05 Mayıs 2024 Pazar
İstanbul 16°
  • İçel
  • Şırnak
  • Çanakkale
  • Çankırı
  • Şanlıurfa
  • Çorum
  • İstanbul
  • İzmir
  • Ağrı
  • Adıyaman
  • Adana
  • Afyon
  • Aksaray
  • Amasya
  • Ankara
  • Antalya
  • Ardahan
  • Artvin
  • Aydın
  • Balıkesir
  • Bartın
  • Batman
  • Bayburt
  • Bilecik
  • Bingöl
  • Bitlis
  • Bolu
  • Burdur
  • Bursa
  • Düzce
  • Denizli
  • Diyarbakır
  • Edirne
  • Elazığ
  • Erzincan
  • Erzurum
  • Eskişehir
  • Gümüşhane
  • Gaziantep
  • Giresun
  • Hakkari
  • Hatay
  • Iğdır
  • Isparta
  • Kırşehir
  • Kırıkkale
  • Kırklareli
  • Kütahya
  • Karabük
  • Karaman
  • Kars
  • Kastamonu
  • Kayseri
  • Kilis
  • Kmaraş
  • Kocaeli
  • Konya
  • Malatya
  • Manisa
  • Mardin
  • Muş
  • Muğla
  • Nevşehir
  • Niğde
  • Ordu
  • Osmaniye
  • Rize
  • Sakarya
  • Samsun
  • Siirt
  • Sinop
  • Sivas
  • Tekirdağ
  • Tokat
  • Trabzon
  • Tunceli
  • Uşak
  • Van
  • Yalova
  • Yozgat
  • Zonguldak

Erdoğan’ın bildiğini Merkel bilmiyor!

