Çin’de yerli teknik direktör dönemi
Çin Futbol Federasyonu Çin’in eski milli futbolcusu Shao Jiayi'nin Çin Erkek Milli Futbol Takımının baş antrenörlüğüne getirildiğini duyurdu. Bu, uzun yıllar sonra ilk kez bu görevin yabancı bir teknik direktör yerine yerli bir teknik direktöre verilmesi anlamına geliyor. Federasyon, bu kararın önceki milli takım teknik direktörlük seçimlerinden edinilen deneyim ve dersler ile mevcut durum ve milli takımın uzun vadeli gelişimi göz önünde bulundurularak alındığını açıkladı.
Açıklamada, bu atamanın yalnızca kısa vadeli sonuçlarla ilgili olmadığı, aynı zamanda gençleri entegre etmek, tutarlı bir oyun felsefesi uygulamak, kondisyon ve teknik standartlarını yükseltmek ve hem saha içinde hem de saha dışında iletişimi iyileştirmekle ilgili olduğu vurgulandı.
Shao'nun atanması Çin futbolunda yeni bir dönemin başlangıcı olabilir. Ancak Çin basınında göre bu görev çaynı zamanda büyük beklentiler ve zorlu zorluklarla da yüklü. Spor yorumcuları, teknik direktör değişikliğinin gerçek bir yön değişikliğine mi yol açacağını, yoksa onu destekleyecek yapısal bir temel olmadan sadece yeni bir umut mu sunacağını tartışıyor.
AVRUPA DENEYİMİ
1980 yılında Pekin'de doğan Shao, profesyonel kariyerine Çin Süper Ligi devi Beijing Guoan'da başladıktan sonra 2002 yılında Almanya'ya transfer oldu ve 1860 Münih'e transfer oldu. Bu transfer, onu Avrupa'nın en üst düzey takımlarından birinde uzun süre forma giyen ilk Çinli oyunculardan biri yaptı. 2015 yılında futbolu bıraktı.
Daha sonra Guoan'ın genç takım antrenörlüğü, CFA'nın genç takım antrenman departmanı başkanlığı ve milli takımın yardımcı antrenörlüğü gibi görevlerde bulundu. Temmuz 2024'te Çin Süper Ligi ekibi Qingdao West Coast'un başına geçerek ilk A takım düzeyinde teknik direktörlük görevini üstlendi.
Yorumculara göre, Shao modern futbol anlayışını şekillendiren yurtdışında üst düzey maçlar oynamanın avantajlarını taşıyor ve yerel futbolda geniş kapsamlı bir rol deneyimine sahip olması onu bu rol için güçlü bir aday haline getiriyor. Bununla birlikte, Shao'nun önünde en üst düzeyde bir baş antrenör olması için ise gidilecek uzun bir yol var, zira üst düzey yöneticilik deneyimi hâlâ sınırlı.
MİLLİ TAKIMIN YÜKÜ AĞIR
Çin milli takımı, diğer spor dallarına nazaran önemli bir ağırlık taşıyor. Onlarca yıldır sadece bir futbol takımını değil, aynı zamanda ulusal bir futbol özlemini de temsil ediyor. Her yabancı teknik direktör işe alımı ilerleme vaat etti, ancak çok azı bunu başardı. Halkın hayal kırıklığı yıllardır kaynamaya devam ediyor, alaycılık arttı ve "bir daha asla Dünya Kupası'na katılma hakkı kazanamadı" ifadesi taraftarları rahatsız ediyor.
Bu anlamda, yerli bir teknik direktör atamak sembolik olarak önemli. Bu, yabancı yıldızların peşinden koşmak yerine içeriden sürdürülebilir bir yapı inşa etmeye yönelen bir değişimin göstergesi olarak görülüyor. Ancak bu değişimin somut yararı alınacak sonuçlarda ortaya çıkılacak. Bir yerli teknik direktör olarak bütün gözler Saho’nun üzerinde olacak. Değişim beklentileri yüksek olduğundan her aksilik daha da büyütülecek.
Çin milli takımı geçmişte genellikle anlık enerji patlamalarına güvenirdi, açıkça tanımlanmış taktiksel kimliğe veya psikolojik dayanıklılığa daha az dayanırdı. Maçlar önemli olduğunda, zihinsel olarak yeterince hazır olamama, taktiksel hatalar ve uyum sağlayamama gibi sorunlar sıklıkla ortaya çıkardı.
