Özel askeri şirketler Fransız ordusunun görevini yapacak

Fransa, 1 Kasım 2025’te Resmî Gazete’de yayımlanan bir kararnameye göre, “Fransız ordusunun müttefiklerine eğitim ve destek misyonları gerçekleştirmek için özel sektöre başvurmasını kolaylaştıracak.”

Var olan özel askeri şirketlerin desteklenmesi, yenilerinin kurulması ve bu silahlı şirketlerin bugün Ukrayna’da yarın başka bir çatışma bölgesinde kullanılması için Savunma Bakanlığı bir kararname çıkardı. Böylece Silahlı Kuvvetler, “müttefik güçlere yönelik bazı eğitim, öğretim, operasyonel durumun sürdürülmesi veya destek görevlerini” sivil şirketlere devredebilecek.

Savunma Bakanlığına göre “2025-1030 sayılı kararname, uluslararası askeri işbirliği için bir dönüm noktası. Artık Savunma Bakanlığı, uluslararası askeri işbirliği görevlerinde Fransız kuvvetlerini desteklemeye (veya ikame etmeye) yetkili ekonomik aktörler olan referans operatörleri atayabilecek.”

PARALI ASKERLER RESMİLEŞİYOR

ABD, İngiltere ve Fransa’nın özel askeri şirketlerin ve bunların bünyesindeki milis kuvvetlerinin Libya’da, Irak’ta ve Suriye’de daha önce nasıl kullanıldıkları biliniyor. Ouest-france.fr şu değerlendirmede bulunuyor:

“Fransa'nın müttefik ülkeleri, özellikle de Anglosakson ülkeleri, 20 aşkın bir süredir bu gerçekçi ve agresif yaklaşımı benimsemektedir. Güvenlik ve savunma alanındaki ekonomik aktörleri, güçlenmek ve askeri işbirliği pazarlarının kontrolünü ele geçirmek için yeterli zamana sahip oldular. Ayrıca, ulusal silahlı kuvvetleri destekleyebiliyor ve onlara eğitim, lojistik ve tıbbi destek, operasyonel durumun sürdürülmesi, siber savunma, istihbarat gibi hizmetler sunabiliyorlar.”

Fransa daha önce de Ukrayna’da Silahlı Kuvvetlerin kontrolünde bu özel askeri şirketlerin paralı askerlerini kullandığı kamuoyuna yansımıştı. Yeni kararname ile bunu resmileştirmiş oluyor.

İNSANLAR, ZAFER VEYA YENİLGİNİN ANA FAKTÖRÜDÜR

Aşağıda açıklanacağı üzere Fransa’da ve diğer Avrupa ülkelerinde sorun sadece mühimmat, araç, gereç değil asker sorunudur. Alexandre Lemoine observateur-continental.fr sitesinde şöyle diyor:

“Ukrayna krizindeki deneyim, dünyaya bir kez daha çok önemli bir gerçeği gösterdi: 21. yüzyılda, insan kaynakları çatışmalarda hala kilit bir rol oynuyor. Tüm teknolojik gelişmelere rağmen, silahlarını ellerine alarak inançlarını ve ilkelerini savunmak için motive olan insanlar, zafer veya yenilginin ana faktörüdür.”

Zorunlu askerlik fikri neredeyse tüm Avrupa ülkelerinin gündeminde ama bu o kadar kolay değil. Bu nedenle, savaşa göndermek üzere paralı askerler tutma fikri ortaya çıktı. Bunun için özel askeri şirketlerin bünyesinde toplanan paralı asker birlikleri gündeme gelmiştir.

Savunma Bakanlığının kararnamesinde, paralı askerler yerine “referans ekonomik operatörler” terimi kullanılıyor. 1. Madde'de, “Fransa'nın uluslararası askeri işbirliği alanındaki ihtiyaçlarını karşılamak ve operasyonel kapasitesini korumak amacıyla Devlet, 2. Madde'nin III. Bölümü'nde belirtilen (kara, deniz, hava, uzay ve siber savunma) alanlarında ve on yılı geçmeyecek bir süre için 3. Madde'de tanımlanan görevlerin yerine getirilmesi amacıyla münhasır haklara veya alanın gerektirdiği hallerde özel haklara sahip, 'Savunma Bakanlığının referans operatörleri' olarak adlandırılan ekonomik operatörler atayabilir.” deniyor.

3. Madde'de tanımlanan görevler ise şöyle sıralanıyor:

“Referans operatörlere, ortak devlete yardım kapsamında eğitim, talim, operasyonel durumun sürdürülmesi veya destek görevleri verilir. Bu amaçla, Fransız Silahlı Kuvvetleri ve bağlı oluşumların askeri bilgi birikiminin doğrudan veya dolaylı olarak kontrollü bir şekilde aktarılmasını sağlar ve bunun korunmasını garanti eder. Operatörler, insan ve malzeme konuşlandırma ve altyapı konusunda sürekli kabul, uyum ve tepki kapasitelerini uygulayabilmelidir. Operatörler, görevlerinin gereklilikleri için, ulusal savunma sırrının korunması veya fikri mülkiyet hakkı kapsamında korunan gizli belgeleri kullanma yetkisini Savunma Bakanı’ndan alabilir.”

UKRAYNA’YA VEREREK STOKLARINI TÜKETTİLER

Ukrayna savaşında köşeye sıkışan Avrupa devletlerinin gelinen aşamada, ordularının yüksek yoğunluklu bir savaşa hazır olmadıkları tespiti sık sık yapıldı. Batılı askeri analistler bu konuda hemfikir. Zaten zayıf olan savunma gücü Ukrayna’ya verdiği askeri destek ile stoklarını eritti ve daha da zayıfladı. Güvenliğini NATO’ya dolayısıyla ABD’ye teslim eden, askeri araç gereç, silah ve mühimmatının çoğunu Avrupalı olmayan özelikle de ABD’li şirketlerden alması AB’nin savunması açısından büyük bir handikap oluşturuyor.

ASKERİ ALANDA ABD’YE BAĞIMLILIK

Eski İtalya Başbakanı Mario Draghi'nin raporuna göre Haziran 2022 ile Haziran 2023 arasında tedarik harcamalarının yüzde 63'ü ABD'ye olmak üzere yüzde 78'i Avrupalı olmayan tedarikçilere gitti. Draghi şöyle devam ediyor:

“İkinci sorun ise topraklarını tehdit eden bir çatışma durumunda Avrupa Birliği'nin, Soğuk Savaş'taki tarihi müttefiki NATO'ya güvenerek Amerikan askeri korumasına bağımlı olmasıdır. Dolayısıyla şu an için Avrupa savunmasının Avrupalı bir yanı yoktur ve bu da NATO ve Amerikalıların hala (fazla) önemli rolünün altını çizmektedir.”

MACRON: ORDUMUZ YÜKSEK YOĞUNLUKLU ÇATIŞMAYA HAZIR DEĞİL

2022 Şubat'ında Rusya’nın Ukrayna’ya karşı başlattığı özel operasyondan sonra, “savaş ekonomisine” geçtiğini ilan eden Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, 13 Mayıs Salı günü Fransız TF1 kanalında yaptığı açıklamada, “Ordumuz uzun süreli yüksek yoğunluklu bir çatışmaya hazır değil” demişti.

Yine, Le Point dergisinden Luc de Barochez, “Afrika ve Orta Doğu'daki operasyonlara yönelik ordu modelimiz artık Avrupa topraklarındaki yüksek yoğunluklu savaşa uygun değil. ABD, Avrupa sahasından çekilmekle tehdit etse de Ukrayna'daki savaştan hala ders alınmadı.” diyor.