Tarım Kanunu Değişiklik Taslağı (1)

Değişikliğin gerekçesi

“Ekonomik, sosyal ve çevresel açıdan yaşanan gelişmeler ile küresel iklim değişikliği tarımsal üretimi önemli ölçüde etkilemektedir. Diğer taraftan artan nüfus ve kentleşme ile gıdaya olan talep artışı, doğal kaynakların etkin bir şekilde kullanılmasına imkân sağlayacak planlamaları zorunlu hale getirmektedir. Tarım politikalarının amaçları, ilkeleri ve öncelikleri doğrultusunda ülkemizde tarımsal üretimi planlamak, gıda güvencesi ve güvenliğini temin etmek üzere üretim öncesinde Bakanlıktan izin alınmasını sağlayacak düzenlemelere ihtiyaç duyulmaktadır. Yapılacak bu düzenlemeler ile arz ve talep durumuna göre üretim gerçekleştirilerek, kaynakların sürdürülebilirlik ilkesi çerçevesinde verimli kullanılmasına imkân sağlanacaktır.”

Mevcut durum

“Yetki

MADDE 7- Tarım sektörü ile ilgili politikaların tespit edilmesi, plânlanması ve koordinasyonu ile ilgili kurum ve kuruluşlarla iş birliği yapılarak uygulanmasında Bakanlık yetkilidir.” şeklindedir.

Yapılacak değişiklik:

İkinci fıkra olarak aşağıdaki metnin eklenmesidir.

“Tarımsal üretimin planlanması, gıda güvencesi ve güvenliğinin temin edilmesi, verimliliğin artırılması, çevrenin korunması ve sürdürülebilirliğin tesis edilmesi için Bakanlıkça belirlenen ürün veya ürün gruplarının üretimine başlanmadan önce Bakanlıktan izin alınır. Bakanlık, arz ve talep miktarı ile yeterlilik derecesini dikkate alarak hangi ürün veya ürün gruplarının üretileceği ile tarım havzası veya işletme bazında asgari ve azami üretim miktarlarını belirler.”

Özet olarak bu maddenin ikinci fıkrasına aykırı faaliyette bulunanlardan;

a)  İlk kez tespit edilenler, bu madde hükümlerine uygun şekilde faaliyet göstermeleri için Bakanlık tarafından yazılı olarak uyarılır.

b)  Uyarı tarihinden itibaren 12 ay içerisinde bu maddeye uygun faaliyette bulunmayanlar, beş yıl süreyle hiçbir destekleme programından yararlandırılmazlar.

c) Bir sonraki takvim yılında da bu maddenin ikinci fıkrasına aykırı faaliyette bulunduğu tespit edilenlere, ürün grubuna göre elde edilecek yıllık brüt hasılanın %1-5'i kadar idari para cezası verilir.

ç) Çok yıllık üretim faaliyetlerinde bu maddenin ikinci fıkrasına aykırı olarak üretime devam edenlere,  her yıl için yıllık brüt hasılanın %1-5'i kadar idari para cezası verilir.”

***

PLANLAMA ZORUNLUDUR

Planlama, gereklilikten çok bir zorunluluk halini almıştır. Ancak tarım sektörü kendi başına planlanamaz.  Ulusal çapta saptanacak bir strateji çerçevesinde bütüncül bir planlama yapılması gerekir. Tarıma ayrılacak kaynaklar ve tarımdan beklenen sonuçlar belli olmalıdır. Böyle bir plan ancak önceden olduğu gibi Devlet Planlama Teşkilatı tarafından yapılabilir.

Belirlenen ürün veya ürün gruplarının yetiştirilmesine başlanmadan önce Bakanlık'tan izin alınması istenmektedir.  Sadece stratejik ürünler için planlama yapılacağı anlaşılmaktadır.

KAPSAM

Planlama kapsamına alınan ürünlerin tarım havzası ve işletme bazında üretilecek en az ve en fazla miktarlarını Bakanlık belirleyecektir. Coğrafi bir terim olan havza sözcüğü anlamını yitirmiştir.  Tarım Havzaları Yönetmeliği'nin 3. Maddesinde “Tarım Havzaları: Adları ve sınırları Bakanlar Kurulu Kararı ile belirlenmekle birlikte, tarımsal faaliyetlerde kullanılmak üzere kendi sınırları içerisinde benzer ekolojik şartları taşıyan ve birbirinin devamı niteliğinde bulunan tarım alanları” olarak tanımlanmıştır.

2009/15173 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Büyük Menderes kıyısındaki benim doğup büyüdüğüm Sarayköy ilçesi, hatta onun da 20 Kilometre güneyinde yer alan Babadağ ilçesi yüksek bir dağ sırasından atlatılarak Gediz Havzasına aktarılmıştır. Büyük Menderes, Küçük Menderes ve Gediz ırmakları tek akarsu sayılmıştır. Bozcaada ile Söke'nin aynı ortamda sayıldığı bir yaklaşımla nasıl makro planlama yapılacağı merak edilmektedir.

İŞLETME PLANLAMASI

Uzmanlık alanım olan tarımsal işletme planlaması açısından işler bir kat daha karmaşık hale geliyor.

20 yıldan beri tarım sayımı yapılmayan ülkemizde tarım işletmelerinin sayısı bile belli değildir. İşletme planlaması yapılabilmesi için ayrıntılı verilere ihtiyaç vardır. Bunları bilmeden masa başında yapılacak bir planın çiftçiler tarafından benimsenmesi ve uygulanması beklenemez. Böyle afaki bir plana uymadı diye insanları cezalandırma yoluna gitmenin de kimseye faydası olmaz.

(Devam edilecek)