Rafet Ballı

Rafet Ballı

Gazete Yazarı

A+ A-

Angela Merkel: Almanya Başbakanı.
CDU (Hıristiyan Demokrat Birliği) lideri.
Tayyip Erdoğan: Türkiye’nin önce başbakanı...
2014’ten beri de cumhurbaşkanı.
AKP’nin lideri.
***
İki liderin ortak yönleri çok.
Aynı yılda, 1954’te doğdular.
***
Merkel: Muhafazakar bir aileye gözlerini açtı.
Babası rahipti.
Erdoğan: Onun ailesi de dindardı
Oğullarını imam hatipte okuttular.
***
İkisinin de politikadaki yükselişi hızlıydı.
Merkel genç yaşta bakan oldu (1991).
37 yaşındaydı koltuğa oturduğunda.
Erdoğan da İstanbul Belediye başkanı seçildiğinde...
Henüz 40 yaşındaydı (1994).
***
Aynı dönemde parti lideri oldular.
Merkel 2000’da CDU başkanlığına seçildi.
Erdoğan’ın AKP’yi kurduğu tarih 2001.
***
Erdoğan ilk genel seçimde zafer kazandı (2002).
AKP yüzde 34.4’le Meclis’te büyük çoğunluğu aldı.
Başbakan olduğunda 49 yaşındaydı (2003).
***
Merkel, iktidar için 2005’i bekledi.
Partisi CDU, yüzde 35.2’yle birinci parti oldu.
Başbakanlığı üstlendiğinde iki sıfatı birden kazandı.
Almanya’nın hem en genç (51)...
Hem de ilk kadın başbakanıydı.
***
İktidar, iki lidere de yaradı.
Seçim serüvenlerine bakıyoruz.
Paralel gidiyorlar.
Hiçbir seçimi kaybetmediler.
Yani partileri hep birinci oldu.
***
Erdoğan: İlk seçiminde olduğu gibi (2002)...
2007’de, 2011’de, (iki kez) 2015’te de sandığın galibiydi.
Yerel seçimleri...
Referandumları...
Cumhurbaşkanlığı seçimini de listeye ekleyelim.
***
Alman liderin durumu da farksız.
Bayan Şansölye 4 genel seçim geçirdi.
2005’te, 2009’da, 2013’te ve 2017’de.
İnişli çıkışlı da olsa...
Sandıktan birinci çıkmayı başardı.
Başbakanlık koltuğuna 2005’te oturmuştu.
2021’e kadar da sürdürecek.
Yani iktidarda 16 yılı tamamlayacak.
***
Gelelim iki ülkedeki cumhurbaşkanlığı seçimlerine.
İki lider önce benzer davrandı.
Sonra tamamen zıt tercihler yaptı.
***
Bayan Merkel’in cumhurbaşkanı seçme karnesi şöyle.
Horst Köhler: Almanya’nın 9. Cumhurbaşkanı (2004-2010).
Merkel’in partisinden. Yani CDU kökenli.
***
Wulf: 10. Cumhurbaşkanı (2010-2012).
Yine Merkel’in partisinden.
***
Joachim Gauck: 11. Cumhurbaşkanı (2012-2017).
Merkel gibi bir muhafazakar.
Eski rahip.
Almanya Sosyal Demokrat Partisi-SPD’nin de desteğini aldı.
***
Almanya’da üç cumhurbaşkanlığı seçiminin özeti.
Bayan Merkel’in tutumu hiç değişmedi.
Hep CDU’lu....Veya muhafazakar isimleri tercih etti.
***
2017 cumhurbaşkanı seçimi öncesi.
Alman lider CDU Başkanlık Kurulu’nu topladı (16.11.2016).
Gündem: Cumhurbaşkanı adayını belirlemekti.
Kurul kimi aday gösterirse, kazanacağı kesindi.
Çünkü: 1260 delegeden 539’u CDU’nun kontrolündeydi.
***
(Not: Alman seçim sistemi farklı.
Seçim kurulunda milletvekillerinin yanı sıra...
Eyalet ve bazı kuruluş temsilcileri de bulunuyor.)
***
Bayan Merkel, toplantı sonunda öyle bir isim açıkladı ki...
Sadece genel kamuoyunu değil...
Kendi partisini de şaşırttı.
CDU adayının ismi: Frank Walter Steinmeier idi.
***
Gerçekten şaşırtıcıydı.
Steinmeier kimdi?
CDU ya da muhafazakar kökenden gelmiyor.
Sosyal demokrattı.
Fakat sıradan biri değildi öyle.
SPD’nin eski başkanı....
Ve SPD listesinden Dışişleri Bakanı’ydı.
***
Merkel: Almanya’nın Hıristiyan Demokrat Başbakanı.
Bir tercih yapmıştı.
Kendi adayını rahatlıkla seçtirebilecekken...
Başka bir yol tercih etmiş...
Gönül rahatlığıyla...
Rakip partinin eski liderine...
Cumhurbaşkanlığı koltuğunu vermişti.
Sonuçta: Steinmeier seçildi (17.2.2017).
O bugün Almanya’nın 12. Cumhurbaşkanı.
***
Soru tek kelime: Neden?
Cevap listesi uzun.
İlki: SPD sürekli güç kaybediyor.
(2017 seçiminde oyları yüzde 20’ye indi).
Söylenen: CDU, uç partilerin boşluğu doldurmasını istemiyor.
Annegret Kramp-Karenbauer (CDU).
Saarland Eyalet Başkanı.
Bir ipucu verdi: “SPD’nin güç kaybetmemesi, konumunu muhafaza etmesi gerekiyor”
(Bak: Aydınlık, 16.2.2017. Beyhan Yıldırım’ın yazısı).
***
Sanıyorum, daha fazlası var.
İki hafta önce Almanya’daydım.
Beyhan Yıldırım’la meseleyi konuştuk.
Yıldırım: Vatan Partisi Avrupa Temsilcisi.
Tespitler şöyle:
Merkel ve ekibi dünyaya bakıyor...
Atlantik döneminin kapanmakta olduğunu...
Çok kutuplu yeni bir dünya kurulduğunu...
Güç merkezinin Asya’ya kaydığını görüyor.
Steinmeier de benzer vizyona sahip.
Zaten seçilmesi, her partiden Atlantikçileri rahatsız etti.
Sonuç: Alman devleti fırtınalı bir sürece girildiğinin farkında.
İç cephede tahkimat yapıyor.
***
Şimdi Erdoğan’ın cumhurbaşkanı politikasına bakalım.
2007: “Kardeşi” Abdullah Gül’ü seçtirdi.
2014: Başbakanlığı bıraktı. Kendisi cumhurbaşkanı oldu.
Baktı. Sadece cumhurbaşkanlığı yetmiyor.
Kendi partisinden de olsa...
Bir başkasının başbakan olmasını güvenilir bulmadı.
2017’de sistemi değiştirdi.
Hem başbakanlık yetkilerini üzerine aldı.
Hem de Meclis’i büyük oranda devre dışı bıraktı.
Şimdi erken bir seçimle...
Kalan “pürüz”leri halletmeye hazırlanıyor.
***
Sonuç:
İki lider.
İki çizgi.
Biri yetkileri partisine bile emanet edemiyor... Kendisinde topluyor.
Diğeri Meclisi... Partisini devre dışı bırakmak şöyle dursun...
En geniş iktidar tabanı yaratmaya çalışıyor.
***
Demek ki:
Erdoğan bildiği...
Merkel’in bilmediği bir şeyler var!
***
Son söz: Bu bir “iç cephe”yi parçalamayalım yazısıdır.