bir süre sonra Çin Komünist Partisi'ne üye oldu. O andan itibaren Mao Zemin kendini devrime adadı ve profesyonel bir devrimci oldu.

1925'in sonunda, Guangzhou Köylü Hareketi Eğitim Enstitüsü'nde okuduktan sonra Mao Zemin, Çin Komünist Partisi Merkez Komitesi Yayıncılık ve Dağıtım Bölümü müdürü olarak görevi devralmak için Şanghay'a koştu. Şanghay merkezli ülke çapında bir dağıtım ağı kurdu. Şanghay, Wuhan, Guangzhou, Changsha, Ningbo ve diğer yerlerde kitapçılar açtı. Hatta Hong Kong ve Paris’te acenteler kurdu. (2)

ÇİN MERKEZ BANKASI’NIN ÖNCÜSÜ

“Bir elinizle silahın namlusunu, diğer elinizle para çantasını sıkıca kavrayın. Devrimin silahlara ve paraya ihtiyacı var!” ÇKP’nin 1927’den 1949’a kadar süren silahlı mücadele döneminde en yaygın slogandı.

Kasım 1931'de ilk “kızıl üs” olan “Çin Sovyet Meclisi” resmen açıldı. Toplantıda, Mao Zemin başkanlığında “Çin Sovyet Cumhuriyeti Ulusal Bankası”nın kurulmasına karar verildi. Mao Zemin, mali kaynakları birleştirme, kaynakların dağılımını düzenleme, “Kızıl Üs” bölgesinin ekonomik inşasını güçlendirme ve Kızıl Ordu'nun harekâtlarını güvenceye almak gibi zorlu bir görevle karşı karşıya kaldı.

O zamanlar, Guomindang’ın askeri "kuşatma ve baskı"sı ve ekonomik abluka uygulaması nedeniyle Merkez Sovyet Bölgesi ve diğer Sovyet bölgelerindeki mali durum çok ağır durumdaydı. Mao Zemin göreve geldikten kısa süre sonra Maliye Bakanlığı’ndan 200.000 yuan aldı ve Ulusal Banka Hazinesini kurdu. Mao Zemin önderliğinde kademeli olarak, mali gelirlerin tümünün Ulusal Banka tarafından yönetildiği modern bir merkez bankası sistemi kuruldu. Bu, geçmişte Kızıl Ordu’nun ganimetleri kullanma ve çeşitli bölgelerde kendi kendini finanse etme gibi merkezi olmayan mali kaynakların kullanımı usülünü tamamen değiştirdi. Çin devrimci mücadelesi de daha iyi mali ve ekonomik desteğe kavuştu.

DAMDAN DÜŞENDEN ÖĞRENDİ

Nasreddin Hoca’nın çok öğretici bir hikâyesi vardır. Hoca bir gün damdan düşer, yerden kalkamamaktadır. Yakınları “doktor yok ne yapacağız” diye söylenirken hoca “Bana damdan düşen birini bulun, O çareyi söyler” der. Niketim bu tecrübeyi yaşayandan öğrenerek iyileşir.

Mao Zemin de Nasreddin Noca’nın bilgeliğini uygulamış. Önceki mali deneyiminin ve muhasebe bilgisinin eksiksiz bir bankacılık sistemi kurmak için yeterli olmadığını biliyordu. Savaş ortamında uzman davet etme imkânı da bulunmuyordu. İzlenecek bir örnek de yoktu. Farklı bir yaklaşım benimsedi. Banka personelinden Kızıl Ordu birliklerinin derinliklerine inip savaşın en ucundaki askerleri çağırmasını istedi. Bu askerler ganimetleri kayıt altına alırken, tüm ekonomik tablolar, kitaplar, mutfak eşyaları vb tek tek yazılır. Ardından araştırma yoğunlaştırılır ve ganimetlerle ilgili yönetmelikler sentezlenir ve özetlenirdi. Askerlerin bu tecrübesini, bankanın çalışmalarına uygulayan Mao Zemin, sadece birkaç ay içinde "Çin Sovyet Cumhuriyeti Ulusal Bankası Geçici Ana Sözleşmesi", "Ulusal Banka'nın Cari Mevduatları için Geçici Kuralları" ve "Geçici Borsa" gibi bir dizi kural ve düzenlemeyi derledi. Kızıl Üs Ulusal Bankası'nın faaliyetlerini düzenleyen kuralları ilan etti.

