05 Mayıs 2024 Pazar
İstanbul 13°
  • İçel
  • Şırnak
  • Çanakkale
  • Çankırı
  • Şanlıurfa
  • Çorum
  • İstanbul
  • İzmir
  • Ağrı
  • Adıyaman
  • Adana
  • Afyon
  • Aksaray
  • Amasya
  • Ankara
  • Antalya
  • Ardahan
  • Artvin
  • Aydın
  • Balıkesir
  • Bartın
  • Batman
  • Bayburt
  • Bilecik
  • Bingöl
  • Bitlis
  • Bolu
  • Burdur
  • Bursa
  • Düzce
  • Denizli
  • Diyarbakır
  • Edirne
  • Elazığ
  • Erzincan
  • Erzurum
  • Eskişehir
  • Gümüşhane
  • Gaziantep
  • Giresun
  • Hakkari
  • Hatay
  • Iğdır
  • Isparta
  • Kırşehir
  • Kırıkkale
  • Kırklareli
  • Kütahya
  • Karabük
  • Karaman
  • Kars
  • Kastamonu
  • Kayseri
  • Kilis
  • Kmaraş
  • Kocaeli
  • Konya
  • Malatya
  • Manisa
  • Mardin
  • Muş
  • Muğla
  • Nevşehir
  • Niğde
  • Ordu
  • Osmaniye
  • Rize
  • Sakarya
  • Samsun
  • Siirt
  • Sinop
  • Sivas
  • Tekirdağ
  • Tokat
  • Trabzon
  • Tunceli
  • Uşak
  • Van
  • Yalova
  • Yozgat
  • Zonguldak

İç pazarda yabancı tehdidi

İsmet Özçelik

İsmet Özçelik

Gazete Yazarı

A+ A-

2001 ekonomik krizi.
Arkasından Kemal Derviş dönemi.
ABD tarafından Hazinemizin başına atanması.
Sonra izlenen neoliberal politikalar.
AK Parti iktidara geldi.
Ali Babacan, Mehmet Şimşek dönemleri…
Aynı politikalara devam edildi.
Döviz baskı altına alındı.
Değerli TL ile ithalat cazip kılındı.
Ara mal üreten fabrikalar…
Çoğu üretimi durdurmak zorunda kaldı.

ÇARŞILARIMIZ

Çarşılarımız, AVM’ler…
Hepsi yabancı markalarla doldu.
Durum hâlâ aynı.
Girin bir AVM’ye gezin…
Her yer yabancı isimler…
Batılı mağaza zincirleri…
Yabancıların istilası altında…
İzlenen neoliberal politikalar yerlileri vurdu.

TEHLİKE SİNYALİ

Ekonomide işler iyi gitmiyor.
Sanayiciler hem dünya pazarlarında…
Hem de iç piyasada zorlanmaya başladı.
Genel şikayetler özetle şöyle:
“Üretim maliyetlerindeki artış…
Kurlardaki artışın çok üstünde.
Bu nedenle sıkıntıdayız.
Dünyada pazarlarımızı kaptırıyoruz.
Şimdi içeride de sorunlar var.
Yabancılar iç pazarımızı da ele geçirmek üzereler.”

MAKİNACILAR

Geçen günlerde TOBB kongresi vardı.
Makine sektöründen iş insanları ile buluştuk.
Hem eski günleri andık…
Hem bugünü ve yarını konuştuk.
Endişeleri yüksek.
İçlerinden biri yaşadıklarını şöyle anlattı:
“Biz sektörde çok iyiydik.
Rakibimiz Avrupalı firmalardı.
Yakın zamana kadar biz öndeydik.
Irak’ta, Körfez ülkelerinde…
Afrika pazarında bizle rekabet edemiyorlardı.
Avrupa’ya da ciddi ihracatımız vardı.
Ama son dönemde işler tersine döndü.
Bizim maliyetler çok arttı.
Kurlar aynı oranda artmayınca sıkıntıya girdik.
Dış pazarlarda rekabet edemez olduk.
Birçok müşterilerimizi onlar aldı.
İthal ürünler daha ucuz oldu.
İç pazarımızı da ele geçirmeye başladılar.”

25 MİLYAR DOLARLIK İHRACAT

Makine sektörümüzün ihracatı…
2022 yılında 25,3 milyar dolar.
İlk 4 aylık ihracat 9,2 milyar dolar.
2023 hedefi 27 milyar dolardı.
Ancak gidişat iyi değil.
Rusya’ya ihracatımız 3 kat arttı.
Buna rağmen hedefin altında kalacağı açık.
İTHALAT TARİHİ ZİRVEDE
Makine sektörünün ithalatı…
Son 12 aylık artış yüzde 16,4.
Toplamda 40 milyar doları aştı.
Bu Türkiye için tarihi zirve.
Sektörün aylık açığı bir milyar doların üstünde.
Artış eğilimi sürüyor.
Batının payı da büyüyor.
Makine İhracatçıları Birliği (MAİB).
Tehlikeye dikkat çekiyor.
Nedenlerini de açıklıyor.
Bildiğim kadarıyla ilgililere de sundu.

SADECE MAKİNE DEĞİL

Sorun sadece makine sektöründe değil.
Başta tekstil olmak üzere diğer sektörlerde de sıkıntı büyüyor.
Genel veriler de iyi değil.
Yılın ilk 5 ayı…
İhracat yatay, 102,5 milyar dolar.
İthalat ise 158,6 milyar dolar.
Dış ticaret açığı yüzde 29,5 arttı.
56,1 milyar dolar olarak gerçekleşti.
Cari açık da yükseliyor.
60 milyar dolara dayandı.

ÇÖZÜM

Peki sorun nasıl aşılacak?
Ekonomi kulislerinde konuşulanlar…
Pansuman tedbirleri içeriyor.
“Uluslararası normlara uygunluk…
Rasyonel zemine dönme…”
Kastedilen neoliberal politikalarsa…
Uluslararası mafyalaşmış finans kuruluşlarına güven vermekse…
Yine başa döneceğiz demektir.
Daha şimdiden ellerini ovuşturanlar var.
Geleceği değil, günü kurtarma çabaları.
İzleyip göreceğiz…