Avrupa’nın ‘Rus tehdidi’ balonunun sönüşü

Trump’ın 28 maddelik Ukrayna planının açıklanması, savaşın devamını isteyen Avrupalı liderleri ters köşeye yatırdı. Avrupalı liderler, planı orasından burasından değiştirerek başka bir şekle sokmaya yönelik hamlelere girişti. Trump’ın planının, ağustos ayında Alaska’daki Putin ile görüşmesinde prensipte anlaştığı başlıklardan oluştuğu anlaşılıyor. Planın, genel olarak Batı açısından sürdürülemez hale gelen savaştaki mevcut saha gerçekliğini kabule dayandığı görülüyor. Buna karşın hem ABD devleti içinden hem de Avrupa’dan, bu plana itirazlar var. Rusya Devlet Başkanı Putin’in sözcüsü Peskov’un, “Ukrayna’da çözümün yakın olduğuna dair açıklamalar için erken, çünkü ABD dahil birçok ülkede barış girişimini engelleyen kişiler var.” diye konuşmasının nedeni bu (Sputnik Türkiye, 26 Kasım 2025).

Peskov’un açıklamalarındaki temkinli dilin gösterdiği, Rusya’da sevindirik bir hava olmadığı.

Bu durum Rusya’nın, Atlantik içindeki görüş ayrılıklarını ve kuvvet dengesindeki değişiklik olasılığını hesaba katması nedeniyle gayet anlaşılır. Ancak, şunu vurgulamakta yarar var: Planın sadece ortaya atılmış olması bile, Atlantik’in 4 yıl önceki “Rusya’yı yenme” kurgusunun çöktüğünü gösteriyor.

ABD’SİZ AVRUPA SAVAŞI SÜRDÜREBİLİR Mİ?

Trump, Alaska görüşmesinden sonra Avrupalı liderlerle Beyza Saray’da bir araya gelmiş ve daha sonra basına konuşmuştu. Trump’ın “Ukrayna’nın, NATO üyesi olmayacağı, Kırım ve diğer dört bölgenin Rusya’da kalacağı, ABD askerleri ve NATO’nun Ukrayna’da olmayacağı ve Ukrayna’nın Rusya’ya tehdit olmayacağı” vurguları dikkat çekmişti. Avrupalı liderler, üst perdeden atıp tutuyor ama Avrupa’nın ABD olmaksızın bu savaşı devam ettirme gücü yok. Bunun için ekonomik şartlar da elverişli değil, uluslararası siyasi durum da. Avrupa’nın kendi içindeki görüş ayrılıklarının yanı sıra, insan gücü ve malzeme başta olmak üzere askeri yetenekler bakımından da Avrupa’nın savaşı ABD’siz sürdürmesinin şartlarının olmadığı görülüyor.

SAVAŞIN AVRUPA’YA MALİYETİ

Bugün açısından işin ironik tarafı şu: Atlantik İttifakı hesabına Rusya’ya karşı konumlanan Avrupa’daki siyasal elitler, bu kez Beyaz Saray’ın Rusya ile gerçekçi bir zeminde anlaşma inisiyatifine karşı çıkıyor. Avrupalı liderler, bu savaşın başında, kendi ülkelerinin menfaatlerine aykırı olmasına rağmen efendilerinin isteğiyle Rusya karşıtı olmuştu. İzledikleri politikanın gerekçesi olarak bir hayal icat ettiler: “Avrupa’ya Rus tehdidi”. Aynı balonu bugün de kullanmaya çalışıyorlar fakat 4 yılını doldurmak üzere olan bu savaşın maliyeti Avrupa açısından çok ağır oldu. Avrupa’nın en güçlü ekonomisi olan Almanya son üç yıldır durgunluk yaşıyor. Alman Ekonomi Bakanı, “ekonominin toparlanması için cesur ve muhtemelen rahatsız edici kararlar gerektiğini” vurguluyor (DW Türkçe, 25 Kasım 2025). Dahası bu son dört yıl içinde Avrupa genelinde artan toplumsal huzursuzluk ve siyasal istikrasızlığın ortaya çıkması. Ukrayna’da Rusya’ya karşı savaşı savunan politikaların sahibi iktidar partileri güç kaybederken, Rusya ile dengeli ilişkileri savunan partiler güçleniyor.

Sonuç olarak, bütünleşmiş tekellere dayanan Atlantik İttifakı içindeki küreselleşmeci savaş cephesinin bütün çabalarına karşın savaşı sürdürmesinin koşulları ortadan kalkıyor. “Rus tehdidi” hayali balonunun söndüğü günlerden geçiyoruz.