Amerikan istihbarat raporu: İran'ın sadece bir nükleer tesisi ağır hasarlı

ABD'nin geçen ay İran’a yönelik düzenlediği hava saldırılarının ardından hazırlanan yeni bir istihbarat değerlendirmesi, hedef alınan üç nükleer tesisten yalnızca birinin ciddi şekilde zarar gördüğünü ortaya koydu. Bu bulgu, ABD Başkanı Donald Trump’ın İran’ın nükleer kapasitesinin “tamamen yok edildiği” yönündeki iddialarını daha da şüpheli hale getiriyor.

'BİRKAÇ AY' TEZİ

NBC News'a konuşan Amerikalı istihbarat yetkilileri, Fordo yer altı zenginleştirme tesisinin ciddi şekilde hasar aldığını ve burada yürütülen faaliyetlerin geriletildiğini söyledi. Ancak ifadelere göre diğer iki tesis -Natanz ve İsfahan- yalnızca kısmi hasar gördü. İstihbarat raporları, İran’ın bu iki tesisteki faaliyetleri birkaç ay içinde yeniden başlatabileceğini gösteriyor.

MÜTTEFİKLERLE PAYLAŞILDI

Son günlerde ABD Kongresi üyeleri ve müttefik ülkelerle paylaşılan bu tespitler, Trump yönetiminin ilk açıklamalarına kıyasla daha temkinli bir tablo çiziyor. Saldırıların hemen ardından Başkan Trump operasyonu “muhteşem bir askeri başarı” olarak nitelemiş ve İran’ın “önemli zenginleştirme tesislerinin bütünüyle yok edildiğini” ileri sürmüştü.

ABD iç istihbarat raporları ise İran'ın, nükleer müzakerelere yeniden başlamama kararı alması halinde hızlı bir şekilde zenginleştirmeye geri dönebileceğini vurguluyor.

YİNE YALANLADILAR

Beyaz Saray Sözcüsü raporlara rağmen Trump'ın söylemini sürdürdü: “Geceyarısı Balyozu Operasyonu, İran’ın nükleer kapasitesini tamamen yok etti.” Pentagon da benzer bir açıklama yaparak, medya haberlerini “sahte” olarak nitelendirdi ve İran’ın nükleer programının “yerle bir edildiğini” yineledi.

'YUFKA YÜREKLİ' TRUMP

Ancak planlama belgeleri, ABD Merkez Komutanlığı (CENTCOM)'nın aslında çok daha kapsamlı bir operasyon önerdiğini gösteriyor. Bu orijinal plan, ek hedeflerin vurulmasını ve haftalarca sürebilecek askeri hava operasyonlarını içeriyordu. Başkan Trump ise sivillerin zarar görebileceği gerekçesiyle bu planı reddetti ve bölgedeki askeri angajmanını derinleştirmek istemediği belirtildi.

Konuyla ilgili bilgi sahibi bir yetkili NBC News’e şu ifadeyi kullandı: “Tüm seçenekleri masaya koymuştuk ama Başkan sonuna kadar gitmek istemedi.”

'BİLGİ BOMBAYLA SİLİNMEZ'

İran cephesinde ise açıklamalar çelişkili. 27 Haziran’da İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi, bazı tesislerde “aşırı ve ciddi” hasar oluştuğunu kabul etti. Ancak İran Lideri Ayetullah Ali Hamaney, saldırıların etkisiz olduğunu savunarak, “hiçbir somut sonuç alınamadığını” belirtti.

Bu arada İran’ın zenginleştirilmiş uranyum stoklarının büyük bölümünü saldırılardan önce başka yerlere taşıdığına dair haberler de gündeme geldi.

İranlı milletvekili Alaeddin Burucerdi, asıl meselenin fiziksel hasar değil, birikim olduğunu şu sözlerle dile getirdi: “Bu bilgi bombayla silinemez, daha da güçlenerek geri döner.”

ERAKÇİ'DEN MÜZAKERE KOŞULLARI

İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi cuma günü yaptığı açıklamada, yeni bir müzakere turunun ancak karşı tarafın adil, dengeli ve karşılıklı yarar sağlayan bir nükleer anlaşmaya hazır olması halinde mümkün olabileceğini vurguladı.

Avrupa Birliği ile Fransa, İngiltere ve Almanya'nın rol oynamak istemeleri halinde "sorumlu davranmaları ve ahlaki ve hukuki hiçbir temeli olmayan 'snapback' mekanizmasını uygulama tehdidi de dahil olmak üzere, çağdışı tehdit ve baskı politikalarından vazgeçmeleri gerektiğini" vurguladı.

Jeopolitik sigorta poliçenizin süresi doldu: İngiltere ve Almanya'dan '5. Madde' paktıDünya

Dürzi dosyası: Suriye'de çatışan topluluk kimdir, ne istiyor, Dürzi adı nereden geliyor?Dünya

Trump, Epstein davasında bir ileri bir geri: 'Tutanakları yayınlayın'Dünya