UZUN VADELİ GELİŞİM
Yorumculara göre, milli takımın şu anda ihtiyacı olan şey, oyuncuların anlayabileceği, benimseyebileceği ve üzerinde çalışabileceği net ve uygulanabilir bir oyun tarzı. Bu tarz sadece hayatta kalma odaklı değil, kazanma odaklı bir zihniyete de ihtiyaç duyuyor. Oyunun her iki tarafında da güçlü sistemlere, akıllı geçişlere, rollerde netliğe ve rakipler baskı yaptığında bile kendini kabul ettirebilme kapasitesine ihtiyaç duyuyor. Shao'nun farkını ortaya koyması gereken yer burası.
Çin Futbol Federasyonu’nan Shao'nun atanmasıyla ilgili açıklamasında, acil kurtarma peşinde koşmak yerine "uzun vadeli gelişim" vurgulandı. Ancak pratikte taraftarlar, önümüzdeki birkaç maça göre hızla karar verecekler: Stil veya tutarlılık izleri görülecek mi? Sonuçlar anında gelmeyebilir, ancak bu seçimde ısrar edilmesi gerektiği görüşü ağır basıyor.
TENİ DÖNEMİN KAPILARI
Bu atamanın bir diğer önemli boyutu olarak da yerli antrenörler üzerindeki daha geniş kapsamlı etkisi gösteriliyor. Çin’de geleneksel olarak milli takım için yabancı antrenörlere daha çok güvenildi. Bu model anında teknik kazanımlar sağlasa da, uzun vadeli yapılar inşa etmekte çoğu zaman başarısız oldu.
Federasyon, Shao'ya bu göreve emanet ederek, yerli antrenörlüğün sadece sonradan akla gelen bir şey değil, çözümün bir parçası olabileceğinin sinyalini verdi. Shao, mütevazı da olsa başarılı olursa, yeni bir dönemin kapılarını açabilir.
Büyük roller üstlenecek daha fazla yerli antrenör, yerel kulüp gelişimi ile milli takım kimliği arasında daha fazla uyum ve yaş grupları arasında daha fazla felsefe devamlılığı sağlanabilir. Bunun da mevcut döngünün çok ötesinde bir değeri olacak. İşler kötü giderse, sonuçlar sadece Shao'yu etkilemekle kalmayacak, genel olarak yerli antrenörlüğe olan güveni de zedeleyebilir, yabancı "düzelticiler" çağrılarını güçlendirebilir ve her şeye baştan başlamak gerekebilir.
BEKLENTİLER VE SORUNLAR
Milli takım, Dünya Kupası elemelerinden elendikten ve haziran ayında Hırvat Branko Ivankovic'in görevden alınmasından sonra teknik direktörsüz kaldı ve o zamandan beri hiçbir uluslararası maça çıkamadı.
Çin erkek milli futbol takımı uzun zamandır kıta düzeyinde ve ötesinde sürdürülebilir bir başarı arıyor, ancak Asya'nın elitleri arasında istikrarlı bir şekilde yer edinemedi. Dünya Kupası'ndaki tek katılımları, Shao'nun da Çin kadrosunda yer aldığı 2002 yılıydı.
Verilen sözlere rağmen, Shao'nun karşılaştığı engeller çok büyük. Çin'in elit oyuncu havuzu, önde gelen Asya takımlarına kıyasla dar kalmaya devam ediyor. Üst düzey deneyim, yüksek baskı altındaki maçlara maruz kalma ve taktiksel gelişmişlikteki eksiklik varlığını sürdürüyor. Bu da özellikle kısa vadede bir teknik direktörün yapabileceklerini sınırlayabilir.
Bir milli takım yıllardır beklentileri karşılayamadığında, beklentiler genellikle umut ve şüphecilik arasında gidip gelir. Halk Shao'ya bir şans verecek, ancak bu sınırsız değildir. Güvenilir bir ivme sergilemesi gerekiyor. Oyun tarzı ve sonuçlarda istikrarlı bir gelişim sağlayabilirse, Shao'nun atanması Çin futbolu için gerçek bir dönüm noktası olabilir.