PAÇAVRADAN ÜRETİLEN KÂĞITLA BASILAN PARA

Karmaşık para çeşitleri, farklı piyasalara göre oluşan farklı fiyatlar vardı. Dahası Çan Kay Şek yönetimi, ekonomiyi tahrip etmek için sabotajlar düzenliyordu. Temel malzemeleri satın almak için özel ajanlar gönderiyor ve Sovyet para piyasasının oluşmasını önelmek için Nanjing Hükümeti’nin paralarını saçıyorlardı. Mao Zemin, kurtarılmış bölgedeki para ve finans sistemini inşa etmek için birleşik bir para birimi yarattı. Birleşik para birimini çıkarmanın tek yolu, banknotları mümkün olan en kısa sürede basmaktı. Mao Zemin, klişeleri ve baskı malzemelerini almak için Şanghay ve Hong Kong'a gitti.

Ama en temel sorun kâğıt bulmaktı. Sonunda kendi başına kâğıt yapmaya karar verdi. Kâğıdın hammaddelerini temin için herkesi, çürük çuvalları, artık pamuk ve yünleri toplamaya, dağa çıkıp moso bambusu kabuğu soymaya, ayakkabı tabanı ve iplerini toplamaya çağırdı. Ulusal Banka'nın başkanı olarak Mao Zemin, sık sık bu "paçavra toplayan" ekibin ön saflarında çalıştı. Alınan tüm öğeler parçalanıyor ve bir kireç havuzunda ıslatılıyor ve ardından kâğıt yapımı için hamur haline getiriliyordu.

Herkesin çabasıyla, Sovyet Ulusal Bankası ilk banknot serisini 7 Temmuz 1932'de bastı. Ele geçirilen gümüş eşyalar, altın ve bakır malzemelerden gümüş ve bakır sikke üretmek için Merkezi Darphane kuruldu. Tüm işlemlerin ve vergilerin ulusal para birimi cinsinden hesaplanacağı ilan edildi. Guomindang banknotlarının dolaşımı yasaklandı. O zamanki Merkezi Hükümetin Başkan Yardımcısı XiangYing, "Sovyet bölgesinin maliyesinin inşasında Mao Zemin'in büyük katkısı olduğunu" söyledi.

1934'e gelindiğinde, Mao Zemin üç yıldan daha kısa bir süre içinde, Merkez Sovyet Bölgesi'nin mali sistemini kurmuş ve iyileştirmiş, Sovyet bölgesinin ekonomisini zenginleştirmiş, askeri ve sivil ihtiyaçların kaynaklarını sağlamıştı.

UZUN YÜRÜYÜŞ’ÜN FEDAİ MALİYECİSİ

Ekim 1934'te, Çan Kay Şek’in beşinci kuşatma ve bastırma kampanyası nedeniyle, Kızıl Ordu stratejik bir geri çekilme kararı verdi. ÇKP’nin “her koşulda mücadeleyi sürdürme” kararlılığının simgesi olan Uzun Yürüyüş başladı. Mao Zemin’in Merkez Bankası da 15. Tugay’a dâhil edildi. Uzun Yürüyüş'te orduyu takip etti. Mao Zemin, Merkezi Tahsilât Komitesi'nin siyasi komiseri ve müdür yardımcısı olarak görev yaptı. Sovyet bölgesinde üretilen altın takılar, gümüş dolarlar ve banknotlardan oluşan 160 tondan fazla Ulusal Banka varlığının taşınmasına öncülük etti. Banknot baskı makineleri de uzun bir yolculuğa çıktı.

Mao Zemin, Uzun Yürüyüş’te mali çalışmalarını sürdürdü. Ocak 1935'te, Kızıl Ordu Zunyi'ye girdi. Mao Zemin, Kızıl Ordu'nun acil ihtiyaçlarını sağlamak üzere banknot basmak için bir imkân bulduğuna sevindi. Uzun Yürüyüş başladıktan sonra Kızıl Ordu ilk kez 10 günlüğüne bir yerde kalıyordu. O sırada Zunyi'deki tuz Sichuan, Ziliujing'den geliyordu. Yol uzaktı ve taşınması zordu. Tuz stratejik bir maldı. Her zaman savaş ağaları, bürokratlar ve vurguncular tarafından tekelleştirilmek isteniyordu. Tuzun fiyatı yüksekti. Mao Zemin, bir savaş ağasından el konulan büyük miktarda tuzu halka düşük bir fiyata sattı. Ancak sadece Merkez Bankası tarafından çıkarılan banknotların kabul edileceğini bildirdi. Yerel halk, banknot elde etmek için kendi mallarını satıp banknot topladılar ve bu parayla ucuz tuz aldılar. Erdemli bir para dolaşımı döngüsü oluşturuldu. Kızıl Ordu'nun Uzun Yürüyüşü Yanan’a vardıktan sonra, Mao Zemin İşçilerin Ulusal Ekonomi Bakanı oldu.(3)

TEDAVİ İÇİN GİTTİ, DEMOKRATİK DEVRİME ÖNDERLİK ETTİ

Mao Zemin, 1937 kışında, hem uzun ve zorlu mücadeleden dolayı, hem de fazla çalışmaktan hastalandı. ÇKP Merkez Komitesi, Sinciang üzerinden tedavi için Sovyetler Birliği'ne geçmesini kararlaştırdı. Şubat 1938'de Mao Zemin, o zamanki adı Dihua olan Urumçi’ye vardığında, Çin ile Sovyetler Birliği arasındaki sınırda bir veba salgını çıktı. Sovyetler Birliği’ne girişler durduruldu. Mao Zemin geçici olarak “Sekizinci Yol Ordusu Sinciang Ofisi”nde kaldı. Sekizinci Yol Ordusu, ÇKP ile Guomindang’ın Birleşik Cephe oluşturma kararından sonra, Kızıl Ordu’nun aldığı isimdi.

Tam da bu sıralarda, Sinciang Sınır Sorumlusu ve savaş ağası Sheng Shicai, Yenan'daki ÇKP hükümetinden Sinciang'a kadrolar, özellikle de mali kadro göndermesini istedi. ÇKP Merkez Komitesi, Zhou Bin takma adıyla Japon karşıtı ulusal birleşik cephe çalışması yürütmek için Sinciang'da kalmasına izin verdi ve Sinciang Maliye Bakanlığı'nın müdür yardımcısı olarak görev yaptı. Savaş ağası, ekonomiyi tamamen dış borca bağlamıştı. O zamanın koşullarına göre çok yüksek bir miktar olan 6 Milyon Dolar dış borç, Sinciang’ın ekonomisini çökertmişti. Mao Zemin sayesinde, Sinciang halkı bürokratik baskılardan, toprak ağalarının zulmünden, haksız vergilerden, yolsuzluktan ve mali kaostan kurtuldu.

Mao Zemin göreve geldikten sonra, "Eyalet ekonomisini geliştirmek, Direniş Savaşının cephe gerisini pekiştirmek, parayı etkin kullanmak ve üretimi artırmak" ilkelerini belirledi. Sinciang’da 14 etnik gruba ve 4 milyondan fazla kişiye ait bir kamu bankası kurdu. Bu, Sinciang'daki finansal kaosu temelden sona erdirdi.

Mao Zemin, finans sistemini ve maliyeyi güçlü bir şekilde düzeltti, krediler tarımın, hayvancılığın, sanayinin vb. gelişimini destekledi, mali gelir arttı, piyasa aktifti, fiyatlar istikrarlıydı. Uygur Özerk Bölgesi Başkanı Seyfettin Aziz,1963'tevMao Zemin’in Sinciang halkına hizmetini şöyle hatırlattı: "O zamanlar, Sinciang'ın ekonomisi batmış, halkın servetinin tükendiği çaresiz bir durumdaydı. Bu durumu hızla tersine çevirmek için, Mao Zemin şaşırtıcı bir azimle çalıştı. Sincan'daki mali işler onun bilgeliği ve çalışmasıyla düzeltildi." (4)

SAVAŞ AĞASININ ALTINI OYDU

Mao Zemin'in halka fayda sağlamak için aldığı çeşitli önlemler, Sheng Shicai'nin çıkarlarıyla derin çelişki oluşturuyordu. Savaş ağası, Hitler’in Sovyetler’e saldırmasını fırsat bildi. Önce Mao Zemin'i Maliye Bakanlığı vekil müdürlüğünden aldı, onu Sivil İşler Bölümü’ne yolladı ve çalışmalarını yakın gözetim altına aldı. Durumun kritik olduğunu bilen Mao Zemin, sınırlı zamanını, dört bin yetim, dul ve engelliyi barındırmak için Eyalet genelinde 16 imarethane inşa etmeye hasretti. Ayrıca, Sinciang vilayet merkezinde, illerde, kasaba ve köylerde demokratik reformların uygulanmasını teşvik etti. İmparatorluk döneminde kalma kırsal idari yapıları tasfiye etti ve halkı söz sahibi yapan yeni düzenlemeyi kurumlaştırdı.

Bu, Sheng Shicai'yi daha da kızdırdı. Durumun farkında olan Mao Zemin, Sinciang'daki kendisi dışındaki kadrolarının öncelikle geri çekilmesini önerdi. 16 Eylül 1942'de, Çan Kay Şek’in Sheng Shicai’ye mektubu yayınlandı. 17 Eylül günü öğleden sonra, Sheng Shicai "Mao Zemin, ChenTanqiu ve diğerlerini konuşmak için davet ediyor” diye bildirildi. Bu, Sheng Shicai'nin insanları tutuklamak için kullandığı bir yöntemdi. Mao Zemin ve ChenTanqiu ayrıldıktan sonra bir daha geri dönmediler.

Sheng Shicai, "12 Nisan komünist komplo isyanı" uydurmasıyla Mao Zemin, ChenTanqiu ve diğer ÇKP kadrolarını tutukladı. Ertesi yıl 7 Şubat'ta Mao ve Chen, İki numaralı Hapishaneye nakledildi. ChenTanqiu ve Mao Zemin, 27 Eylül'de, Sinciang Polis Müdürü LiYingqi ve Yargı Komitesi Müdürü Fu Baolian tarafından hapishanede gizlice öldürüldü ve cesetleri Urumçi dışındaki Liudaowan yamacına gömüldü.

MAO ZEMİN’İN ÜÇ DEĞERİ

Mao Zemin’in ilk eşinden torunu Cao Yunshan, emekli olduktan sonra büyük babasının hayatını kitaplaştırıyor. Dedesinin üç değerine dikkat çekiyor: “Birincisi, ulusal bağımsızlık, halkın özgürleşmesi davasına derin bağlılık ruhu. İkincisi devrimci çalışmada yorulma bilmeyen ve vicdanlı çalışmanın öncülüğü. Üçüncüsü şöhret, servet, statü ile ilgilenmeyen ve gücü kişisel kazanç için kullanmayan özverili bir karakter.” (5)

MAO’NUN YAKINLARINI KAYIRMAMA İLKESİ

Çin’in uzun yıllar liderliğini yapan Mao Zedung’un yeğeni CaoYunshan büyük devrimcinin yakınlarına ayrıcalık sağlamama ilkesini de şöyle anlatıyor: "Annem hayatı boyunca katı bir öz disiplin sergiledi ve basit bir hayat yaşadı. Sitemizde çok az kişi onun Başkan Mao'nun akrabası olduğunu biliyordu. Ben de hep Mao Zemin’in torunu olduğumu bildirmeden hakettiğim görevleri yaptım. Annem bize Başkan Mao'nun öğretilerini sıkı sıkı tembihledi. ‘Ailenize değil, örgüte, halka ve kendimize güveniyoruz’. Ben de size Mao’dan annemden öğrendiklerimle sesleniyorum: “Çocuklarınızın sıkı çalışmasına izin verin. Kalıcı beceriler edinsin, çalışmayı sevsinler ve kendilerine dürüst olmayı öğretin ve onlara güvenin.”(6)

KAYNAKÇA

1. https://news.ifeng.com/history/1/midang/200802/0219_2664_403791.shtml

2.https://baike.baidu.com/item/%E6%AF%9B%E6%B3%BD%E6%B0%91

3.https://www.sohu.com/a/240242960_99904042

4.https://baike.baidu.com/item/%E6%AF%9B%E6%B3%BD%E6%B0%91

5. http://www.szhgh.com/Article/red-china/redman/2015-07-01/89345.html

6. http://www.szhgh.com/Article/red-china/redman/2015-07-01/89345.html